R??u bia, s?c kh?e tâm th?n và não b?
Alcohol, mental health and the brain
Below is a Vietnamese translation of our information resource on alcohol, mental health and the brain. You can also view our other Vietnamese translations.
Tài li?u này cung c?p th?ng tin v? vi?c s? d?ng th?c u?ng có c?n, c?ng nh? ?nh h??ng c?a r??u lên n?o b? và s?c kh?e t?m th?n c?a b?n. Tài li?u này dành cho ng??i tr??ng thành mu?n tìm hi?u thêm v? th?c u?ng có c?n, ng??i nghi?n r??u ho?c ng??i có ng??i quen nghi?n r??u.
N?i dung chính c?a tài li?u nói v?:
- Th?c u?ng có c?n là gì
- Cách r??u bia ?nh h??ng ??n n?o b?
- ?nh h??ng c?a r??u bia ??n s?c kh?e t?m th?n
- Ph? thu?c r??u
- T?n th??ng n?o liên quan ??n r??u
- Cách tính toán l??ng c?n b?n ?? s? d?ng
- Cách ?? ???c h? tr? khi b?n ?? u?ng quá nhi?u r??u
Th?c u?ng có c?n là gì?
Ch?t c?n (còn g?i là “ethanol” ho?c “r??u etylic”) khi ???c h?p th? vào máu có th? ?i ??n m?i c? quan trong c? th?.
C?n ch? bi?n thành th?c u?ng ???c g?i là th?c u?ng có c?n. Th?c u?ng có c?n r?t ?a d?ng, ???c s?n xu?t b?ng nhi?u cách và ch?a nhi?u thành ph?n khác nhau. Tuy nhiên, các nhóm th?c u?ng có c?n ph? bi?n th??ng là:
- bia và n??c qu? lên men
- r??u vang
- r??u m?nh (nh? vodka, gin ho?c whisky)
M?i lo?i th?c u?ng có c?n s? ch?a n?ng ?? c?n khác nhau. Do ?ó, m?t s? th?c u?ng có c?n s? tác ??ng ??n c? th? nhi?u h?n nh?ng lo?i khác.
Lu?t pháp Anh qu?c cho phép ng??i tr??ng thành trên 18 tu?i mua và s? d?ng th?c u?ng có c?n. Nhìn chung, lu?t pháp kh?ng cho phép ng??i d??i 18 tu?i s? d?ng ho?c mua th?c u?ng có c?n. B?n có th? tìm hi?u thêm v? lu?t liên quan ??n th?c u?ng có c?n .
T?i sao con ng??i s? d?ng th?c u?ng có c?n?
Trong m?t nghiên c?u v? ng??i d?n ? Anh n?m 2021, g?n m?t n?a s? ng??i ???c h?i cho bi?t h? s? d?ng th?c u?ng có c?n ít nh?t m?t l?n m?t tu?n.
Con ng??i s? d?ng th?c u?ng có c?n vì nhi?u l? do khác nhau. M?t s? ng??i u?ng ?? có c?n ?? gi?i trí ho?c ?? th? gi?n. S? khác dùng vi?c u?ng ?? v??t qua nh?ng khó kh?n trong cu?c s?ng.
?nh h??ng c?a th?c u?ng có c?n lên m?i ng??i là kh?ng gi?ng nhau. M?t s? ng??i ch? t?n h??ng ?? u?ng có c?n m?i khi có d?p và kh?ng th?y mình b? ?nh h??ng tiêu c?c t? nó. M?t s? khác ph?i c? g?ng ki?m ch? ?? kh?ng u?ng quá nhi?u ho?c làm nh?ng ?i?u khi?n h? h?i h?n khi u?ng r??u.
M?t vài ng??i ch?n kh?ng s? d?ng ?? u?ng có c?n. ?i?u này có th? do nhi?u nguyên nh?n, bao g?m:
- h? kh?ng thích c?m giác say
- h? kh?ng thích mùi v?
- th?c u?ng có c?n làm h? th?y bu?n n?n ho?c r?t bu?n ng?
- ?? gi? gìn s?c kh?e
- vì l? do t?n giáo
M?t s? ng??i ch? ??n thu?n là kh?ng mu?n s? d?ng th?c u?ng có c?n.
Làm th? nào ?? bi?t th?c u?ng có ?? c?n n?ng hay nh??
Có hai cách ?? nh?n bi?t:
- ??n v? c?n – ??y là ??n v? giúp m?i ng??i tính ???c l??ng r??u b?n th?n ?? u?ng. Tuy nhiên, ??n v? c?n ???c quy ??c khác nhau ? t?ng qu?c gia. ? Anh, m?t ??n v? t??ng ???ng 10ml (ho?c 8g) c?n nguyên ch?t.
- N?ng ?? c?n theo th? tích (ABV) – Ngh?a là l??ng c?n nguyên ch?t ch?a trong th?c u?ng có c?n.
Ví d?
B?n có m?t chai r??u vang 750ml ho?c 75cl. Trên chai ghi 12% ABV, ngh?a là trong chai ch?a 12% c?n nguyên ch?t. Chai r??u vang này ch?a 9 ??n v? c?n.
?? so sánh, m?t chai r??u vodka 100ml ho?c 10cl th??ng có 40% ABV, t??ng ???ng v?i 40 ??n v?. ? cu?i tài li?u này, b?n có th? tham kh?o b?ng bao g?m các ??n v? và ABV c?a các lo?i th?c u?ng có c?n khác nhau trong ph?n h??ng d?n v? các ??n v? c?n.
U?ng bao nhiêu r??u là an toàn?
Kh?ng có m?c tiêu th? r??u nào là "an toàn" vì c? ??a c?a m?i ng??i là khác nhau. B?n kh?ng bao gi? có th? bi?t ???c r??u chính xác s? ?nh h??ng ??n b?n nh? th? nào.
Ng??i tr??ng thành ???c khuy?n cáo kh?ng nên u?ng quá 14 ??n v? c?n m?i tu?n nh?m gi?m thi?u nguy c? g?y t?n h?i s?c kh?e. L??ng này t??ng ???ng v?i:
- 5 pint bia d??i 3% ABV ho?c
- 10 ly nh? (125ml) r??u vang 12%.
L??ng ??n v? này nên ???c tr?i dài trong m?t tu?n, xen k? v?i nh?ng ngày kh?ng s? d?ng r??u.
T?t c? m?i ng??i nên tránh ki?u u?ng “quá chén”. Có ngh?a là u?ng h?n 8 ??n v? trong m?t ngày ??i v?i nam gi?i và h?n 6 ?on v? m?t ngày ??i v?i n? gi?i.
Làm sao ?? tránh u?ng quá m?c?
N?u b?n ngh? b?n th?n ?? u?ng quá nhi?u và mu?n ki?m soát l?i l??ng r??u u?ng vào:
- ??t m?c tiêu gi?m d?n l??ng r??u u?ng vào theo th?i gian.
- Tránh g?p g? nh?ng ??i t??ng ho?c ? trong m?i tr??ng ?òi h?i b?n ph?i u?ng nhi?u r??u.
