Ch?ng chán ?n và ch?ng cu?ng ?n
Anorexia and bulimia
Below is a Vietnamese translation of our information resource on anorexia and bulimia. You can also view our other Vietnamese translations.
Ch¨²ng t?i hy v?ng th?ng tin n¨¤y s? h?u ¨ªch n?u:
- b?n li¨ºn t?c suy ngh? v? c?n n?ng ±¹¨¤ h¨¬nh ?nh c? th? c?a m¨¬nh
- b?n c?m th?y vi?c ?n u?ng ho?c ?n ki¨ºng c?a b?n c¨® th? l¨¤ m?t v?n ??
- b?n th?y m¨¬nh b? ¨¢m ?nh b?i vi?c s? d?ng c¨¢c c¨¢ch kh¨¢c nhau ?? gi?m c?n, ch?ng h?n nh? t?p th? d?c qu¨¢ s?c ho?c t? g?y n?n
- b?n ngh? b?n c¨® th? m?c ch?ng ch¨¢n ?n ho?c ch?ng cu?ng ?n
- nh?ng ng??i kh¨¢c lo l?ng r?ng b?n ?? gi?m c?n qu¨¢ m?c
- b?n c¨® m?t ng??i b?n ho?c ng??i th?n, con trai ho?c con g¨¢i ?ang g?p ph?i v?n ?? nh? th? n¨¤y.
T¨¤i li?u n¨¤y kh?ng ?? c?p ??n c¨¢c v?n ?? th?a c?n.
Gi?i thi?u
M?i ng??i ch¨²ng ta ??u c¨® th¨®i quen ?n u?ng kh¨¢c nhau. C¨® r?t nhi?u ¡°phong c¨¢ch ?n u?ng¡± c¨® th? gi¨²p ch¨²ng ta duy tr¨¬ s?c kh?e. Tuy nhi¨ºn, c¨® m?t s? phong c¨¢ch l?i xu?t ph¨¢t t? n?i s? b¨¦o ph¨¬ m?nh li?t ±¹¨¤ th?c s? g?y h?i cho s?c kh?e. Nh?ng t¨¬nh tr?ng n¨¤y ???c g?i l¨¤ ¡°r?i lo?n ?n u?ng¡± ±¹¨¤ bao g?m:
- ?n qu¨¢ nhi?u
- ?n qu¨¢ ¨ªt
- s? d?ng nh?ng c¨¢ch c¨® h?i ?? lo?i b? calo.
Tr¨ºn th?c t?, 'r?i lo?n ?n u?ng' th??ng li¨ºn quan ??n nhi?u th? h?n l¨¤ h¨¤nh vi ?n u?ng, v¨¬ v?y nh?ng ng??i m?c ch?ng n¨¤y lu?n lo l?ng v? c¨¢ch tr¨¢nh n?p calo ho?c c¨¢ch '??t ch¨¢y' ho?c lo?i b? calo. H? c?ng li¨ºn t?c ph?i ki?m tra c?n n?ng ±¹¨¤ ngo?i h¨¬nh, tr¨¢nh nh¨¬n m¨¬nh trong g??ng ho?c ch?p ?nh ?? t? tr?n an r?ng c?n n?ng c?a h? kh?ng t?ng.
T¨¤i li?u n¨¤y ?? c?p ??n hai ch?ng r?i lo?n ?n u?ng - Ch¨¢n ?n t?m th?n ±¹¨¤ cu?ng ?n t?m th?n. Tuy nhi¨ºn, n¨® m? t? hai r?i lo?n ri¨ºng bi?t
- c¨¢c tri?u ch?ng c?a ch?ng ch¨¢n ?n ±¹¨¤ ch?ng cu?ng ?n th??ng l?n l?n
- ng??i m?c c?ng c¨® th? chuy?n t? ch?ng cu?ng ?n sang ch¨¢n ?n, ho?c b?n c¨® th? b?t ??u v?i c¨¢c tri?u ch?ng ch¨¢n ?n, nh?ng sau ?¨® ph¨¢t tri?n c¨¢c tri?u ch?ng cu?ng ?n.
Ai c¨® nguy c? m?c ch?ng r?i lo?n ?n u?ng?
C¨¢c b¨¦ g¨¢i ±¹¨¤ ph? n? c¨® nguy c? m?c ch?ng ch¨¢n ?n ho?c cu?ng ?n cao g?p 10 l?n so v?i c¨¢c b¨¦ trai ±¹¨¤ nam gi?i.
Tuy nhi¨ºn, ch?ng r?i lo?n ?n u?ng d??ng nh? ?ang tr? n¨ºn ph? bi?n h?n ? nam gi?i ±¹¨¤ b¨¦ trai - h? c¨® nhi?u kh? n?ng m?c ch?ng r?i lo?n n¨¤y li¨ºn quan ??n vi?c t?p th? d?c qu¨¢ s?c ±¹¨¤ mu?n c¨® th?n h¨¬nh c? b?p thay v¨¬ g?y.
Ch?ng ch¨¢n ?n t?m th?n
Nh?ng d?u hi?u l¨¤ g¨¬?
B?n th?y r?ng b?n:
- lo l?ng ng¨¤y c¨¤ng nhi?u v? c?n n?ng c?a b?n
- ?n ng¨¤y c¨¤ng ¨ªt - ??m calo
- t?p th? d?c ng¨¤y c¨¤ng nhi?u ?? ??t ch¨¢y calo
- kh?ng th? ng?ng mong mu?n gi?m c?n, ngay c? khi b?n ?ang ? m?c c?n n?ng th?p h?n m?c an to¨¤n so v?i ?? tu?i ±¹¨¤ chi?u cao c?a m¨¬nh
- h¨²t thu?c nhi?u h?n ho?c nhai k?o cao su ?? ki?m so¨¢t c?n n?ng
- ¨¢m ?nh vi?c ki?m tra c?n n?ng, v¨®c d¨¢ng ho?c h¨¬nh ?nh ph?n chi?u c?a b?n trong g??ng
- n¨¦ tr¨¢nh c¨¢c t¨¬nh hu?ng x? h?i c¨® th? li¨ºn quan ??n vi?c ?n u?ng
- m?c qu?n ¨¢o r?ng th¨´ng th¨¬nh ?? che gi?u c? th?
- u?ng nhi?u n??c tr??c khi c?n
- lo?i b? m?t s? nh¨®m th?c ph?m nh?t ??nh ±¹¨¤ ph?n lo?i m?t s? th?c ph?m th¨¤nh "t?t" ±¹¨¤ "x?u"
- tr¨¢nh c¨¢c b?a ?n, ??c bi?t l¨¤ ? tr??ng
- gi?m ham mu?n t¨¬nh d?c
- ? b¨¦ g¨¢i ho?c ph? n? - chu k? kinh nguy?t h¨¤ng th¨¢ng tr? n¨ºn kh?ng ??u ho?c ng?ng h?n.
- ? nam gi?i ho?c b¨¦ trai - t¨¬nh tr?ng c??ng c?ng ±¹¨¤ m?ng tinh ng?ng l?i, tinh ho¨¤n teo l?i.
M?t s? ng??i nh?n th?y r?ng h? ?? ph¨¢t tri?n c¨¢c v?n ?? ¨¢m ?nh kh¨¢c, ch?ng h?n nh? tu?n th? nghi¨ºm ng?t c¨¢c th¨®i quen ±¹¨¤ th?i gian c?ng nh?c, ho?c c¨® th? c¨® n?i s? v? "? nhi?m", lu?n c¨® nhu c?u ph?i h?c t?p ho?c l¨¤m vi?c li¨ºn t?c, ho?c kh¨® kh?n trong vi?c chi ti¨ºu m?t c¨¢ch h?p l?.
Khi n¨¤o b?nh ch?ng b?t ??u?
Hi?n nay, ch¨²ng ta bi?t r?ng m?i ng??i ? m?i l?a tu?i ??u c¨® th? m?c ch?ng ch¨¢n ?n, nh?ng ch?ng b?nh n¨¤y th??ng b?t ??u ? tu?i thi?u ni¨ºn. T? l? m?c b?nh kho?ng:
- 1 trong 150 b¨¦ g¨¢i m??i l?m tu?i
- 1 trong 1000 b¨¦ trai m??i l?m tu?i.
?i?u g¨¬ x?y ra khi m?c ch?ng ch¨¢n ?n?
- B?n n?p r?t ¨ªt calo m?i ng¨¤y. B?n ?n "l¨¤nh m?nh" - tr¨¢i c?y, rau ±¹¨¤ sa l¨¢t - nh?ng ch¨²ng kh?ng cung c?p ?? n?ng l??ng cho c? th? b?n.
- B?n c?ng c¨® th? t?p th? d?c, s? d?ng thu?c gi?m c?n ho?c h¨²t thu?c nhi?u h?n ?? gi? c?n n?ng.
