Επιλ?χεια κατ?θλιψη (Κατ?θλιψη μετ? τη γ?ννα)
Postnatal depression
Αποπο?ηση ευθυν?ν
Πριν διαβ?σετε αυτ? το κε?μενο, ανατρ?ξτε στη δ?λωση αποπο?ηση? ευθ?νη?.
Postnatal depression
Σχετικ? με αυτ? το φυλλ?διο
Το φυλλ?διο αυτ? προορ?ζεται για ?τομα που υποφ?ρουν απ? επιλ?χεια κατ?θλιψη (κατ?θλιψη μετ? τη γ?ννα). Ελπ?ζουμε ?τι θα ε?ναι εξ?σου χρ?σιμο για την οικογ?νεια και του? φ?λου? των παθ?ντων, καθ?? και για οποιονδ?ποτε θ?λει να μ?θει περισσ?τερα για αυτ? την π?θηση. Το φυλλ?διο αυτ? περιγρ?φει τα συμπτ?ματα τη? επιλ?χεια? κατ?θλιψη?, τρ?που? αυτοβο?θεια?, καθ?? και κ?ποιε? απ? τι? υπ?ρχουσε? θεραπε?ε?. Υπ?ρχουν παραπομπ?? σε πληροφορ?ε? για περαιτ?ρω ?ρευνα και σε βιβλ?α που μπορο?ν να βοηθ?σουν.
Τι ε?ναι η Επιλ?χεια Κατ?θλιψη;
Το φαιν?μενο τη? κατ?θλιψη? μετ? τη γ?ννα ονομ?ζεται Επιλ?χεια Κατ?θλιψη. Μερικ?? φορ?? μπορε? να υπ?ρχει προφαν?? αιτ?α, συχν? ?μω? δεν υπ?ρχει καμ?α. Αυτ? η κατ?σταση μπορε? να γ?νει ιδια?τερα οδυνηρ? εφ?σον περιμ?νατε με τ?ση ανυπομονησ?α το μωρ? σα? ?λου? του? μ?νε? τη? εγκυμοσ?νη?. Μπορε? να νι?θετε ?νοχη για τα συναισθ?ματ? σα? αυτ?, ? ακ?μα να νι?θετε ?τι δεν μπορε?τε να τα βγ?λετε π?ρα με το ρ?λο σα? ω? μητ?ρα. Το φαιν?μενο αυτ? μπορε? να διαρκ?σει για εβδομ?δε?, ? ακ?μα και μ?νε?. Τα ?τομα με ?πια επιλ?χεια κατ?θλιψη μπορο?ν να βοηθηθο?ν λαμβ?νοντα? υποστ?ριξη απ? την οικογ?νεια και του? φ?λου? του?. ?τομα με κατ?θλιψη πιο βαρι?? μορφ?? θα χρειαστο?ν επιπρ?σθετη βο?θεια απ? τον ιατρ? του?, την ιατρικ? επισκ?πτρια, ? σε ορισμ?νε? περιπτ?σει? απ? ψυχολ?γο ? ψυχ?ατρο.
Π?σο συνηθισμ?νο ε?ναι το φαιν?μενο τη? Επιλ?χεια? Κατ?θλιψη?;
Περ?που η 1 στι? 10 γυνα?κε? ?χει επιλ?χεια κατ?θλιψη μετ? τη γ?ννα. Αν δε δοθε? θεραπευτικ? αγωγ? μπορε? να κρατ?σει για μ?νε?, ? ορισμ?νε? φορ?? και περισσ?τερο.
Τι νι?θουν οι γυνα?κε? που υποφ?ρουν απ? Επιλ?χεια Κατ?θλιψη;
Κατ?θλιψη
Νι?θετε ?πεσμ?νη? και δυστυχισμ?νη τον περισσ?τερο καιρ?. Μπορε? να νι?θετε χειρ?τερα συγκεκριμ?νε? στιγμ?? τη? ημ?ρα?, ?πω? το πρω? ? το βρ?δυ. Μερικ?? φορ?? ?χετε καλ?? μ?ρε? οι οπο?ε? σα? κ?νουν να ελπ?ζετε ?τι ?λα τελε?ωσαν. ?ταν ?μω? ακολουθο?νται απ? ?κακι??? μ?ρε?, αυτ? ε?ναι πολ? απογοητευτικ?. Μερικ?? φορ?? μπορε? να σα? φα?νεται ?τι δεν αξ?ζει να ζε?τε.