- S? d?ng th?c u?ng có c?n lo?i nh? h?n, ch?ng h?n nh? bia ho?c r??u vang ít c?n ho?c kh?ng c?n.
- H?y ngh? ??n nh?ng ho?t ??ng b?n có th? làm mà kh?ng liên quan ??n th?c u?ng có c?n.
- Nh? ng??i th?n ho?c b?n bè giúp ??. B?n có th? cùng nhau th?ng nh?t m?t m?c tiêu và theo d?i ti?n ?? c?a b?n th?n b?ng cách s? d?ng b?ng theo d?i l??ng r??u tiêu th? ? cu?i tài li?u này.
- H?y trao ??i v?i bác s? gia ?ình c?a b?n. ??i v?i nhi?u ng??i, các b??c ??n gi?n này ?? giúp h? gi?m l??ng r??u u?ng vào.
Khi ??t ra m?c tiêu ki?m soát l??ng c?n thu n?p, h?y c? g?ng ??t ra nh?ng m?c tiêu c? th?, d? ?o l??ng, có th? ??t ???c, th?c t? và có m?c th?i gian ?? th?c hi?n. Vi?c này s? giúp b?n t?ng kh? n?ng hoàn thành m?c tiêu.
R??u có tác ??ng khác ??i v?i ng??i cao tu?i kh?ng?
Khi chúng ta già ?i, c? th? chúng ta thay ??i và ph?n gi?i c?n ch?m h?n. Vi?c này có th? khi?n ng??i cao tu?i d? ch?u nhi?u tác ??ng c?a th?c u?ng có c?n h?n.
Ng??i cao tu?i s? d?ng th?c u?ng có c?n s? nguy hi?m h?n vì m?t s? l? do sau ??y:
- Các v?n ?? s?c kh?e – Ng??i cao tu?i d? có nhi?u kh? n?ng m?c các v?n ?? s?c kh?e khác. T? ?ó, h? có th? b? r??u tác ??ng nhi?u h?n.
- Nguy c? té ng? – Th?ng th??ng khi già ?i, kh? n?ng ph?n x? và gi? th?ng b?ng c?a chúng ta s? kém h?n. Ch?t c?n khi?n c? th? d? m?t th?ng b?ng h?n, do ?ó ng??i cao tu?i có nhi?u nguy c? té ng? h?n khi s? d?ng th?c u?ng có c?n.
- Thu?c – Có m?t vài lo?i thu?c th??ng ???c dùng nhi?u cho ng??i cao tu?i có th? ph?n ?ng v?i r??u và g?y nguy hi?m. Ví d?: n?u s? d?ng th?c u?ng có c?n trong khi dùng thu?c ch?ng ??ng máu thì s? làm t?ng nguy c? ch?y máu n?u b? th??ng. N?u s? d?ng th?c u?ng có c?n trong khi dùng m?t s? lo?i thu?c kháng sinh thì có th? b?n s? c?m th?y r?t khó ch?u.
- Hay quên – ??i lúc, h? tr? nên ??ng trí h?n ho?c m?c ch?ng sa sút trí tu? nên s? kh?ng nh? mình ?? u?ng bao nhiêu. N?u b?n g?p ph?i tình tr?ng này, b?n s? r?t d? t?ng l??ng c?n n?p vào mà kh?ng bi?t.
Vi?c có s? d?ng th?c u?ng có c?n hay kh?ng là quy?t ??nh c?a riêng cá nh?n. ?i?u này ph? thu?c vào nhi?u y?u t? khác nhau. N?u b?n lo l?ng r?ng r??u ?ang ?nh h??ng ??n s?c kh?e c?a mình ho?c r??u có th? ph?n ?ng v?i thu?c, h?y trao ??i v?i bác s? gia ?ình.
Th?c u?ng có c?n tác ??ng lên n?o b? nh? th? nào?
C?n ?nh h??ng ??n cách th?c ho?t ??ng c?a các ch?t hóa h?c trong n?o, g?i là các “ch?t d?n truy?n th?n kinh”. Các ch?t d?n truy?n th?n kinh ch? y?u b? r??u ?nh h??ng là GABA và Glutamate. Nh?ng ch?t này có cách th?c ho?t ??ng trái ng??c nhau.
- GABA giúp “làm d?u” n?o b? và c? th?. C?n làm t?ng tác d?ng c?a GABA nên khi s? d?ng l??ng ? m?c ít, c?n có th? giúp b?n c?m th?y th? gi?n ho?c ?? b?n ch?n.
- Glutamate “kích thích” n?o b? và c? th?. C?n làm gi?m tác d?ng c?a Glutamate nên khi s? d?ng th?c u?ng có c?n, b?n s? kém t?nh táo h?n.
R??u c?ng có th? làm gi?m kh? n?ng h?p th? các lo?i vitamin và ch?t dinh d??ng (ch?ng h?n nh? vitamin B1 và magiê) thi?t y?u cho s? ho?t ??ng bình th??ng c?a n?o.
Th?c u?ng có c?n tác ??ng lên s?c kh?e t?m th?n nh? th? nào?
Vi?c s? d?ng th?c u?ng có c?n g?y t?n h?i ??n s?c kh?e t?m th?n theo nhi?u cách khác nhau:
- N?u b?n u?ng quá nhi?u ho?c u?ng h?ng ngày thì v? l?u dài, vi?c này s? làm ?nh h??ng x?u ??n t?m tr?ng c?a b?n. B?n có th? tìm hi?u thêm nguyên nh?n d?n ??n ?i?u này trong các ph?n ti?p theo c?a tài li?u này.
- N?u b?n có v?n ?? v? s?c kh?e t?m th?n, ho?c ?? ???c ch?n ?oán ?? m?c các b?nh l? t?m th?n, thì vi?c s? d?ng th?c u?ng có c?n có th? khi?n b?nh tình tr? nên t?i t? h?n. Vi?c s? d?ng th?c u?ng có c?n c?ng có th? làm t?ng nguy c? t? ng??c ??i b?n th?n và t? sát.
- N?u b?n ?ang có v?n ?? v? s?c kh?e t?m th?n, b?n có th? ngh? s? d?ng th?c u?ng có c?n s? giúp c?i thi?n t?m tr?ng. Tuy nhiên, vi?c này s? g?y ra tác d?ng ng??c.
T?i sao th?c u?ng có c?n g?y ?nh h??ng ??n s?c kh?e t?m th?n?
Vi?c s? d?ng th?c u?ng có c?n g?y t?n h?i ??n s?c kh?e t?m th?n c?a b?n vì m?t s? l? do sau ??y:
- Ch?t hóa h?c trong n?o – C?n làm ?nh h??ng ??n các h?p ch?t hóa h?c trong n?o, làm t?ng nguy c? m?c tr?m c?m, r?i lo?n ho?ng s? và hành vi b?c ??ng.
- Say ngu?i – Khi b? say ngu?i, b?n s? c?m th?y bu?n n?n, lo l?ng và b?n ch?n. Tình tr?ng này n?u x?y ra th??ng xuyên s? làm ?nh h??ng x?u ??n s?c kh?e t?m th?n c?a b?n.