- B?n kh?ng mu?n cho ph¨¦p b?n th?n m¨¬nh ?n, nh?ng b?n l?i mua th?c ?n ±¹¨¤ n?u cho ng??i kh¨¢c.
- B?n v?n th?y ?¨®i nh? m?i khi, th?m ch¨ª b?n kh?ng th? ng?ng ngh? v? ?? ?n.
- B?n tr? n¨ºn s? t?ng c?n h?n ±¹¨¤ quy?t t?m gi? c?n n?ng c?a m¨¬nh ? m?c th?p h?n m?c b¨¬nh th??ng.
- Gia ?¨¬nh c¨® th? l¨¤ nh?ng ng??i ??u ti¨ºn nh?n th?y b?n g?y ?i ±¹¨¤ s?t c?n.
- B?n c¨® th? th?y m¨¬nh kh?ng th? n¨®i cho ng??i kh¨¢c bi?t l??ng th?c ?n th?c s? b?n ?? ?n ±¹¨¤ s? c?n b?n ?? gi?m.
- B?n c?ng c¨® th? t? g?y n?n n?u ?n b?t c? th? g¨¬ ngo¨¤i k? ho?ch, ??c bi?t l¨¤ khi b?n m?t ki?m so¨¢t vi?c ?n u?ng ±¹¨¤ ?n u?ng v? ??. Tuy nhi¨ºn, t¨¬nh tr?ng n¨¤y ???c g?i l¨¤ 'ch¨¢n ?n ki?u r?i lo?n cu?ng ?n¡¯ thay v¨¬ ch?ng cu?ng ?n t?m th?n. Nh?ng ng??i m?c ch?ng cu?ng ?n t?m th?n th??ng c¨® c?n n?ng ? m?c b¨¬nh th??ng.
Ch?ng cu?ng ?n t?m th?n
Nh?ng d?u hi?u l¨¤ g¨¬?
B?n th?y r?ng b?n:
- lo l?ng ng¨¤y c¨¤ng nhi?u v? c?n n?ng c?a b?n
- ?n u?ng v? ?? (xem b¨ºn d??i)
- t? l¨¤m m¨¬nh n?n ±¹¨¤/ho?c s? d?ng thu?c nhu?n tr¨¤ng ho?c c¨¢c c¨¢ch kh¨¢c ?? lo?i b? calo
- c¨® chu k? kinh nguy?t kh?ng ??u
- c?m th?y m?t m?i
- c?m th?y t?i l?i
- duy tr¨¬ c?n n?ng b¨¬nh th??ng, b?t ch?p n? l?c ?n ki¨ºng c?a b?n.
Khi n¨¤o b?nh ch?ng b?t ??u?
Ch?ng cu?ng ?n t?m th?n th??ng b?t ??u ? ?? tu?i gi?a thi?u ni¨ºn. Tuy nhi¨ºn, m?i ng??i c¨® th? m?c b?nh trong nhi?u n?m tr??c khi h? c?m th?y c¨® th? nh? gi¨²p ??. Ng??i b?nh th??ng t¨¬m ki?m s? gi¨²p ?? khi cu?c s?ng c?a h? thay ??i - b?t ??u m?t m?i quan h? m?i ho?c l?n ??u ti¨ºn ph?i s?ng chung v?i ng??i kh¨¢c.
C? 100 ph? n? th¨¬ c¨® kho?ng 4 ng??i m?c ch?ng cu?ng ?n ±¹¨¤o m?t th?i ?i?m n¨¤o ?¨® trong ??i, t? l? n¨¤y th?p h?n ? nam gi?i..
?n u?ng v? ??
- B?n l?c t? l?nh ho?c ra ngo¨¤i ±¹¨¤ mua nhi?u th?c ?n c¨® h¨¤m l??ng calo cao m¨¤ b¨¬nh th??ng b?n s? tr¨¢nh ?n.
- Sau ?¨®, b?n ?n h?t t?t c? m?t c¨¢ch nhanh ch¨®ng, th??ng l¨¤ trong b¨ª m?t.
- B?n c¨® th? ?n h?t c¨¢c g¨®i b¨¢nh quy, m?t ±¹¨¤i h?p s?-c?-la ±¹¨¤ m?t s? lo?i b¨¢nh ch? trong ±¹¨¤i gi?.
- B?n th?m ch¨ª c¨® th? l?y ?? ?n c?a ng??i kh¨¢c ho?c tr?m c?p v?t ?? th?a m?n c?n th¨¨m ?n.
- C?n ?n v? ?? c¨® th? b?t ??u nh? m?t b?a ?n ?? l¨ºn k? ho?ch, nh?ng v¨¬ b?n ?? h?n ch? nh?ng g¨¬ m¨¬nh ?n n¨ºn b?n th?y r?ng m?t b?a ?n b¨¬nh th??ng kh?ng l¨¤m b?n th?a m?n n¨ºn b?n kh?ng th? ng?ng ?n.
- Sau ?¨®, b?n c?m th?y no ±¹¨¤ ??y h?i ¨C ±¹¨¤ c¨® th? l¨¤ c?m th?y t?i l?i ±¹¨¤ ch¨¢n n?n. B?n c? g?ng lo?i b? th?c ?n ?? ?n b?ng c¨¢ch t? g?y n?n ho?c thanh l?c ru?t b?ng thu?c nhu?n tr¨¤ng. ?i?u n¨¤y r?t kh¨® ch?u ±¹¨¤ m?t m?i, nh?ng b?n th?y m¨¬nh b? m?c k?t trong th¨®i quen ?n u?ng v? ??, n?n m?a ±¹¨¤/ho?c thanh l?c.
R?i lo?n ?n u?ng v? ??
N?u b?n m?c ch?ng r?i lo?n n¨¤y, b?n s? ?n ki¨ºng ±¹¨¤ ?n u?ng v? ??, nh?ng kh?ng t? g?y n?n.
?i?u n¨¤y g?y ?au bu?n ±¹¨¤ b?n c¨® th? t?ng c?n r?t nhi?u.
Li?u ph¨¢p t?m l? c¨® th? h?u ¨ªch ±¹¨¤ b¨¢c s? gia ?¨¬nh c?a b?n c¨® th? gi?i thi?u b?n ??n d?ch v? IAPT (C?i thi?n Kh? n?ng Ti?p c?n v?i c¨¢c Li?u ph¨¢p T?m l? (IAPT)).
B?n c¨® th? t¨¬m hi?u th¨ºm v? c¨¢ch ?i?u tr? ch?ng r?i lo?n n¨¤y tr¨ºn .
Ch?ng ch¨¢n ?n ±¹¨¤ ?n v? ?? c¨® th? ?nh h??ng ??n b?n nh? th? n¨¤o?
N?u b?n kh?ng n?p ?? calo, b?n c¨® th?:
Tri?u ch?ng t?m l?
- Ng? kh?ng ngon.
- C?m th?y kh¨® t?p trung ho?c kh¨® suy ngh? r? r¨¤ng v? b?t c? ?i?u g¨¬ ngo¨¤i tr? th?c ?n ho?c calo.
- C?m th?y ch¨¢n n?n.
- M?t h?ng th¨² v?i ng??i kh¨¢c.
- Tr? n¨ºn ¨¢m ?nh v? th?c ?n ±¹¨¤ vi?c ?n u?ng (±¹¨¤ ??i khi l¨¤ nh?ng vi?c kh¨¢c nh? gi?t gi?, d?n d?p ho?c s? ng?n n?p).
Tri?u ch?ng c? n?ng
- C?m th?y kh¨® ?n h?n v¨¬ d? d¨¤y c?a b?n ?? teo l?i.
- C?m th?y m?t m?i, y?u ?t ±¹¨¤ l?nh v¨¬ qu¨¢ tr¨¬nh trao ??i ch?t c?a c? th? ch?m l?i.
- B? t¨¢o b¨®n.
- Nh?n th?y s? thay ??i v? t¨®c ±¹¨¤ da. M?t s? ng??i b? r?ng t¨®c nh?ng l?i m?c l?ng t? tr¨ºn c¨¢c b? ph?n kh¨¢c c?a c? th?. Da tr? n¨ºn kh? ±¹¨¤ c¨® th? b? lo¨¦t do t¨¬ ?¨¨.
- Kh?ng ph¨¢t tri?n ??n chi?u cao t?i ?a ho?c b? gi?m chi?u cao v?i d¨¢ng ?i ¡®g¨´¡¯.
- X??ng gi¨°n ±¹¨¤ d? g?y.
- Kh?ng th? mang thai.
- G?y h?i cho gan, ??c bi?t n?u b?n u?ng r??u.
- Trong tr??ng h?p nghi¨ºm tr?ng, b?n c¨® th? t? vong. Ch¨¢n ?n t?m th?n c¨® t? l? t? vong cao nh?t trong c¨¢c r?i lo?n t?m l?.