Ευερεθιστ?τητα
Μπορε? να αρχ?σετε να θυμ?νετε ε?κολα με ?λλα παιδι? ? και με το δικ? σα? παιδ?. Μπορε? ν’ αρχ?σετε να γκρινι?ζετε στο σ?ντροφ? σα?, ο οπο?ο? δικα?ω? θα απορε? για το τι συμβα?νει.
Κ?πωση
?λε? οι ν?ε? μητ?ρε? κουρ?ζονται πολ? αλλ? η κατ?θλιψη μπορε? να σα? κ?νει να νι?θετε τ?σο εξουθενωμ?νη ?στε να νι?θετε ?ρρωστη.
Α?πν?α
?ταν τελικ? π?φτετε για ?πνο, δεν μπορε?τε να κοιμηθε?τε. Ξυπν?τε πολ? νωρ?? το πρω?, ακ?μα κι αν ο σ?ντροφ?? σα? ?χει τα?σει το μωρ? κατ? τη δι?ρκεια τη? ν?χτα?.
Απ?λεια τη? ?ρεξη?
Οι μητ?ρε? που υποφ?ρουν απ? κατ?θλιψη συν?θω? δεν ?χουν χρ?νο να φ?νε ο?τε και τι? ενδιαφ?ρει το φαγητ?, οπ?τε μπορε? να νι?θετε ευ?ξαπτε? και εξασθενημ?νε?. Ωστ?σο, αν αρχ?σετε να τρ?τε μ?νο και μ?νο για παρηγορι? μπορε? να ?χετε ενοχ?? και να νι?σετε ?σχημα επειδ? θα ?χετε παχ?νει.
Απ?λεια τη? ικαν?τητα? ευχαρ?στηση?
Δεν νι?θετε ευχαρ?στηση ο?τε ενδιαφ?ρον για τ?ποτε. Αυτ? μπορε? να ισχ?ει ιδια?τερα για τη σεξουαλικ? επαφ?. Μερικ?? γυνα?κε? δε?χνουν ξαν? ενδιαφ?ρον για τη σεξουαλικ? επαφ? πριν απ? τι? 6 εβδομ?δε? μετ? τη γ?ννα, που γ?νεται η πρ?τη εξ?ταση, αλλ? συν?θω? τα ?τομα με επιλ?χεια κατ?θλιψη δεν ?χουν επιθυμ?α ? ενθουσιασμ?. Ο σ?ντροφ?? σα? μπορε? να αποζητ? την ευχαρ?στηση και τη δι?γερση τη? σεξουαλικ?? επαφ?? αλλ? εσε?? ?χι. Αυτ? μπορε? να δημιουργ?σει περαιτ?ρω πρ?βλημα στη σχ?ση σα?. Υπ?ρχουν φυσικ? πολλο? ?λλοι λ?γοι για να χ?σετε το ενδιαφ?ρον σα? για σεξ μετ? τη γ?ννα: μπορε? να νι?θετε π?νο κατ? τη σεξουαλικ? επαφ?, να ε?στε πολ? κουρασμ?νη, ? απλ?? να προσπαθε?τε να προσαρμοστε?τε στο ρ?λο σα? ω? γονι??.
Νι?θετε αν?κανη να ανταπεξ?λθετε
Η επιλ?χεια κατ?θλιψη μπορε? να σα? κ?νει να νι?θετε ?τι ?χετε πολ? λ?γο χρ?νο, ?τι δεν κ?νετε τ?ποτα σωστ? και ?τι δεν μπορε?τε να κ?νετε τ?ποτα γι’αυτ?. Ε?ναι δ?σκολο να μπε?τε σε μια καινο?ρια ρουτ?να ?στε να μπορε?τε να τα βγ?λετε π?ρα με το μωρ? και ?λα τα υπ?λοιπα.
Ενοχ??