- Khó kh?n trong cu?c s?ng – N?u b?n g?p v?n ?? v?i r??u, cu?c s?ng c?a b?n s? tr? nên khó kh?n h?n. Vi?c u?ng r??u có th? ?nh h??ng ??n các m?i quan h?, c?ng vi?c, tình b?n ho?c ??i s?ng tình d?c c?a b?n.
S?c kh?e t?m th?n c?a t?i có c?i thi?n n?u t?i ng?ng ho?c gi?m t?n su?t s? d?ng r??u bia kh?ng?
Nhìn chung, vi?c c?t gi?m ho?c ng?ng s? d?ng r??u bia s? mang l?i tác ??ng tích c?c ??n s?c kh?e t?m th?n c?a b?n. N?u vi?c u?ng r??u khi?n b?n c?m th?y t? h?i thì sau vài tu?n ng?ng u?ng, b?n có th? b?t ??u c?m th?y tình hình c?i thi?n c? v? th? ch?t l?n tinh th?n. Tuy nhiên, m?i quan h? gi?a r??u và s?c kh?e t?m th?n r?t ph?c t?p, ??c bi?t ??i v?i nh?ng ng??i ?? tr?i qua sang ch?n và c?n ???c tr? giúp m?i có th? gi?i quy?t nh?ng khó kh?n g?c r? ?? cai r??u.
N?u b?n g?p khó kh?n trong vi?c cai r??u ho?c n?u r??u khi?n s?c kh?e t?m th?n c?a b?n x?u ?i, h?y trao ??i v?i bác s? gia ?ình. V?n có th? có nguyên nh?n khác liên quan ??n v?n ?? s?c kh?e t?m th?n c?a b?n nên b?n có th? s? c?n ???c tr? giúp thêm. Ch?ng h?n nh? b?ng li?u pháp t?m l? ho?c dùng thu?c.
T?i có th? s? d?ng th?c u?ng có c?n n?u ?ang m?c b?nh t?m th?n kh?ng?
N?u b?n m?c b?nh t?m th?n, ho?c ?ang g?p v?n ?? v? s?c kh?e t?m th?n và hi?n t?i kh?ng s? d?ng th?c u?ng có c?n thì ?i?u t?t nh?t nên làm là ??ng u?ng. Vi?c s? d?ng th?c u?ng có c?n khi ?ang có b?nh t?m th?n s? ?nh h??ng x?u ??n t?m tr?ng c?a b?n và có th? khi?n v?n ?? tr? nên t? h?n. R??u c?ng có th? ?nh h??ng ??n m?t s? lo?i thu?c nh?t ??nh.
N?u b?n hi?n có v?n ?? v? s?c kh?e t?m th?n, ho?c ?? ???c ch?n ?oán m?c b?nh t?m th?n, h?y trao ??i v?i bác s? gia ?ình v? tác ??ng có th? có c?a vi?c s? d?ng th?c u?ng có c?n ??i v?i b?n. N?u b?n ?ang u?ng m?t s? lo?i thu?c nh?t ??nh, bác s? gia ?ình s? khuy?n ngh? b?n kh?ng nên s? d?ng th?c u?ng có c?n.
Tác d?ng ng?n h?n c?a vi?c s? d?ng th?c u?ng có c?n là gì?
Th?c u?ng có c?n v?n có nh?ng tác ??ng t?t. Khi s? d?ng ? m?c v?a ph?i, ?? u?ng có c?n s? giúp b?n c?m th?y:
- vui v?
- th? gi?n
- ho?t ng?n
- t? tin.
Th?c u?ng có c?n c?ng có th? g?y ra nh?ng tình hu?ng khi?n b?n ph?i x?u h? ho?c có kh? n?ng g?y nguy hi?m, làm b?n:
- bu?n ng?
- tr? nên v?ng v?
- nói kh?ng r? l?i.
Càng u?ng nhi?u ?? có c?n thì kh? n?ng t? ch? và phán ?oán c?a b?n càng b? ?nh h??ng nhi?u. ?i?u này có ngh?a là b?n:
- s? làm nh?ng vi?c mà bình th??ng b?n kh?ng làm
- s? nói nh?ng ?i?u mà bình th??ng b?n kh?ng nói
- s? làm nh?ng vi?c nguy hi?m ho?c li?u l?nh
- s? quên nh?ng vi?c ?? làm trong lúc u?ng r??u
- b? say ngu?i vào ngày h?m sau.
?nh h??ng c?a th?c u?ng có c?n lên m?i ng??i là kh?ng gi?ng nhau. M?t s? ng??i v?n g?p nh?ng tình tr?ng trên ngay c? khi h? kh?ng u?ng th??ng xuyên ho?c u?ng m?t l??ng l?n.
Say ngu?i
Say ngu?i di?n ra sau khi b?n ng?ng u?ng r??u và n?ng ?? c?n trong máu b?t ??u gi?m. Hi?n t??ng này x?y ra vài gi? sau khi b?n ng?ng u?ng, nh?ng có th? b?n s? kh?ng nh?n ra cho ??n khi ng? d?y. Các tri?u ch?ng c?a say ngu?i:
- ?au ??u
- bu?n n?n
- khó ng?
- cáu k?nh và b?n ch?n.
??y là nh?ng c?m giác do r??u và các hóa ch?t khác trong r??u g?y ra, khi?n b?n b? m?t n??c và h? ???ng huy?t.
Kh?ng có ph??ng pháp tuy?t ??i nào ?? ch?m d?t tình tr?ng say ngu?i. Tuy nhiên, b?n nên u?ng nhi?u n??c và tránh ti?p t?c u?ng r??u ?? c? th? có th?i gian ph?c h?i hoàn toàn.
N?u b?n kh?ng b? say ngu?i sau khi u?ng r??u thì ??y ch?a h?n là d?u hi?u t?t. Kh?ng b? say ngu?i có th? là d?u hi?u cho th?y c? th? b?n ?? quen v?i vi?c u?ng nhi?u r??u và có th? b?n ?? b? ph? thu?c r??u.
M?t trí nh? t?m th?i
Khi u?ng r?t nhi?u r??u trong m?t th?i gian ng?n, b?n s? b? m?t trí nh? t?m th?i và s? kh?ng nh? ???c chuy?n gì ?? x?y ra trong c?n say. Có th? b?n s? kh?ng nh? ???c nh?ng ?i?u ?? nói, nh?ng vi?c ?? làm, ho?c th?m chí kh?ng nh? ???c mình ?? ? ??u. Khi b? m?t trí nh? t?m th?i, b?n có th? s? làm nh?ng vi?c sau này khi?n b?n th?n ph?i h?i h?n, ??a mình vào tình th? nguy hi?m ho?c b? ng??i khác làm h?i.
M?t trí nh? t?m th?i x?y ra do c?n ng?n ch?n n?o b? ghi nh?n k? ?c m?i. M?t trí nh? t?m th?i là d?u hi?u c?nh báo b?n ?ang u?ng quá nhi?u. ??y c?ng là d?u hi?u s?m cho th?y r??u ?ang g?y t?n h?i ??n n?o b? c?a b?n và b?n có th? b? nghi?n r??u.