N?u b?n n?n, b?n c¨® th?:
- m?t men r?ng (men r?ng b? h¨°a tan b?i axit d? d¨¤y trong ch?t n?n c?a b?n)
- m?t s?ng ph¨´ (tuy?n n??c b?t ? m¨¢ b? s?ng l¨ºn)
- nh?n th?y tim ??p kh?ng ??u - ??p nhanh (n?n m?a l¨¤m m?t c?n b?ng mu?i trong m¨¢u)
- c?m th?y y?u ?t
- lu?n c?m th?y m?t m?i
- thay ??i c?n n?ng ??t ng?t (xem b¨ºn d??i)
- t?n th??ng th?n
- l¨ºn c?n ??ng kinh
- kh?ng th? mang thai.
N?u b?n s? d?ng nhi?u thu?c nhu?n tr¨¤ng, b?n c¨® th?:
- b? ?au d? d¨¤y dai d?ng
- ng¨®n tay s?ng ph¨´
- kh?ng th? ?i v? sinh n?u kh?ng d¨´ng thu?c nhu?n tr¨¤ng (s? d?ng thu?c nhu?n tr¨¤ng th??ng xuy¨ºn c¨® th? l¨¤m t?n th??ng c? ru?t)
- thay ??i c?n n?ng ??t ng?t. B?n m?t r?t nhi?u ch?t l?ng khi n?n, nh?ng s? h?p th? l?i to¨¤n b? ch?t l?ng ?¨® khi b?n u?ng n??c sau ?¨® (kh?ng c¨® calo n¨¤o b? m?t khi s? d?ng thu?c nhu?n tr¨¤ng).
Nguy¨ºn nh?n n¨¤o g?y ra ch?ng r?i lo?n ?n u?ng?
Kh?ng c¨® c?u tr? l?i ??n gi?n, nh?ng c¨¢c gi? thuy?t sau ??y ?? ???c ?? xu?t:
- Di truy?n h?c: C¨® r?t nhi?u b?ng ch?ng cho th?y ch?ng r?i lo?n ?n u?ng c¨® t¨ªnh di truy?n trong gia ?¨¬nh ngay c? khi nh?ng ng??i m?c b?nh kh?ng nh?t thi?t ph?i s?ng c¨´ng nhau, ±¹¨¤ m?t s? gen nh?t ??nh khi?n con ng??i kh?ng ch? d? m?c ch?ng r?i lo?n ?n u?ng h?n, m¨¤ c¨°n c? c¨¢c t¨¬nh tr?ng li¨ºn quan.
- Thi?u c?ng t?c ¡°t?t¡±: H?u h?t ch¨²ng ta ch? c¨® th? ?n ki¨ºng ??n m?t m?c ?? n¨¤o ?¨® tr??c khi c? th? b¨¢o hi?u r?ng ?? ??n l¨²c ph?i ?n l?i. M?t s? ng??i m?c ch?ng ch¨¢n ?n c¨® th? kh?ng c¨® "c?ng t?c" c? th? n¨¤y ±¹¨¤ c¨® th? duy tr¨¬ c?n n?ng ? m?c th?p nguy hi?m trong m?t th?i gian d¨¤i.
- S? ki?m so¨¢t: ?n ki¨ºng c¨® th? mang l?i c?m gi¨¢c th?a m?n. H?u h?t ch¨²ng ta ??u bi?t c?m gi¨¢c th¨¤nh t?u khi th?y tr?ng l??ng gi?m ?i ±¹¨¤i c?n. Th?t t?t khi c?m th?y m¨¬nh c¨® th? ki?m so¨¢t b?n th?n m?t c¨¢ch r? r¨¤ng, d? th?y. C¨® th? c?n n?ng l¨¤ kh¨ªa c?nh duy nh?t trong cu?c s?ng m¨¤ b?n c?m th?y m¨¬nh c¨® th? ki?m so¨¢t ???c.
- Tu?i d?y th¨¬: Ch?ng ch¨¢n ?n c¨® th? ??o ng??c m?t s? thay ??i v? m?t th? ch?t khi tr??ng th¨¤nh ¨C l?ng mu ±¹¨¤ l?ng m?t ? nam gi?i, ng?c ±¹¨¤ kinh nguy?t ? n? gi?i. ?i?u n¨¤y c¨® th? l¨¤m tr¨¬ ho?n nh?ng nhu c?u c?a tu?i tr??ng th¨¤nh, ??c bi?t l¨¤ nhu c?u t¨¬nh d?c.
- ?p l?c x? h?i: M?i tr??ng x? h?i xung quanh c¨® ?nh h??ng m?nh m? ??n h¨¤nh vi c?a ch¨²ng ta. Nh?ng x? h?i kh?ng coi tr?ng s? g?y g¨° th??ng ¨ªt m?c ch?ng r?i lo?n ?n u?ng h?n. Nh?ng n?i coi tr?ng s? g?y g¨°, ch?ng h?n nh? tr??ng d?y m¨²a ba l¨º, c¨® nhi?u tr??ng h?p r?i lo?n ?n u?ng h?n. V?n h¨®a ph??ng T?y coi ¡®g?y l¨¤ ??p¡¯. Truy?n h¨¬nh, b¨¢o ch¨ª ±¹¨¤ t?p ch¨ª th??ng ??ng h¨¬nh ?nh nh?ng ng??i g?y g¨° m?t c¨¢ch kh?ng th?c t?. ??i v?i nh?ng ng??i m?c c?m v? ngo?i h¨¬nh c? th?, ph¨°ng t?p th? d?c ±¹¨¤ c?u l?c b? s?c kh?e c?ng c¨® th? c?ng c? nh?n th?c n¨¤y. V¨¬ v?y, ±¹¨¤o l¨²c n¨¤y hay l¨²c kh¨¢c, h?u h?t ch¨²ng ta ??u c? g?ng ?n ki¨ºng. M?t s? ng??i trong ch¨²ng ta c¨® th? ?n ki¨ºng qu¨¢ m?c, nh?ng ??i v?i ng??i c¨® nguy c? m?c ch?ng r?i lo?n ?n u?ng, ?i?u n¨¤y c¨® th? khi?n vi?c ?n ki¨ºng tr? n¨ºn nguy hi?m ±¹¨¤ ng??i ?¨® c¨® th? m?c ch?ng ch¨¢n ?n.
- Gia ?¨¬nh: ?n u?ng l¨¤ m?t ph?n quan tr?ng trong cu?c s?ng c?a ch¨²ng ta v?i m?i ng??i. Vi?c ch?p nh?n th?c ?n mang l?i ni?m vui ±¹¨¤ vi?c t? ch?i n¨® th??ng s? khi?n ng??i kh¨¢c bu?n l¨°ng. ?i?u n¨¤y ??c bi?t ?¨²ng trong gia ?¨¬nh. N¨®i ¡°kh?ng¡± v?i ?? ?n c¨® th? l¨¤ c¨¢ch duy nh?t b?n c?m th?y m¨¬nh c¨® th? b¨¤y t? c?m x¨²c ho?c c¨® ti?ng n¨®i trong c¨¢c v?n ?? gia ?¨¬nh. Vi?c giao ti?p c?i m? ±¹¨¤ trung th?c gi?a ng??i ch?m s¨®c ±¹¨¤ ng??i b?nh l¨¤ ?i?u c?n thi?t. ?i?u quan tr?ng n?a l¨¤ kh?ng n¨ºn ph¨¢n x¨¦t qu¨¢ nhi?u. M?t kh¨¢c, nh?ng gia ?¨¬nh h?nh ph¨²c th??ng c? g?ng b?o v? b?n kh?i nh?ng h?u qu? c?a ch?ng r?i lo?n ?n u?ng, ±¹¨¤ ?i?u n¨¤y c¨® th? khi?n t¨¬nh tr?ng k¨¦o d¨¤i h?n.
- Ch?ng tr?m c?m: H?u h?t ch¨²ng ta ??u t?ng ?n u?ng ?? gi?i t?a c?m x¨²c khi bu?n b? ho?c th?m ch¨ª ch? l¨¤ bu?n ch¨¢n. Nh?ng ng??i m?c ch?ng cu?ng ?n th??ng b? tr?m c?m, ±¹¨¤ c?n ?n u?ng v? ?? c¨® th? b?t ??u nh? m?t c¨¢ch ?? ??i ph¨® v?i c?m gi¨¢c kh?ng h?nh ph¨²c. ?¨¢ng ti?c, n?n m?a ±¹¨¤ s? d?ng thu?c nhu?n tr¨¤ng c¨® th? khi?n b?n c?m th?y t?i t? h?n.