Ng? ??c r??u
Ng? ??c r??u là khi b?n u?ng quá nhi?u, d?n ??n n?ng ?? c?n trong máu t?ng ??n m?c nguy hi?m. Ng? ??c r??u có th? làm ch?m nh?p th?, khi?n b?n b?t t?nh ho?c lên c?n ??ng kinh và có th? g?y t? vong.
Trang web c?a NHS có danh sách các d?u hi?u cho th?y m?t ng??i .
N?u b?n cho r?ng b?n th?n ho?c ng??i quen b? ng? ??c r??u, h?y g?i 999 ngay l?p t?c.
Vi?c s? d?ng th?c u?ng có c?n g?y nh?ng tác h?i gì v? l?u dài?
R??u và c? th?
N?u u?ng r??u quá nhi?u ho?c th??ng xuyên trong th?i gian dài, b?n s? t?ng nguy c? b?:
- th??ng tích v? th? ch?t
- cao huy?t áp
- suy tim
- ??t qu?
- viêm t?y – ??y là tình tr?ng tuy?n t?y b? viêm và t?n th??ng
- b?nh gan – b?nh gan do r??u s? x?y ra theo t?ng giai ?o?n. b?nh có th? làm gan b? t?n th??ng v?nh vi?n và x? hóa
- ung th?, bao g?m ung th? gan, mi?ng, ??u và c?, ung th? vú và d? dày
- các v?n ?? v? tình d?c nh? b?t l?c ho?c xu?t tinh s?m
- v? sinh
- t?n th??ng n?o – ??c thêm v? t?n th??ng n?o liên quan ??n r??u trong tài li?u này
Ph? thu?c r??u
Ph? thu?c r??u còn ???c g?i là nghi?n r??u. Ng??i ph? thu?c r??u ??i khi còn ???c g?i là “ng??i nghi?n r??u”. M?t s? cách g?i có th? b? xem là mang tính k? th?.
Kho?ng 1 trong 100 ng??i tr??ng thành ? Anh b? ph? thu?c r??u. Tri?u ch?ng c?a ng??i ph? thu?c r??u:
- c?m giác th?i thúc u?ng r??u m?nh li?t
- khó ki?m soát l??ng r??u u?ng vào
- v?n ti?p t?c u?ng r??u, ngay c? khi r??u ?? làm ?nh h??ng x?u ??n cu?c s?ng c?a mình.
B?n kh?ng nh?t thi?t ph?i u?ng m?t l??ng nh?t ??nh ho?c ngày nào c?ng u?ng m?i b? xem là ph? thu?c r??u.
M?t s? ng??i ph? thu?c r??u c?ng s? có các tri?u ch?ng c? n?ng nh?:
- L?n r??u - N?u b?n th??ng xuyên u?ng nhi?u r??u, theo th?i gian n?o c?a b?n s? kém ph?n ?ng v?i nh?ng tác ??ng tích c?c c?a r??u. B?n s? c?n ph?i u?ng nhi?u r??u h?n ho?c dùng r??u m?nh h?n m?i có ???c c?m giác nh? tr??c ?ó. ?i?u này có ngh?a là b?n ?? b? “l?n” r??u.
- Tri?u ch?ng cai r??u – N?u b?n b? ph? thu?c r??u, trong n?o c?a b?n s? có s? thay ??i v? c?n b?ng gi?a ch?t d?n truy?n th?n kinh GABA và glutamate. Có ngh?a là n?u b?n ng?ng ho?c gi?m s? d?ng r??u bia m?t cách ??t ng?t, n?o c?a b?n s? ph?n ?ng d? d?i. T? ?ó b?n có th? c?m th?y lo l?ng, cáu k?nh, run r?y và toát m? h?i. Nh?ng tri?u ch?ng này ???c g?i là tri?u ch?ng cai r??u.
H?i ch?ng cai r??u
H?i ch?ng cai r??u x?y ra khi m?t ng??i ng?ng s? d?ng th?c u?ng có c?n sau khi ?? u?ng nhi?u trong th?i gian dài.
Tình tr?ng này th??ng b?t ??u trong vòng m?t ho?c hai ngày sau khi ng?ng s? d?ng th?c u?ng có c?n và có th? kéo dài t?i ba ngày.
Nh?ng ng??i m?c h?i ch?ng cai r??u s? g?p ph?i m?t s? tri?u ch?ng c? n?ng sau:
- run r?y
- bu?n n?n
- khó ng?
- tim ??p nhanh
- cao huy?t áp
- co gi?t
Cùng m?t s? tri?u ch?ng t?m l? sau ??y:
- s? h?i
- tr?m c?m
- kích ??ng
- ?o giác (nhìn th?y, c?m th?y ho?c nghe th?y nh?ng th? kh?ng t?n t?i)
H?i ch?ng cai r??u là m?t tình tr?ng b?nh l? nghiêm tr?ng. N?u b?n có b?t k? tri?u ch?ng nào k? trên, h?y liên h? v?i bác s? gia ?ình ho?c chuyên gia s?c kh?e ?? ???c h? tr?.
H?i ch?ng cai r??u ???c ?i?u tr? nh? th? nào?
Cách ?i?u tr? h?i ch?ng cai r??u s? tùy thu?c vào m?c ?? nghiêm tr?ng c?a b?nh. M?t s? ng??i có th? d?ng u?ng r??u mà kh?ng c?n ??n ?i?u tr? y t?. Tuy nhiên, m?t s? ng??i khác c?n ph?i ???c ?i?u tr? và h? tr? chuyên khoa n?u các tri?u ch?ng cai nghi?n c?a h? ? m?c ?? trung bình ho?c nghiêm tr?ng.
H?i ch?ng cai r??u có th? ???c ?i?u tr? b?ng m?t lo?i thu?c có tên g?i benzodiazepine. N?u m?c h?i ch?ng cai r??u, b?n s? ???c ?i?u tr? m?t ??t thu?c benzodiazepine trong vài ngày ho?c cho ??n khi các tri?u ch?ng cai r??u ch?m d?t.
Sau ?ó, b?n c?n gi?m d?n li?u benzodiazepine cho ??n khi ng?ng thu?c hoàn toàn. L? do là vì benzodiazepin s? g?y nghi?n n?u s? d?ng trong th?i gian dài.
M?t s? ng??i s? c?n ph?i nh?p vi?n ?? ?i?u tr? h?i ch?ng cai r??u.
S?ng r??u
S?ng r??u (Delirium tremens, DT) là m?t bi?n ch?ng nghiêm tr?ng và nguy hi?m c?a h?i ch?ng cai r??u. “Mê s?ng” (Delirium) là tr?ng thái m?t ph??ng h??ng, th??ng kèm theo ?o giác và hoang t??ng. “Run r?y” (Tremens) là tình tr?ng run r?y ho?c b?n r?n tay ch?n trong quá trình cai r??u.
S?ng r??u là m?t tr??ng h?p y t? kh?n c?p. Ng??i b? s?ng r??u lu?n có nguy c? t? vong. Ng??i b? s?ng r??u c?n ph?i nh?p vi?n ?? ???c h? tr? y t? ngay l?p t?c.