- S? t? tin ±¹¨¤o b?n th?n th?p: Nh?ng ng??i m?c ch?ng ch¨¢n ?n ±¹¨¤ cu?ng ?n th??ng kh?ng ?¨¢nh gi¨¢ cao v? b?n th?n m¨¬nh ±¹¨¤ so s¨¢nh m¨¬nh m?t c¨¢ch ti¨ºu c?c v?i ng??i kh¨¢c. Gi?m c?n c¨® th? l¨¤ m?t c¨¢ch ?? ??t ???c c?m gi¨¢c ???c t?n tr?ng ±¹¨¤ gi¨¢ tr? b?n th?n.
- N?i ?au bu?n v? m?t c?m x¨²c: T?t c? ch¨²ng ta ??u ph?n ?ng kh¨¢c nhau khi nh?ng ?i?u t?i t? x?y ra ho?c khi cu?c s?ng c?a ch¨²ng ta thay ??i. Ch?ng ch¨¢n ?n ±¹¨¤ ch?ng cu?ng ?n c¨® li¨ºn quan ??n:
- nh?ng kh¨® kh?n trong cu?c s?ng
- l?m d?ng t¨¬nh d?c
- b?nh l? th? ch?t
- nh?ng s? ki?n ?au bu?n - c¨¢i ch?t ho?c s? tan v? c?a m?t m?i quan h?
- nh?ng s? ki?n quan tr?ng - k?t h?n ho?c r?i xa nh¨¤.
- V¨°ng lu?n qu?n: R?i lo?n ?n u?ng c¨® th? ti?p di?n ngay c? khi nguy¨ºn nh?n ban ??u ?? qua ?i. M?t khi d? d¨¤y c?a b?n b? teo l?i, vi?c ?n u?ng c¨® th? tr? n¨ºn kh¨® ch?u ±¹¨¤ ?¨¢ng s?.
- Nguy¨ºn nh?n th? ch?t: M?t s? b¨¢c s? cho r?ng c¨® th? c¨® nguy¨ºn nh?n th? ch?t n¨¤o ?¨® m¨¤ ch¨²ng ta ch?a hi?u r?.
- M?t s? b?nh l? ±¹¨¤ c¨¢ch ?i?u tr?: T? l? ch¨¢n ?n t??ng ??i cao ? nh?ng ng??i m?c b?nh ti?u ???ng, x? nang ho?c c¨¢c b?nh kh¨¢c khi?n ch? ?? ?n ph?i ???c theo d?i ±¹¨¤ n?u kh?ng ???c ?i?u tr? ??y ??, c?n n?ng s? gi?m. Vi?c b? qua s?c kh?e c?a b?n th?n ?? gi?m c?n c¨® th? r?t nguy hi?m.
Nam gi?i, ng??i c¨® nhu c?u ??c bi?t ±¹¨¤ tr? nh?
??i v?i nam gi?i th¨¬ c¨® kh¨¢c kh?ng?
- R?i lo?n ?n u?ng d??ng nh? ?ang tr? n¨ºn ph? bi?n h?n ? nam gi?i ±¹¨¤ c¨¢c b¨¦ trai.
- R?i lo?n ?n u?ng th??ng g?p ? nh?ng ngh? ?¨°i h?i c?n n?ng th?p (ho?c ¨ªt m? c? th?). Bao g?m c??i ng?a, th? h¨¬nh, ??u v?t, quy?n anh, khi¨ºu v?, b?i l?i, ?i?n kinh ±¹¨¤ ch¨¨o thuy?n.
- C¨® th? ?¨¤n ?ng hi?n nay ?ang t¨¬m ki?m s? gi¨²p ?? ?? ?i?u tr? ch?ng r?i lo?n ?n u?ng thay v¨¬ gi? im l?ng v? v?n ?? n¨¤y.
Ng??i c¨® nhu c?u ??c bi?t ±¹¨¤ tr? nh?
Kh¨® kh?n trong h?c t?p, ch?ng t? k? ho?c m?t s? v?n ?? ph¨¢t tri?n kh¨¢c c¨® th? l¨¤m gi¨¢n ?o?n th¨®i quen ?n u?ng. V¨ª d?, m?t s? ng??i m?c ch?ng t? k? c¨® th? kh?ng th¨ªch m¨¤u s?c ho?c k?t c?u c?a th?c ph?m ±¹¨¤ t? ch?i ?n ch¨²ng.
C¨¢c v?n ?? v? ?n u?ng c?a tr? tr??c tu?i v? th¨¤nh ni¨ºn th??ng li¨ºn quan ??n k?t c?u th?c ?n, ¡°k¨¦n ?n¡± ho?c t?c gi?n h?n l¨¤ do mu?n tr? n¨ºn g?y h?n. C¨¢ch gi?i quy?t nh?ng v?n ?? n¨¤y kh¨¢ kh¨¢c so v?i c¨¢ch gi?i quy?t ch?ng ch¨¢n ?n ±¹¨¤ cu?ng ?n.
T?i c¨® g?p v?n ?? g¨¬ kh?ng?
B?ng c?u h?i 'SCOFF' ???c c¨¢c b¨¢c s? s? d?ng c¨® n?i dung nh? sau:
- b?n c¨® t? g?y n?n v¨¬ c?m th?y qu¨¢ no kh?ng?
- b?n c¨® lo l?ng r?ng m¨¬nh ?? m?t ki?m so¨¢t l??ng th?c ?n m¨¬nh ?n kh?ng?
- g?n ??y b?n c¨® gi?m ???c h?n 6 k¨ª l? gam (kho?ng m?t st?n) trong v¨°ng ba th¨¢ng kh?ng?
- b?n c¨® tin r?ng m¨¬nh b¨¦o khi ng??i kh¨¢c n¨®i b?n g?y kh?ng?
- b?n c¨® cho r?ng ?? ?n chi ph?i cu?c s?ng c?a b?n kh?ng?
N?u b?n tr? l?i ¡°c¨®¡± cho hai ho?c nhi?u c?u h?i n¨¤y, b?n c¨® th? m?c ch?ng r?i lo?n ?n u?ng.
L¨¤m th? n¨¤o ?? t?i t? gi¨²p b?n th?n?
??i khi, ch?ng cu?ng ?n c¨® th? ???c gi?i quy?t b?ng c¨¢ch s? d?ng c?m nang t? gi¨²p ?? v?i s? h??ng d?n c?a b¨¢c s? tr? li?u.
Ch?ng ch¨¢n ?n th??ng c?n s? gi¨²p ?? c¨® t? ch?c h?n t? ph¨°ng kh¨¢m ho?c b¨¢c s? tr? li?u. B?n v?n n¨ºn t¨¬m hi?u c¨¤ng nhi?u th?ng tin c¨¤ng t?t v? c¨¢c l?a ch?n ?? c¨® th? ??a ra quy?t ??nh t?t nh?t cho m¨¬nh.
N¨ºn l¨¤m:
- Tu?n th? gi? ?n ??u ??n ¨C b?a s¨¢ng, b?a tr?a ±¹¨¤ b?a t?i. N?u c?n n?ng c?a b?n qu¨¢ th?p, h?y ?n th¨ºm b?a ?n nh? ±¹¨¤o bu?i s¨¢ng, bu?i chi?u ±¹¨¤ bu?i t?i.
- H?y th? ngh? ??n m?t b??c nh? m¨¤ b?n c¨® th? th?c hi?n ?? c¨® ch? ?? ?n u?ng l¨¤nh m?nh h?n. N?u b?n kh?ng th? ?n s¨¢ng, h?y th? ng?i ±¹¨¤o b¨¤n ?n trong ±¹¨¤i ph¨²t ±¹¨¤o gi? ?n s¨¢ng ±¹¨¤ ch? u?ng m?t c?c n??c. Khi b?n ?? quen v?i vi?c n¨¤y, h?y ?n m?t ch¨²t, th?m ch¨ª ch? n?a l¨¢t b¨¢nh m¨¬ n??ng ¨C nh?ng h?y th?c hi?n m?i ng¨¤y.
- H?y ghi nh?t k? v? nh?ng g¨¬ b?n ?n, th?i ?i?m b?n ?n ±¹¨¤ suy ngh? c?ng nh? c?m x¨²c c?a b?n m?i ng¨¤y. B?n c¨® th? s? d?ng ?i?u n¨¤y ?? xem li?u c¨® m?i li¨ºn h? n¨¤o gi?a c?m gi¨¢c c?a b?n, nh?ng ?i?u b?n ?ang ngh? ±¹¨¤ c¨¢ch b?n ?n hay kh?ng.
- C? g?ng c?i m? v? nh?ng g¨¬ b?n ?ang ?n ho?c kh?ng ?n, v?i c? b?n th?n ±¹¨¤ ng??i kh¨¢c. S? b¨ª m?t l¨¤ m?t trong nh?ng kh¨ªa c?nh c? l?p nh?t c?a ch?ng r?i lo?n ?n u?ng.