Tri?u ch?ng s?ng r??u là gì?
N?u b? s?ng r??u, b?n s? có m?t s? tri?u ch?ng c?a h?i ch?ng cai r??u, kèm theo:
- khó nh?n bi?t ???c s? vi?c ?ang x?y ra xung quanh
- kh?ng bi?t mình ?ang ? ??u, t?i sao l?i ? ?ó ho?c b?y gi? là m?y gi?
- nhìn th?y ho?c nghe th?y nh?ng th? kh?ng có th?t, ch?ng h?n nh? ??ng v?t nh? ho?c c?n trùng, ti?ng ??ng ho?c gi?ng nói
- c?m th?y nh? th? b?n ?ang g?p nguy hi?m
- c?m th?y s? h?i ho?c có hành ??ng hung h?ng
S?ng r??u r?t nguy hi?m và có th? g?y ra:
- m?t n??c
- m?t c?n b?ng hóa h?c
- t?ng gánh n?ng cho tim
- suy gi?m kh? n?ng ch?ng nhi?m trùng.
Cách ?i?u tr? s?ng r??u là gì?
N?u b? s?ng r??u, b?n c?n ph?i nh?p vi?n. B?nh vi?n s? có ph??ng pháp ?i?u tr? ?? gi?m m?c ?? nghiêm tr?ng c?a h?i ch?ng cai r??u. Ph??ng pháp ph? bi?n là dùng thu?c benzodiazepine.
?o giác do r??u
?o giác do r??u là tình tr?ng nghe th?y ?m thanh, gi?ng nói ho?c ti?ng nh?c m?c dù b?n kh?ng say ho?c kh?ng ng?ng s? d?ng r??u m?t cách ??t ng?t. ?i?u này có th? x?y ra n?u b?n u?ng r??u th??ng xuyên và b? ph? thu?c r??u. Tình tr?ng này khác v?i s?ng r??u. ?o giác do r??u có th? ti?p di?n ngay c? sau khi b?n ?? ng?ng u?ng r??u.
T?n th??ng n?o liên quan ??n r??u
T?n th??ng n?o liên quan ??n r??u (Alcohol-related brain damage, ARBD) có th? x?y ra n?u b?n u?ng r??u ? m?c ?? cao, h?ng ngày trong th?i gian dài.
Các nghiên c?u cho th?y c? 10 ng??i nghi?n r??u thì có t?i 3 ng??i có th? m?c ARBD.
Nh?ng thay ??i v? trí nh? và t? duy liên quan ??n ARBD r?t có th? hay x?y ra ?:
- n? gi?i u?ng trên 50 ??n v? c?n m?i tu?n t? 5 n?m tr? lên
- nam gi?i u?ng trên 60 ??n v? c?n m?i tu?n t? 5 n?m tr? lên.
M?c dù ng??i trong ?? tu?i 50 th??ng b? ARBD, nh?ng l?a tu?i nào c?ng có th? m?c b?nh này. Ph? n? u?ng nhi?u r??u có xu h??ng g?p v?n ?? v? trí nh? và t? duy s?m h?n nam gi?i.
R??u g?y h?i cho n?o b? nh? th? nào?
U?ng nhi?u r??u trong th?i gian dài s? d?n ??n m?t s? v?n ?? có kh? n?ng g?y t?n th??ng n?o, bao g?m:
- T?n th??ng t? bào th?n kinh – ?i?u này d?n ??n các v?n ?? v? trí nh? và thay ??i hành vi.
- Thi?u vitamin – R??u khi?n c? th? b?n khó h?p th? vitamin B1 và các ch?t dinh d??ng khác. N?u kh?ng có ?? vitamin B1, các t? bào n?o c?a b?n có th? b? t?n th??ng. N?u u?ng nhi?u r??u, b?n có th? s? quên vi?c ?n u?ng ??y ??, ?i?u này có th? g?y thêm tình tr?ng thi?u h?t dinh d??ng.
- Cung c?p máu lên n?o – N?u u?ng nhi?u r??u, b?n s? có nguy c? ??t qu? cao h?n, t? ?ó có th? làm t?n th??ng m?ch máu lên n?o.
- Ch?n th??ng ??u – N?u u?ng nhi?u r??u, b?n s? có nhi?u kh? n?ng b? ch?n th??ng ??u h?n. Nh?ng ch?n th??ng này có th? g?y t?n th??ng tr?c ti?p cho n?o c?a b?n.
- T?n th??ng ti?u n?o – ??y là ph?n n?o ch?u trách nhi?m th?ng b?ng và ?i l?i. Ph?n n?o này có th? b? r??u tác ??ng nghiêm tr?ng và làm t?ng nguy c? té ng?.
- Teo n?o – N?o c?a chúng ta có xu h??ng nh? ho?c teo l?i khi chúng ta già ?i. Tuy nhiên, nghiên c?u ?? ch? ra r?ng u?ng nhi?u r??u có th? làm t?ng m?c ?? teo n?o.
Làm th? nào ?? bi?t r??u có ?ang g?y t?n th??ng ??n n?o c?a t?i hay kh?ng?
N?u n?o b? t?n th??ng do r??u, b?n có th? nh?n th?y r?ng b?n th?n:
- tr? nên cáu k?nh
- khó t?p trung và d? b? ph?n t?m b?i xung quanh ho?c do chính suy ngh? c?a mình
- l? là vi?c ch?m sóc b?n th?n
- kh?ng nh? n?i m?t giai ?o?n nào ?ó ho?c nh?ng vi?c ?? làm
- m?t kh? n?ng ki?m ch? và b?t ??u:
- nói nh?ng l?i l? kh?ng phù h?p, ví d? nh? g?y khó ch?u ho?c ?e d?a ng??i khác
- x?m h?i ng??i khác v? m?t th? ch?t, c?m xúc ho?c tình d?c.
Nh?ng thay ??i này là do tác ??ng c?a r??u lên vùng n?o tr??c, n?i có ch?c n?ng ki?m soát hành vi và t??ng tác x? h?i.
Có nh?ng lo?i ARBD nào?
ARBD có nhi?u lo?i, bao g?m:
- B?nh n?o Wernicke
- H?i ch?ng Korsakoff
- M?t trí nh? liên quan ??n r??u
B?nh n?o Wernicke
B?nh n?o Wernicke x?y ra khi c? th? b?n thi?u h?t vitamin B1. N?u m?c b?nh n?o Wernicke, b?n có th? s? ??t ng?t g?p m?t trong ba hi?n t??ng sau:
- b?n s? tr? nên l?n l?n và m?t ph??ng h??ng, ch?ng h?n nh? kh?ng bi?t mình ?ang ? ??u ho?c b?y gi? là m?y gi?
- b?n s? ??ng kh?ng v?ng
- m?t b?n s? liên t?c ??o sang hai bên (g?i là ch?ng “rung gi?t nh?n c?u”)
Trong ba hi?n t??ng trên, ?a s? m?i ng??i (80%) ch? có bi?u hi?n l?n l?n.