- Nh?c nh? b?n th?n r?ng b?n kh?ng ph?i l¨²c n¨¤o c?ng ph?i ??t ???c ?i?u g¨¬ ?¨® ¨C h?y cho ph¨¦p b?n th?n ???c ngh? ng?i ??i l¨²c.
- H?y nh?c nh? b?n th?n r?ng n?u b?n gi?m nhi?u c?n h?n, b?n s? c?m th?y lo l?ng ±¹¨¤ ch¨¢n n?n h?n v? trung h?n, m?c d¨´ b?n c¨® th? c?m th?y t?t h?n trong ng?n h?n.
- H?y l?p hai danh s¨¢ch ¨C m?t danh s¨¢ch v? nh?ng g¨¬ ch?ng r?i lo?n ?n u?ng mang l?i cho b?n, m?t danh s¨¢ch v? nh?ng g¨¬ b?n ?? m?t ?i v¨¬ n¨®. M?t cu?n s¨¢ch t? gi¨²p ?? c¨® th? gi¨²p b?n l¨¤m ?i?u n¨¤y.
- H?y c? g?ng ??i x? t?t v?i c? th? c?a b?n, ??ng tr?ng ph?t n¨®.
- H?y ??m b?o r?ng b?n bi?t c?n n?ng h?p l? ??i v?i m¨¬nh l¨¤ bao nhi¨ºu ±¹¨¤ hi?u l? do t?i sao.
- ??c nh?ng c?u chuy?n v? kinh nghi?m ph?c h?i c?a ng??i kh¨¢c. B?n c¨® th? t¨¬m th?y nh?ng ?i?u n¨¤y trong s¨¢ch t? gi¨²p ?? ho?c tr¨ºn internet.
- H?y ngh? ??n vi?c tham gia m?t nh¨®m t? gi¨²p ??, ch?ng h?n nh? . B¨¢c s? gia ?¨¬nh c?a b?n c?ng c¨® th? gi?i thi?u m?t nh¨®m ph¨´ h?p.
- Tr¨¢nh xa c¨¢c trang web ho?c m?ng x? h?i khuy?n kh¨ªch b?n gi?m c?n ±¹¨¤ duy tr¨¬ c?n n?ng ? m?c qu¨¢ th?p. Ch¨²ng khuy?n kh¨ªch b?n l¨¤m h?i s?c kh?e c?a m¨¬nh nh?ng l?i kh?ng l¨¤m g¨¬ ?? gi¨²p b?n khi b?n b? b?nh.
Kh?ng n¨ºn l¨¤m:
- Kh?ng n¨ºn c?n qu¨¢ m?t l?n m?i tu?n.
- ??ng t?n th?i gian ki?m tra c? th? ±¹¨¤ ng?m m¨¬nh trong g??ng. Kh?ng ai l¨¤ ho¨¤n h?o. C¨¤ng nh¨¬n ±¹¨¤o b?n th?n l?u, b?n c¨¤ng c¨® kh? n?ng t¨¬m ra ?i?u g¨¬ ?¨® m¨¤ b?n kh?ng th¨ªch. Vi?c ki?m tra li¨ºn t?c c¨® th? khi?n ngay c? ng??i h?p d?n nh?t c?ng kh?ng h¨¤i l¨°ng v?i ngo?i h¨¬nh c?a m¨¬nh.
- ??ng c? l?p b?n th?n kh?i gia ?¨¬nh ±¹¨¤ b?n b¨¨. B?n c¨® th? mu?n l¨¤m v?y v¨¬ h? ngh? b?n qu¨¢ g?y, nh?ng h? c¨® th? l¨¤ c?u c¨¢nh c?a b?n.
N?u t?i kh?ng t¨¬m ki?m s? gi¨²p ?? ho?c kh?ng thay ??i th¨®i quen ?n u?ng th¨¬ sao?
H?u h?t nh?ng ng??i m?c ch?ng r?i lo?n ?n u?ng nghi¨ºm tr?ng cu?i c¨´ng s? c?n ?i?u tr?, v¨¬ v?y kh?ng r? ?i?u g¨¬ s? x?y ra n?u kh?ng l¨¤m g¨¬.
Tuy nhi¨ºn, c¨® v? nh? h?u h?t c¨¢c ch?ng r?i lo?n ?n u?ng nghi¨ºm tr?ng ??u kh?ng t? kh?i.
M?t s? ng??i m?c ch?ng ch¨¢n ?n s? t? vong.
T?p th? d?c khi c?n n?ng th?p r?t nguy hi?m, ??c bi?t n?u b?n t?p ngo¨¤i tr?i trong th?i ti?t l?nh.
Nh?n tr? gi¨²p chuy¨ºn m?n cho ch?ng ch¨¢n ?n
B¨¢c s? gia ?¨¬nh c¨® th? gi?i thi?u b?n ??n m?t c? v?n chuy¨ºn khoa, b¨¢c s? t?m th?n ho?c nh¨¤ t?m l? h?c.
B?n c¨® th? ch?n m?t nh¨¤ tr? li?u t? nh?n, nh¨®m t? gi¨²p ?? ho?c ph¨°ng kh¨¢m, nh?ng v?n an to¨¤n h?n n?u cho b¨¢c s? gia ?¨¬nh bi?t t¨¬nh h¨¬nh c?a b?n.
Ki?m tra s?c kh?e th? ch?t l¨¤ ?i?u n¨ºn l¨¤m. Ch?ng r?i lo?n ?n u?ng c?a b?n c¨® th? g?y ra c¨¢c v?n ?? v? th? ch?t. ?t ph? bi?n h?n, b?n c¨® th? m?c ph?i t¨¬nh tr?ng b?nh l? ch?a ???c ph¨¢t hi?n.
Ph??ng ph¨¢p ?i?u tr? h?u ¨ªch nh?t c¨® th? s? t¨´y thu?c ±¹¨¤o c¨¢c tri?u ch?ng c? th?, ?? tu?i ±¹¨¤ t¨¬nh tr?ng c?a b?n.
Nh?ng b??c ??u ti¨ºn sau khi ???c gi?i thi?u ?i?u tr? ch?ng ch¨¢n ?n
- Tr??c ti¨ºn, b¨¢c s? t?m th?n ho?c nh¨¤ t?m l? h?c s? mu?n n¨®i chuy?n v?i b?n ?? t¨¬m hi?u xem v?n ?? b?t ??u khi n¨¤o ±¹¨¤ ph¨¢t tri?n nh? th? n¨¤o. B?n s? ???c c?n ±¹¨¤ t¨´y thu?c ±¹¨¤o l??ng c?n ?? gi?m, b?n c¨® th? c?n ph?i kh¨¢m s?c kh?e ±¹¨¤ x¨¦t nghi?m m¨¢u. V?i s? cho ph¨¦p c?a b?n, b¨¢c s? t?m th?n c¨® th? s? mu?n n¨®i chuy?n v?i gia ?¨¬nh b?n (±¹¨¤ c¨® th? l¨¤ m?t ng??i b?n) ?? xem h? c¨® th? l¨¤m s¨¢ng t? v?n ?? n¨¤y hay kh?ng. N?u b?n kh?ng mu?n gia ?¨¬nh m¨¬nh li¨ºn quan, ngay c? nh?ng b?nh nh?n nh? tu?i c?ng c¨® quy?n ???c b?o m?t. ?i?u n¨¤y ??i khi c¨® th? ph¨´ h?p v¨¬ c¨® s? l?m d?ng ho?c c?ng th?ng trong gia ?¨¬nh.
- N?u b?n v?n s?ng ? nh¨¤, b? m? b?n c¨® th? ??m nhi?m vi?c ki?m tra nh?ng th?c ph?m b?n ?ang ?n, ¨ªt nh?t l¨¤ l¨²c ??u. ?i?u n¨¤y bao g?m vi?c ??m b?o b?n ?n u?ng ??u ??n c¨´ng c¨¢c th¨¤nh vi¨ºn kh¨¢c trong gia ?¨¬nh ±¹¨¤ n?p ?? l??ng calo. B?n s? g?p b¨¢c s? tr? li?u th??ng xuy¨ºn ?? ki?m tra c?n n?ng ±¹¨¤ ?? ???c h? tr?.
- Vi?c gi?i quy?t v?n ?? n¨¤y c¨® th? g?y c?ng th?ng cho t?t c? m?i ng??i li¨ºn quan, v¨¬ v?y gia ?¨¬nh b?n c¨® th? c?n ???c h? tr?. ?i?u n¨¤y kh?ng nh?t thi?t c¨® ngh?a l¨¤ c? gia ?¨¬nh ph?i c¨´ng nhau ??n c¨¢c bu?i tr? li?u (m?c d¨´ ?i?u n¨¤y c¨® th? h?u ¨ªch ??i v?i nh?ng ng??i tr? tu?i). ?i?u n¨¤y c¨® ngh?a l¨¤ gia ?¨¬nh b?n c¨® th? nh?n ???c s? gi¨²p ?? ?? hi?u ±¹¨¤ ??i ph¨® v?i v?n ??. Tuy nhi¨ºn, s? tham gia c?a cha m? c¨´ng ng??i b?nh ±¹¨¤ b¨¢c s? t?m th?n ??i khi c¨® th? h? tr? qu¨¢ tr¨¬nh ph?c h?i.
- B?n s? c¨® c? h?i th?o lu?n v? b?t c? ?i?u g¨¬ c¨® th? khi?n b?n bu?n phi?n - c¨¢c m?i quan h?, h?c t?p, c?ng vi?c ho?c nh?ng th¨¢ch th?c li¨ºn quan ??n s? t? tin c?a b?n th?n.
- L¨²c ??u, c¨® th? b?n s? kh?ng mu?n ngh? ??n vi?c tr? l?i c?n n?ng b¨¬nh th??ng, nh?ng b?n s? mu?n c?m th?y kh?e h?n - ±¹¨¤ ?? c?m th?y kh?e h?n, b?n c?n ph?i tr? l?i c?n n?ng kh?e m?nh. B?n s? c?n bi?t:
- c?n n?ng kh?e m?nh c?a b?n l¨¤ bao nhi¨ºu?
- B?n c?n bao nhi¨ºu th?c ?n m?i ng¨¤y ?? ??t ???c ?i?u ?¨®?
- L¨¤m sao ?? ch?c ch?n r?ng b?n kh?ng b? b¨¦o ph¨¬?
- L¨¤m sao b?n c¨® th? ch?c ch?n r?ng b?n c¨® th? ki?m so¨¢t ???c vi?c ?n u?ng c?a m¨¬nh?
T?m l? tr? li?u ho?c t? v?n cho ch?ng ch¨¢n ?n
- Ph??ng ph¨¢p n¨¤y bao g?m vi?c n¨®i chuy?n v?i b¨¢c s? tr? li?u, c¨® th? l¨¤ m?t gi? m?i tu?n, v? nh?ng suy ngh? ±¹¨¤ c?m x¨²c c?a b?n. N¨® c¨® th? gi¨²p b?n hi?u ???c v?n ?? b?t ??u nh? th? n¨¤o ±¹¨¤ l¨¤m th? n¨¤o ?? thay ??i m?t s? c¨¢ch suy ngh? ±¹¨¤ c?m nh?n c?a b?n v? m?i th?. C¨® th? kh¨® kh?n khi n¨®i v? m?t s? ?i?u, nh?ng m?t b¨¢c s? tr? li?u gi?i s? gi¨²p b?n l¨¤m ?i?u n¨¤y b?ng c¨¢ch gi¨²p b?n ??i ph¨® t?t h?n v?i nh?ng kh¨® kh?n c?a m¨¬nh. Ch¨²ng c?ng s? gi¨²p b?n tr?n tr?ng b?n th?n m¨¬nh h?n ±¹¨¤ x?y d?ng l?i s? t? tin b?n th?n.
- C¨¢c phi¨ºn b?n ??c bi?t c?a Li?u ph¨¢p nh?n th?c h¨¤nh vi ±¹¨¤ Tr? li?u li¨ºn c¨¢ nh?n th??ng ???c cung c?p khi b?n ?? kh?e ?? h??ng l?i t? nh?ng th¨¢ch th?c c?a li?u ph¨¢p thay v¨¬ b? c?ng th?ng h?n v¨¬ ch¨²ng. N?u b?n th?c hi?n li?u ph¨¢p khi c?n n?ng c?a b?n th?p ho?c ?ang gi?m, c?ng th?ng c¨® th? khi?n m?i th? tr? n¨ºn t?i t? h?n thay v¨¬ t?t h?n.
- ??i khi, tr? li?u c¨® th? ???c th?c hi?n trong m?t nh¨®m nh? nh?ng ng??i c¨® v?n ?? t??ng t?.
- C¨¢c th¨¤nh vi¨ºn kh¨¢c trong gia ?¨¬nh b?n c¨® th? tham gia n?u ???c b?n cho ph¨¦p. H¨¬nh th?c tr? li?u gia ?¨¬nh ???c nghi¨ºn c?u t?t nh?t cho ch?ng ch¨¢n ?n ???c g?i l¨¤ 'M? h¨¬nh Maudsley'. Ng??i tr??ng th¨¤nh c¨® b?n ??i c¨® th? ???c ?i?u tr? nh? m?t c?p ??i. Ng??i th?n ±¹¨¤ ng??i ch?m s¨®c c?ng c¨® th? ???c g?p ri¨ºng trong c¨¢c bu?i h?p ?? gi¨²p h? hi?u chuy?n g¨¬ ?? x?y ra v?i b?n, c¨¢ch h? c¨® th? h?p t¨¢c v?i b?n ±¹¨¤ c¨¢ch h? c¨® th? ??i ph¨® v?i t¨¬nh h¨¬nh.
- Ph??ng ph¨¢p ?i?u tr? n¨¤y c¨® th? k¨¦o d¨¤i trong nhi?u th¨¢ng ho?c nhi?u n?m.
- B¨¢c s? s? ch? ?? ngh? nh?p vi?n n?u c¨¢c b??c n¨¤y kh?ng hi?u qu? ho?c n?u b?n b? thi?u c?n ? m?c nguy hi?m.
?i?u tr? t?i b?nh vi?n
?i?u n¨¤y c?ng bao g?m ki?m so¨¢t vi?c ?n u?ng ±¹¨¤ th?o lu?n v? c¨¢c v?n ??, nh?ng trong m?t m?i tr??ng ???c gi¨¢m s¨¢t ±¹¨¤ c¨® c?u tr¨²c h?n.
- X¨¦t nghi?m m¨¢u s? ???c th?c hi?n ?? ki?m tra xem b?n c¨® b? thi?u m¨¢u ho?c c¨® nguy c? nhi?m tr¨´ng hay kh?ng.
- Ki?m tra c?n n?ng th??ng xuy¨ºn - ?? ??m b?o r?ng b?n ?ang t?ng c?n d?n.
- C¨® th? c?n ph?i th?c hi?n c¨¢c x¨¦t nghi?m th? ch?t kh¨¢c ?? theo d?i b?t k? t?n th??ng n¨¤o ? tim, ph?i ±¹¨¤ x??ng c?a b?n.
T? v?n ±¹¨¤ h? tr? v? ?n u?ng ±¹¨¤ t?p th? d?c
- Chuy¨ºn gia dinh d??ng c¨® th? g?p b?n ?? th?o lu?n v? ch? ?? ?n u?ng l¨¤nh m?nh - l??ng th?c ?n b?n ?n ±¹¨¤ c¨¢ch ??m b?o b?n nh?n ???c ??y ?? ch?t dinh d??ng c?n thi?t ?? duy tr¨¬ s?c kh?e.
- B?n c¨® th? c?n b? sung vitamin ±¹¨¤ kho¨¢ng ch?t trong m?t th?i gian v¨¬ c? th? b?n c¨® th? thi?u c¨¢c ch?t dinh d??ng c?n thi?t.
- B?n ch? c¨® th? l?y l?i c?n n?ng kh?e m?nh b?ng c¨¢ch ?n nhi?u h?n ±¹¨¤ ?i?u n¨¤y c¨® th? r?t kh¨® kh?n l¨²c ??u. Nh?n vi¨ºn y t? s? gi¨²p b?n:
- ??t m?c ti¨ºu t?ng c?n h?p l?
- ?n u?ng ??u ??n
- ??i ph¨® v?i s? lo ?u m¨¤ b?n c?m th?y
- B¨¢c s? gia ?¨¬nh s? c¨® th? gi?i thi?u b?n ??n m?t chuy¨ºn gia sinh l? h?c th? d?c c¨® tr¨¬nh ?? ph¨´ h?p ?? t? v?n cho b?n v? s? l??ng, lo?i h¨¬nh ±¹¨¤ c??ng ?? b¨¤i t?p ph¨´ h?p v?i b?n.
Thu?c ?i?u tr? ch?ng ch¨¢n ?n
??i khi, b¨¢c s? k¨º ??n thu?c ?? gi¨²p gi?m b?t s? lo ?u m¨¤ b?n g?p ph?i khi chi?n ??u v?i c?n b?nh ±¹¨¤ ??c bi?t l¨¤ ?? gi?m b?t nh?ng "suy ngh? mi¨ºn man" m¨¤ ng??i b?nh m? t?.