B?nh n?o Wernicke là b?nh g?y ?e d?a tính m?ng nh?ng có th? ch?a kh?i n?u ???c c?p c?u k?p th?i. Ph??ng pháp ?i?u tr? b?nh n?o Wernicke là tiêm truy?n vitamin B1. Ch?t này th??ng ???c truy?n nh? gi?t t?i b?nh vi?n ho?c tiêm t?i nhà.
N?u b?n ho?c ng??i quen c?a b?n có d?u hi?u c?a b?nh n?o Wernicke, h?y g?i 999 ngay l?p t?c.
B?nh n?o Wernicke kéo dài trong vài ngày. Th?t kh?ng may, m?i ng??i có th? kh?ng ?? ? ho?c d? nh?m b?nh này v?i tình tr?ng say r??u. N?u kh?ng ???c ?i?u tr?, ng??i m?c b?nh n?o Wernicke có th? g?p ph?i các v?n ?? v? trí nh? v?nh vi?n. Nh?ng v?n ?? này ???c g?i là H?i ch?ng Korsakoff.
H?i ch?ng Korsakoff
H?i ch?ng Korsakoff x?y ra khi b?nh n?o Wernicke kh?ng ???c ?i?u tr?. N?u m?c H?i ch?ng Korsakoff, b?n có th? bi?u hi?n các d?u hi?u t?n th??ng n?o, ch?ng h?n nh?:
- thay ??i tính cách
- kh?ng th? nh? s? vi?c x?y ra trong th?i gian g?n ??y. B?n v?n có th? ??c, vi?t và t?p trung.
- khó h?c nh?ng th? m?i
- m?t k? ?c v? nh?ng vi?c ?? x?y ra tr??c khi m?c b?nh
- “b?a chuy?n” – ??y là ph?n ?ng c? g?ng l?p ??y kho?ng tr?ng trong trí nh? b?ng nh?ng th?ng tin kh?ng chính xác. Ví d?: s? d?ng k? ?c c? ? sai ch?. B?n s? kh?ng ? th?c ???c b?n ?ang làm vi?c này, m?c dù ng??i khác thì có th? th?y.
M?t trí nh? liên quan ??n r??u
Sa sút trí tu? hay m?t trí nh? là thu?t ng? chung cho các v?n ?? v? trí nh?, c?ng nh? s? chuy?n bi?n x?u ?i v? m?t t? duy và tính cách theo th?i gian. M?t trí nh? th??ng g?p ? ng??i l?n tu?i.
R??u có th? g?y ra ch?ng m?t trí nh? vì làm t?n th??ng các t? bào n?o. M?t trí nh? do r??u g?y ra các v?n ?? v?:
- trí nh?
- kh? n?ng gi?i quy?t v?n ??
- thay ??i tính cách.
Khác v?i các d?ng m?t trí nh? khác, n?u b? m?t trí nh? do r??u, b?n s? kh?ng m?t ?i kh? n?ng ng?n ng?. Tuy nhiên, ?i?u này có th? khi?n ng??i khác khó nh?n ra r?ng b?n b? m?t trí nh? do r??u. Các tri?u ch?ng c?a b?nh m?t trí do r??u có th? b? nh?m l?n v?i các bi?u hi?n say r??u. Ví d?: b?n tr?ng nh? thi?u ??ng l?c ho?c có hành vi kh?ng phù h?p.
H?u h?t các ch?ng m?t trí nh? ??u tr? nên tr?m tr?ng h?n theo th?i gian. Tuy nhiên, n?u ng??i m?c ch?ng m?t trí nh? do r??u ng?ng u?ng thì b?nh tình s? có th? ng?ng chuy?n bi?n x?u, th?m chí còn c?i thi?n.
T?i có th? ph?c h?i sau khi b? t?n th??ng n?o do r??u kh?ng?
N?u b?n b? ARBD nh?, trí nh? và các k? n?ng t? duy khác c?a b?n th??ng s? c?i thi?n ?áng k? sau khi b?n ng?ng u?ng r??u, m?c dù ?i?u này có th? m?t m?t th?i gian.
N?u b?n b? ARBD n?ng, nh?t là khi b? H?i ch?ng Korsakoff, tình tr?ng có th? c?i thi?n sau hai ho?c ba n?m k? t? khi b?n ng?ng u?ng r??u. Tuy nhiên, m?t s? ng??i s? g?p ph?i v?n ?? nghiêm tr?ng và c?n ???c ch?m sóc l?u dài.
??i v?i ng??i m?c ARBD và ng?ng u?ng r??u, ??c tính r?ng:
- C? 4 ng??i thì có 1 ng??i s? h?i ph?c hoàn toàn
- C? 4 ng??i thì có 2 ng??i s? h?i ph?c ph?n nào, và v?n còn m?t s? v?n ??
- C? 4 ng??i thì có 1 ng??i s? ti?p t?c m?c nh?ng v?n ?? nghiêm tr?ng.
Ng??i càng l?n tu?i thì kh? n?ng ph?c h?i càng th?p.
N?u b?n m?c ARBD và b?nh này ?nh h??ng ??n kh? n?ng ho?t ??ng c?a b?n, b?n có th? yêu c?u h??ng tr? c?p ho?c các hình th?c h? tr? khác. B?n có th? tìm hi?u thêm v? các phúc l?i, h? tr? tài chính và t? v?n n? trên trang web c?a chúng t?i.
T?i có th? liên h? ai ?? ???c tr? giúp cai r??u?
N?u b?n lo l?ng r?ng mình ?ang u?ng r??u quá nhi?u và mu?n ???c tr? giúp cai r??u ho?c s? d?ng th?c u?ng có c?n an toàn, h?y trao ??i v?i bác s? gia ?ình. H? s? h?i b?n:
- l??ng r??u b?n u?ng vào
- t?n su?t u?ng r??u c?a b?n
- ti?n s? s? d?ng r??u c?a b?n
- li?u b?n có b?t k? r?i lo?n s? d?ng ch?t nào khác
- li?u b?n có b?t k? v?n ?? s?c kh?e t?m th?n ho?c th? ch?t nào khác.
Th?ng tin này s? giúp h? xác ??nh hình th?c h? tr? phù h?p cho b?n.
B?n c?ng có th? t? liên h? d?ch v? h? tr? cai r??u t?i ??a ph??ng mà kh?ng c?n bác s? gia ?ình gi?i thi?u. B?n có th? s? d?ng trang web Frank ?? .
T? tr? giúp
M?t s? ng??i có th? gi?m l??ng r??u u?ng vào ho?c ng?ng u?ng mà kh?ng c?n ??n s? tr? giúp c?a chuyên gia.
Hi?n nay có m?t s? ngu?n h? tr? tr?c tuy?n tuy?t v?i có th? giúp b?n tìm hình th?c h? tr? phù h?p v?i mình nh?t. Bác s? gia ?ình c?ng có th? gi?i thi?u cho b?n nh?ng t? ch?c ho?c nhóm h? tr? t?i ??a ph??ng nh?m giúp b?n cai r??u ho?c gi?m l??ng r??u u?ng vào.
N?u b?n nghi?n r??u và g?p khó kh?n trong vi?c t? cai r??u, h? có th? h? tr? thêm cho b?n. Ch?ng h?n nh? gi?i thi?u b?n ??n d?ch v? cai nghi?n c?ng ??ng.