H?u h?t kinh nghi?m ??u li¨ºn quan ??n thu?c Olanzapine v¨¬ thu?c n¨¤y an to¨¤n nh?t ? ng??i tr? ±¹¨¤ ng??i nh? c?n. Thu?c n¨¤y c¨® th? hi?u qu? h?n diazepam ±¹¨¤ c¨¢c lo?i thu?c t??ng t? ±¹¨¤ ¨ªt c¨® nguy c? g?y nghi?n.
T?ng c?n kh?ng ??ng ngh?a v?i ph?c h?i - nh?ng b?n kh?ng th? ph?c h?i n?u kh?ng t?ng c?n. Nh?ng ng??i b? ?¨®i nghi¨ºm tr?ng th??ng th?y kh¨® t?p trung ho?c kh¨® suy ngh? m?ch l?c, ??c bi?t l¨¤ v? c?m x¨²c c?a h?.
?i?u tr? b?t bu?c cho ch?ng ch¨¢n ?n
?i?u n¨¤y l¨¤ kh?ng ph? bi?n. ?i?u n¨¤y ch? ???c th?c hi?n n?u ai ?¨® tr? n¨ºn qu¨¢ y?u ??n m?c:
- kh?ng th? t? ??a ra quy?t ??nh ?¨²ng ??n cho m¨¬nh
- c?n ???c b?o v? kh?i nh?ng t?n h?i nghi¨ºm tr?ng.
Trong ch?ng ch¨¢n ?n, ?i?u n¨¤y c¨® th? x?y ra n?u c?n n?ng c?a b?n qu¨¢ th?p ??n m?c s?c kh?e (ho?c t¨ªnh m?ng) c?a b?n b? ?e d?a ±¹¨¤ kh? n?ng suy ngh? c?a b?n b? ?nh h??ng nghi¨ºm tr?ng do vi?c gi?m c?n.
Ph??ng ph¨¢p ?i?u tr? ch?ng ch¨¢n ?n c¨® hi?u qu? nh? th? n¨¤o?
- H?n m?t n?a s? ng??i b?nh s? h?i ph?c, m?c d¨´ trung b¨¬nh h? s? ph?i b? b?nh trong 6-7 n?m.
- Ng??i b?nh c¨® th? ph?c h?i ho¨¤n to¨¤n ngay c? sau 20 n?m ch¨¢n ?n nghi¨ºm tr?ng.
- C¨¢c nghi¨ºn c?u tr??c ??y v? nh?ng ng??i b?nh n?ng nh?t ph?i nh?p vi?n cho th?y c? n?m ng??i th¨¬ c¨® m?t ng??i c¨® th? t? vong. V?i s? ch?m s¨®c hi?n ??i, t? l? t? vong th?p h?n nhi?u n?u b?nh nh?n ???c ch?m s¨®c y t? th??ng xuy¨ºn.
- Mi?n l¨¤ tim ±¹¨¤ c¨¢c c? quan kh¨¢c kh?ng b? t?n th??ng, h?u h?t c¨¢c bi?n ch?ng do suy dinh d??ng d??ng nh? c?i thi?n d?n khi ng??i b?nh ?n u?ng ??.
Nh?n s? gi¨²p ?? chuy¨ºn m?n cho ch?ng cu?ng ?n
B¨¢c s? gia ?¨¬nh c¨® th? gi?i thi?u b?n ??n m?t c? v?n chuy¨ºn khoa, b¨¢c s? t?m th?n ho?c nh¨¤ t?m l? h?c.
B?n c¨® th? ch?n m?t nh¨¤ tr? li?u t? nh?n, nh¨®m t? gi¨²p ?? ho?c ph¨°ng kh¨¢m, nh?ng v?n an to¨¤n h?n n?u cho b¨¢c s? gia ?¨¬nh bi?t t¨¬nh h¨¬nh c?a b?n.
Ki?m tra s?c kh?e th? ch?t l¨¤ ?i?u n¨ºn l¨¤m. Ch?ng r?i lo?n ?n u?ng c?a b?n c¨® th? g?y ra c¨¢c v?n ?? v? th? ch?t. ?t ph? bi?n h?n, b?n c¨® th? m?c ph?i t¨¬nh tr?ng b?nh l? ch?a ???c ph¨¢t hi?n.
Ph??ng ph¨¢p ?i?u tr? h?u ¨ªch nh?t c¨® th? s? t¨´y thu?c ±¹¨¤o c¨¢c tri?u ch?ng c? th?, ?? tu?i ±¹¨¤ t¨¬nh tr?ng c?a b?n.
T?m l? tr? li?u cho ch?ng cu?ng ?n
C¨® hai lo?i t?m l? tr? li?u ?? ???c ch?ng minh l¨¤ c¨® hi?u qu? trong ?i?u tr? ch?ng cu?ng ?n t?m th?n. C? hai ??u ???c t? ch?c theo t?ng bu?i h¨¤ng tu?n trong kho?ng 20 tu?n.
Li?u ph¨¢p nh?n th?c h¨¤nh vi (CBT)
?i?u n¨¤y th??ng ???c th?c hi?n v?i m?t nh¨¤ tr? li?u c¨¢ nh?n, v?i m?t cu?n s¨¢ch t? gi¨²p ??, trong c¨¢c bu?i h?c nh¨®m ho?c v?i m?t ??a CD Rom.
Li?u ph¨¢p nh?n th?c h¨¤nh vi gi¨²p b?n xem x¨¦t chi ti?t nh?ng suy ngh? ±¹¨¤ c?m x¨²c c?a m¨¬nh. B?n c¨® th? c?n ghi nh?t k? v? th¨®i quen ?n u?ng c?a m¨¬nh ?? t¨¬m ra nguy¨ºn nh?n g?y ra c?n ?n v? ?? c?a b?n.
Sau ?¨®, b?n c¨® th? t¨¬m ra c¨¢ch t?t h?n ?? suy ngh? ±¹¨¤ gi?i quy?t nh?ng t¨¬nh hu?ng ho?c c?m x¨²c n¨¤y. T??ng t? nh? vi?c ?i?u tr? ch?ng ch¨¢n ?n, nh¨¤ tr? li?u s? gi¨²p b?n l?y l?i gi¨¢ tr? c?a b?n th?n.
Tr? li?u li¨ºn c¨¢ nh?n (IPT)
Ph??ng ph¨¢p n¨¤y th??ng ???c th?c hi?n v?i m?t nh¨¤ tr? li?u c¨¢ nh?n, nh?ng t?p trung nhi?u h?n ±¹¨¤o c¨¢c m?i quan h? c?a b?n v?i ng??i kh¨¢c. B?n c¨® th? ?? m?t ?i m?t ng??i b?n, m?t ng??i th?n y¨ºu ?? qua ??i ho?c b?n c¨® th? ?? tr?i qua m?t thay ??i l?n trong cu?c s?ng, ch?ng h?n nh? chuy?n nh¨¤. Li?u ph¨¢p n¨¤y gi¨²p b?n x?y d?ng l?i c¨¢c m?i quan h? h? tr? c¨® th? ?¨¢p ?ng nhu c?u c?m x¨²c c?a b?n t?t h?n vi?c ?n u?ng.
L?i khuy¨ºn ?n u?ng gi¨²p ?i?u tr? ch?ng cu?ng ?n
?i?u n¨¤y gi¨²p b?n quay l?i ch? ?? ?n u?ng b¨¬nh th??ng, do ?¨® b?n c¨® th? duy tr¨¬ c?n n?ng ?n ??nh m¨¤ kh?ng b? ?¨®i ho?c n?n m?a. Chuy¨ºn gia dinh d??ng c¨® th? t? v?n cho b?n c¨¢ch ?n u?ng l¨¤nh m?nh.
M?t h??ng d?n nh? ¡°C?i thi?n t?ng b??c m?t¡± (xem t¨¤i li?u tham kh?o) c¨® th? h?u ¨ªch.
Thu?c ?i?u tr? ch?ng cu?ng ?n
Ngay c? khi b?n kh?ng b? tr?m c?m, thu?c ch?ng tr?m c?m li?u cao nh? Fluoxetine (Prozac) c?ng c¨® th? l¨¤m gi?m c?n th¨¨m ?n v? ??.
?i?u n¨¤y c¨® th? l¨¤m gi?m c¨¢c tri?u ch?ng c?a b?n trong v¨°ng 2-3 tu?n ±¹¨¤ t?o ra ¡°c¨² h¨ªch¡± cho t?m l? tr? li?u. Th?t kh?ng may, n?u kh?ng c¨® nh?ng h¨¬nh th?c h? tr? kh¨¢c, l?i ¨ªch s? m?t ?i sau m?t th?i gian.
Ph??ng ph¨¢p ?i?u tr? ch?ng cu?ng ?n c¨® hi?u qu? nh? th? n¨¤o?
- Kho?ng m?t n?a s? ng??i b?nh s? h?i ph?c, gi?m t¨¬nh tr?ng ?n u?ng v? ?? ±¹¨¤ n?n m?a ¨ªt nh?t m?t n?a. ??y kh?ng ph?i l¨¤ c¨¢ch ch?a tr? ho¨¤n to¨¤n, nh?ng s? gi¨²p b?n l?y l?i quy?n ki?m so¨¢t cu?c s?ng c?a m¨¬nh, ¨ªt b? ?nh h??ng b?i v?n ?? ?n u?ng h?n.
- K?t qu? s? t? h?n n?u b?n c¨°n c¨® v?n ?? v?i c¨¢c ch?t k¨ªch th¨ªch, r??u ho?c t? l¨¤m h?i m¨¬nh.
- Li?u ph¨¢p nh?n th?c h¨¤nh vi ±¹¨¤ Tr? li?u li¨ºn c¨¢ nh?n c¨® hi?u qu? nh? nhau trong v¨°ng m?t n?m, m?c d¨´ CBT c¨® v? b?t ??u c¨® t¨¢c d?ng s?m h?n m?t ch¨²t.
- C¨® m?t s? b?ng ch?ng cho th?y s? k?t h?p gi?a thu?c ±¹¨¤ t?m l? tr? li?u c¨® hi?u qu? h?n so v?i vi?c ch? d¨´ng m?t trong hai ph??ng ph¨¢p ?i?u tr?.
- Qu¨¢ tr¨¬nh ph?c h?i th??ng di?n ra ch?m trong ±¹¨¤i th¨¢ng ho?c nhi?u n?m.
Th?ng tin th¨ºm
T? v?n tr?c tuy?n
(tr??c ??y l¨¤ Hi?p h?i R?i lo?n ?n u?ng): ???ng d?y tr? gi¨²p cho ng??i l?n: 0845 634 1414; ???ng d?y tr? gi¨²p thanh thi?u ni¨ºn (d??i 25 tu?i): 0845 634 7650. B-eat l¨¤ t? ch?c t? thi?n h¨¤ng ??u c?a V??ng qu?c Anh h? tr? b?t k? ai b? ?nh h??ng b?i ch?ng r?i lo?n ?n u?ng ho?c c¨¢c v?n ?? v? th?c ph?m, bao g?m c? gia ?¨¬nh ±¹¨¤ b?n b¨¨.
???ng d?y tr? gi¨²p: 1890 200 444. Email: info@bodywhys.ie
(Trang web d¨¤nh cho ng??i b? ti?u ???ng m?c ch?ng r?i lo?n ?n u?ng)
: Trang web c?a M? cung c?p th?ng tin, c¨¢c ph??ng ph¨¢p ?i?u tr? r?i lo?n ?n u?ng, c?ng c? ph?c h?i ±¹¨¤ c¨¢c ngu?n l?c cho nh?ng ng??i m?c ch?ng r?i lo?n ?n u?ng, nh¨¤ cung c?p d?ch v? ?i?u tr? ±¹¨¤ ng??i th?n c?a h?.
: c¨® m?t m?c t?p trung ±¹¨¤o nh?ng ng??i tr? m?c ch?ng r?i lo?n ?n u?ng.
Email: information@mentalhealthireland.ie. Cung c?p h? tr? cho nh?ng ng??i b? b?nh t?m th?n ±¹¨¤ th¨²c ??y s?c kh?e t?m th?n t¨ªch c?c.
H??ng d?n c?a NHS: G?i 111 khi b?n c?n tr? gi¨²p y t? nhanh ch¨®ng nh?ng kh?ng ph?i l¨¤ tr??ng h?p kh?n c?p 999. Ho?t ??ng 24 gi? m?t ng¨¤y, 365 ng¨¤y m?t n?m, c¨¢c cu?c g?i t? ?i?n tho?i c? ??nh ±¹¨¤ ?i?n tho?i di ??ng ??u mi?n ph¨ª.
T¨¤i nguy¨ºn li?u ph¨¢p nh?n th?c h¨¤nh vi tr?c tuy?n
??c th¨ºm
Tho¨¢t kh?i ch?ng ch¨¢n ?n t?m th?n: C?m nang sinh t?n d¨¤nh cho gia ?¨¬nh, b?n b¨¨ ±¹¨¤ ng??i m?c b?nh c?a Janet Treasure (Psychology Press).
Ch¨¢n ?n t?m th?n ±¹¨¤ ch?ng cu?ng ?n: c¨¢ch kh?c ph?c c?a M. Duker & R. Slade (Open University Press).
R?i lo?n ?n u?ng: S¨¢ch h??ng d?n d¨¤nh cho ph? huynh c?a Rachel Bryant-Waugh ±¹¨¤ Brian Lask (Penguin Books).
H?c t?p d?a tr¨ºn k? n?ng ?? ch?m s¨®c ng??i th?n m?c ch?ng R?i lo?n ?n u?ng: Ph??ng ph¨¢p Maudsley m?i. Janet Treasure, Grainne Smith ±¹¨¤ Anna Crane.
Ch?ng cu?ng ?n t?m th?n ±¹¨¤ ch?ng ?n v? ??: H??ng d?n ph?c h?i c?a P. J. Cooper ±¹¨¤ Christopher Fairbairn (Nh¨¤ xu?t b?n Constable ±¹¨¤ Robinson).
V??t qua ch?ng ?n u?ng v? ?? c?a Christopher Fairburn (Guildford Press).
C?i thi?n t?ng b??c m?t: B? d?ng c? sinh t?n d¨¤nh cho ng??i m?c ch?ng cu?ng ?n ±¹¨¤ ch?ng r?i lo?n ?n u?ng v? ?? c?a Janet Treasure ±¹¨¤ Ulrike Schmidt (Nh¨¤ xu?t b?n Hove Psychology).
Ch¨¢n ?n t?m th?n ±¹¨¤ c¨¢c r?i lo?n ?n u?ng li¨ºn quan (ANRED).
M?o t? gi¨²p ??:
T¨¤i li?u tham kh?o ±¹¨¤ tr¨ªch ngu?n
- Agras, W. S.,Walsh, B.T., Fairburn, C. G., et al (2000) A multicentre comparison of cognitive-behavioural therapy and interpersonal psychotherapy for bulimia nervosa. Archives of General Psychiatry, 57, 459-466.
- Bacaltchuk J., Hay P., Trefiglio R. Antidepressants versus psychological treatments and their combination for bulimia nervosa (Cochrane Review). In: The Cochrane Library, Issue 2 2003. Oxford: Update Software.
- Bissada H. et al. Olanzapine in the treatment of low body weight and obsessive thinking in women with anorexia nervosa: a randomized, double-blind, placebo-controlled trial. Am J Psychiatry 2008 Jun 16.
- Eisler, I., Dare, C., Russell, G. F. M., et al (1997) Family and individual therapy in anorexia nervosa. Archives of General Psychiatry, 54, 1025-1030.
- Eisler, I., Dare, C., Hodes, M., et al (2000) Family therapy for anorexia nervosa in adolescents: the results of a controlled comparison of two family interventions.
Journal of Child Psychology and Psychiatry, 41,727-736. - Fairburn, C. G., Norman, P.A., Welch, S. L., et al (1995) A prospective study of outcome in bulimia nervosa and the long-term effects of three psychological treatments. Archives of General Psychiatry, 52, 304-312.
- Hay, P. J., & Bacaltchuk, J. (2001) Psychotherapy for bulimia nervosa and bingeing (Cochrane Review) In: The Cochrane Library, Issue 1.
- Lowe, B., Zipfel, S., Buchholz, C., Dupont, Y., Reas, D.L. & Herzog, W. (2001). Long-term outcome of anorexia nervosa in a prospective 21-year follow-up study. Psychological Medicine, 31, 881-890.
- Luck A.J., Morgan J.F., Reid F. et al. (2002) The SCOFF questionnaire and clinical interview for eating disorders in general practice: comparative study. BMJ, 325, 755-756.
- Milos, G., Spindler A., Schnyder, U. & Fairburn, C.G. (2005) Instability of eating disorder diagnoses: prospective study. British Journal of Psychiatry, 187, 573-578.
- Theander, S. (1985) Outcome and prognosis in anorexia nervosa and bulimia. Some results of previous investigations compared with those of a Swedish long-term study. Journal of Psychiatric Research, 19, 493-508.
- Senior R; Barnes J; Emberson J.R. and Golding J. on behalf of the ALSPAC Study Team (2005) Early experiences and their relationship to maternal eating disorder symptoms, both lifetime and during pregnancy. British Journal of Psychiatry, 187, 268-273.
Xu?t b?n: Th¨¢ng 11/2019
H?n xem x¨¦t: Th¨¢ng 11/2022
? ??i h?c T?m th?n h?c Ho¨¤ng gia (Ãâ·ÑºÚÁÏÍø)
This translation was produced by CLEAR Global (Mar 2025)