Li?u pháp t?m l?
B?n có th? ???c ch? ??nh m?t li?u pháp t?m l?, ch?ng h?n nh?
- Li?u pháp nh?n th?c hành vi (CBT)
- Li?u pháp hành vi và m?ng l??i x? h?i
- Li?u pháp hành vi khác.
Nh?ng li?u pháp trên s? giúp b?n hi?u ???c l? do khi?n b?n s? d?ng r??u c?ng nh? tác h?i c?a r??u ??n hành vi và ??i s?ng x? h?i c?a b?n.
S? d?ng thu?c
Cai r??u nh? can thi?p y t?
N?u nghi?n r??u n?ng, b?n có th? c?n tr? giúp ?? cai r??u an toàn. Các d?ch v? h? tr? cai r??u s? ?ánh giá ?? quy?t ??nh xem b?n có th? cai r??u t?i nhà hay c?n ??n trung t?m ?i?u tr? nghi?n r??u chuyên khoa.
Thu?c ng?n ng?a tái nghi?n
Các lo?i thu?c có th? giúp b?n ng?n ng?a vi?c tái u?ng r??u bao g?m:
- Acamprosate - ??y là lo?i thu?c có th? giúp gi?m c?n thèm r??u. B?n có th? ???c kê thu?c acamprosate sau khi ng?ng u?ng r??u và có th? ph?i dùng thu?c trong vòng 6 tháng.
- Naltrexone - ??y là lo?i thu?c làm m?t tác d?ng c?a c?n, t? ?ó khi?n con ng??i m?t c?m h?ng u?ng r??u. B?n có th? dùng thu?c này trong vòng 6 tháng ho?c l?u h?n.
- Disulfiram - B?n có th? s? ???c kê lo?i thu?c này n?u ?? t?ng dùng acamprosate và naltrexone nh?ng kh?ng có tác d?ng, ho?c vì l? do nào ?ó mà b?n kh?ng th? dùng nh?ng lo?i thu?c trên.
Ph?c h?i ch?c n?ng n?i trú
B?n có th? s? ???c b? trí m?t gi??ng trong khu ph?c h?i ch?c n?ng n?i trú n?u b?n c?ng ?ang g?p ph?i:
- b?nh l? th? ch?t
- b?nh l? t?m th?n
- các v?n ?? x? h?i, ch?ng h?n nh? nhà ? ho?c tài chính.
Th?i gian ph?c h?i t?i ?a là 3 tháng. Vi?c b?n có ???c h??ng d?ch v? ph?c h?i ch?c n?ng n?i trú hay kh?ng còn tùy thu?c vào khu v?c b?n sinh s?ng có d?ch v? này hay kh?ng.
Ng?ng u?ng r??u ??t ng?t có nguy hi?m kh?ng?
N?u vi?c u?ng r??u ?nh h??ng ??n s?c kh?e th? ch?t ho?c t?m th?n c?a b?n, có l? b?n s? mu?n gi?m u?ng r??u ho?c ng?ng h?n vi?c u?ng r??u. Tuy nhiên, ?i?u này có th? r?t nguy hi?m n?u b?n ?? quen u?ng nhi?u r??u m?i ngày ho?c ?? u?ng r??u trong m?t kho?ng th?i gian dài.
Vi?c ng?ng u?ng r??u ??t ng?t có th? khi?n b?n:
- m?c các tri?u ch?ng cai r??u
- lên c?n ??ng kinh - tình tr?ng này th??ng x?y ra trong vòng 48 gi? ??u tiên sau khi b?n ng?ng s? d?ng r??u. Tri?u ch?ng này th??ng s? xu?t hi?n sau tri?u ch?ng cai r??u.
- phát tri?n các bi?n ch?ng c?a tri?u ch?ng cai r??u nghiêm tr?ng. Ví d?: s?ng r??u, b?nh n?o Wernicke ho?c h?i ch?ng Korsakoff.
?i?u quan tr?ng là ph?i ng?ng u?ng r??u m?t cách t? t?. Cách an toàn nh?t là nh? ng??i khác giúp ??, nh?t là khi b?n ?? u?ng nhi?u r??u trong th?i gian dài.
T?i có th? làm gì ?? giúp ng??i b? ph? thu?c r??u?
R??u là ch?t g?y nghi?n và r?t khó ?? cai. N?u b?n có ng??i th?n nghi?n r??u và mu?n h? tr? h?, h?y c?n nh?c th?c hi?n nh?ng vi?c sau:
- Tìm hi?u thêm - Hi?u ???c ph? thu?c r??u là gì và nguyên l? c?a tình tr?ng này có th? giúp b?n n?m r? h?n v? ng??i b?n mu?n h? tr? và hoàn c?nh mà c? hai ?ang tr?i qua.
- ?i?u ch?nh k? v?ng - Vi?c ?? ng?ng u?ng r??u trong th?i gian dài và sau ?ó ti?p t?c u?ng tr? l?i là chuy?n r?t bình th??ng. M?c dù vi?c này có th? gi?ng nh? m?t b??c th?t lùi, nh?ng h?y nh? r?ng ??y kh?ng có ngh?a là h? ho?c b?n ?? “th?t b?i”. ?i?u này c?ng kh?ng có ngh?a là sau này h? s? kh?ng th? cai r??u ???c.
- Hi?u nh?ng gì b?n có th? và kh?ng th? làm - Ng??i quen c?a b?n ph?i mu?n ng?ng ho?c c?t gi?m r??u, và b?n ch? có th? giúp h? ??a ra l?a ch?n ?ó trong ch?ng m?c nh?t ??nh. M?i vi?c có th? s? khó kh?n h?n n?u ng??i nghi?n r??u mà b?n quen ?ang t? làm h?i mình ho?c làm h?i ng??i khác. H?y tìm m?t ng??i mà b?n có th? tho?i mái gi?i bày t?m s?.
- Tìm s? h? tr? cho b?n th?n - N?u b?n bi?t ai ?ó nghi?n r??u, bác s? gia ?ình có th? gi?i thi?u b?n tìm s? tr? giúp t? các t? ch?c ??a ph??ng. M?t vài t? ch?c ho?c nhóm chuyên h? tr? cho gia ?ình và b?n bè.
- Gi? an toàn - N?u ng??i nghi?n r??u khi?n b?n ho?c ng??i th?n c?a b?n g?p nguy hi?m, h?y trao ??i v?n ?? v?i m?t ng??i ?áng tin c?y. G?i 999 n?u b?n ?ang ? trong tình tr?ng nguy hi?m c?n k?.
Th?ng tin và d?ch v? h? tr? khác
Th?ng tin v? r??u
- Th?ng tin v? th?c u?ng có c?n, cách tính ??n v? c?n, l??ng calo và m?o gi?m u?ng r??u.
D?ch v? h? tr? cai r??u
H?y truy c?p các trang web sau ?? tìm d?ch v? h? tr? cai r??u t?i n?i b?n s?ng:
– Alcohol Change UK là t? ch?c t? thi?n v? cai nghi?n r??u hàng ??u t?i V??ng qu?c Anh, ti?n th?n là Alcohol Concern và Alcohol Research UK sáp nh?p l?i. T? ch?c này cung c?p các th?ng tin v? r??u và cách qu?n l? vi?c s? d?ng th?c u?ng có c?n.
Th?ng tin v? nghi?n r??u
- Th?ng tin do National Institute for Health and Care Excellence biên so?n cho c?ng ??ng nh?m giúp ng??i nghi?n r??u n?m ???c nh?ng d?ch v? ch?m sóc mà h? có quy?n h??ng.
– SMART Recovery là m?t t? ch?c t? thi?n cung c?p m?ng l??i qu?c gia cho các bu?i g?p m?t h? tr? l?n nhau và các ch??ng trình ?ào t?o tr?c tuy?n ?? giúp m?i ng??i phòng tránh các hành vi g?y nghi?n.
- AA là m?t nhóm t? giúp ??, ho?t ??ng v?i m?c ?ích h? tr? ng??i trong quá trình h?i ph?c t? ch?ng nghi?n r??u. Nhóm này t? ch?c các bu?i g?p m?t trên toàn V??ng qu?c Anh c?ng nh? ? n??c ngoài.
- With You (ti?n th?n là Addaction) là t? ch?c t? thi?n h? tr? nh?ng ng??i m?c ch?ng r?i lo?n s? d?ng r??u ho?c s? d?ng ch?t. T? ch?c này cung c?p th?ng tin, d?ch v? t?i Anh và Scotland, ??ng th?i còn có d?ch v? h? tr? tr?c tuy?n.
- Nacoa là t? ch?c t? thi?n cung c?p th?ng tin, d?ch v? t? v?n và h? tr? cho ng??i b? ?nh h??ng t? vi?c s? d?ng r??u c?a b? m?.
Th?ng tin cho b?n bè, gia ?ình và ng??i ch?m sóc
Alcohol Change UK cung c?p .
Th?ng tin v? ARBD
- – Cu?n c?m nang dành cho các gia ?ình, ng??i ch?m sóc và b?n bè c?a ng??i b? t?n th??ng n?o do r??u (ARBD).
- – M?ng l??i giúp n?ng cao nh?n th?c v? t?n th??ng n?o do r??u dành cho nh?n viên y t? và c?ng ??ng th?ng qua ho?t ??ng giáo d?c và ph? bi?n th?ng tin.
Tài nguyên h? tr? v? b?o l?c gia ?ình
N?u b?n ho?c ng??i quen c?a b?n ?ang b? b?o l?c gia ?ình do vi?c s? d?ng r??u c?a m?t ng??i nào ?ó g?y ra, ho?c n?u b?n cho r?ng vi?c s? d?ng r??u khi?n b?n có hành vi l?m d?ng, sau ??y là m?t s? ngu?n th?ng tin h?u ích:
- , Gov.uk – Trang web cung c?p nhi?u ngu?n l?c h? tr? h?u ích cho ng??i b? b?o l?c gia ?ình ? V??ng qu?c Anh.
- – Respect là t? ch?c t? thi?n chuyên h? tr? ng??i cho r?ng h? có th? ?ang có hành vi l?m d?ng và mu?n ???c giúp ??.
- , NSPCC – N?u b?n lo ng?i r?ng tr? em ?ang b? l?m d?ng ho?c b? bê, NSPCC có th? cho b?n l?i khuyên.
H??ng d?n v? các ??n v? c?n
Bia, n??c hoa qu? lên men và n??c ng?t có gas pha r??u
N?ng ?? c?n (ABV) | N?a pint | Pint | Chai/lon (330ml) | Chai/lon (500ml) | |
---|---|---|---|---|---|
Bia, lager ho?c n??c hoa qu? lên men nh? | 3% - 4% | 1 ??n v? | 2 ??n v? | 1,5 ??n v? | 2 ??n v? |
Bia, lager ho?c n??c hoa qu? lên men v?a | 4% - 5% | 1,5 ??n v? | 3 ??n v? | 1,7 ??n v? | 2,5 ??n v? |
Bia, lager ho?c n??c hoa qu? lên men n?ng | 7,5% - 9% | 2,5 ??n v? | 5 ??n v? | 3 ??n v? | 4,5 ??n v? |
N??c ng?t có gas pha r??u | 5% | - | - | 1,7 ??n v? | - |
R??u vang và r??u m?nh
N?ng ?? c?n (ABV) | Shot ??n (25ml) | Shot ?ôi (50ml) | Ly vang nh? (125ml) | Ly vang l?n (250ml) | Chai (750ml) | |
R??u vang | 12% - 14% | - | - | 1,5 ??n 1,8 ??n v? | 3 ??n 3,5 ??n v? | 9 ??n 10,5 ??n v? |
Vang c??ng hóa (sherry, martini, port) | 15% - 20% | - | 1 ??n v? | - | - | 14 ??n v? |
R??u m?nh (whisky, vodka, gin) | 40% | 1 ??n v? | 2 ??n v? | - | - | 30 ??n v? |
B?ng theo d?i l??ng r??u tiêu th?
H?u h?t chúng ta ??u ?ánh giá th?p l??ng r??u mình ?? u?ng. ?? bi?t chính xác l??ng r??u ?? u?ng, h?y ghi nh?t k? s? l??ng r??u b?n u?ng m?i l?n trong su?t 1 tu?n.
Cách này s? giúp b?n ? th?c r? s? l??ng r??u b?n ?? n?p vào. Cách này còn giúp b?n nh?n bi?t nh?ng tình hu?ng r?i ro – th?i gian, ??a ?i?m và ??i t??ng làm b?n u?ng nhi?u r??u h?n.
Ngày | U?ng bao nhiêu? | U?ng khi nào? | U?ng ? ?âu? | U?ng v?i ai? | ??n v? | T?ng c?ng |
---|---|---|---|---|---|---|
Th? 2 | ||||||
Th? 3 | ||||||
Th? 4 | ||||||
Th? 5 | ||||||
Th? 6 | ||||||
Th? 7 | ||||||
Ch? nh?t | ||||||
T?ng c?ng trong tu?n |
Ngu?n
Nh?ng th?ng tin này ???c Ban biên t?p T??ng tác C?ng chúng (Public Engagement Editorial Board, PEEB) thu?c ??i h?c T?m th?n h?c Hoàng gia (免费黑料网) biên so?n. N?i dung s? d?ng nh?ng d?n ch?ng ?áng tin c?y nh?t hi?n có t?i th?i ?i?m biên so?n.
Tác gi? chuyên m?n: Ti?n s? Jim Bolton, Ti?n s? Tony Rao, Giáo s? Wendy Burn và Giáo s? Julia Sinclair
Xin g?i l?i c?m ?n ??c bi?t ??n c? Diane Goslar (ng??i s? d?ng d?ch v?) vì nh?ng ?óng góp trong quá trình biên so?n tài li?u này.
Danh sách toàn b? tài li?u tham kh?o s? ???c cung c?p theo yêu c?u.
This translation was produced by CLEAR Global (Feb 2025)