Η κατ?θλιψη αλλ?ζει τον τρ?πο που σκ?φτεστε κ?νοντ?? σα? να βλ?πετε τα πρ?γματα αρνητικ?. Αυτ? μπορε? να σα? δημιουργ?σει αισθ?ματα ενοχ?? και να σα? κ?νει να κατηγορε?τε τον εαυτ? σα? και να νι?θετε ?τι εσε?? ε?στε υπε?θυνη για την αρρ?στι? σα? ? ?τι δεν βοηθ?τε την οικογ?νει? σα?.
?γχο?
Μπορε? να νι?θετε ?τι φοβ?στε να με?νετε μ?νη με το μωρ? σα?. Μπορε? να ανησυχε?τε για το ?τι μπορε? να φων?ξει, ? να πνιγε?, ? να π?θει κακ? με κ?ποιον τρ?πο. Αντ? να νι?θετε δεμ?νη με το μωρ? σα? μπορε? να νι?θετε απ?μακρη. Δεν μπορε?τε να καταλ?βετε τι νι?θει ? τι χρει?ζεται το μωρ? σα?.
Ακ?μη κι αν ?χετε δυνατ? αισθ?ματα αγ?πη? για το μωρ? σα?, μπορε? να νι?θετε ?γχο?. Οι περισσ?τερε? ν?ε? μητ?ρε? ανησυχο?ν για την υγε?α του μωρο? του?, αλλ? η μητ?ρε? που ?χουν επιλ?χεια κατ?θλιψη καταβ?λλονται απ? ?γχο?. Ανησυχε?τε ?τι μπορε? να χ?σετε το μωρ? σα? λ?γω μ?λυνση?, αδ?ξια? μεταχε?ριση?, επειδ? δεν αναπτ?σσεται σωστ?, ? λ?γω του συνδρ?μου του αιφν?διου βρεφικο? θαν?του. Ανησυχε?τε για το συν?χι ? για το αν ?βαλε ? ?χι β?ρο? το μωρ? σα?. Ανησυχε?τε αν το μωρ? σα? κλα?ει ? αν ε?ναι πολ? ?συχο (μ?πω? σταμ?τησε ν’ αναπν?ει;). Μερικ?? φορ?? μπορε? ν’ ανησυχε?τε ακ?μη και ?τι μπορε? να βλ?ψετε το μωρ? σα?. Μπορε? να χρει?ζεστε συνεχ?? καθησ?χαση απ? το σ?ντροφ? σα?, τον ιατρ? σα?, την ιατρικ? επισκ?πτρια, την οικογ?νεια ? του? γε?τον?? σα?.
Μπορε? ακ?μα ν’ ανησυχε?τε και για τη δικ? σα? υγε?α. Μπορε? να νι?θετε πανικ? – ο σφυγμ?? σα? ?τρ?χει? η καρδι? σα? χτυπ?ει πολ? δυνατ? και μπορε? να νι?θετε ?τι π?σχετε απ? καρδιοπ?θεια ? ?τι θα π?θετε εγκεφαλικ?. Η κο?ρασ? σα? μπορε? να σα? κ?νει ν’ αναρωτι?στε αν ?χετε κ?ποια σοβαρ? ασθ?νεια, ? αν θα ξαναποκτ?σετε ποτ? εν?ργεια.
Ακ?μα και ο πιο ικαν?? ?νθρωπο? μπορε? να νι?σει φοβισμ?νο?, ?τι δεν μπορε? να τα βγ?λει π?ρα με ?λ’ αυτ?, και ?τι θ?λει απελπισμ?να να προσκολληθε? στον σ?ντροφ? του.
?λλα ψυχικ? προβλ?ματα μετ? τη γ?ννα
Μελαγχολ?α τη? λοχ?α?
Την τρ?τη ? τ?ταρτη ημ?ρα μετ? τη γ?ννα, περ?που οι μισ?? απ? τι? ν?ε? μητ?ρε? νι?θουν ?τοιμε? να κλ?ψουν, ?πεσμ?νε?? και καθ?λου σ?γουρε? για τον εαυτ? του?. Αυτ? ε?ναι γνωστ? ω? ?μελαγχολ?α τη? λοχ?α?? και περν?ει μετ? απ? μερικ?? ημ?ρε?.
Επιλ?χεια ψ?χωση
Πρ?κειται για μια σοβαρ? π?θηση η οπο?α χρει?ζεται επειγ?ντω? θεραπε?α και υποστ?ριξη. Προσβ?λλει περ?που 1 στι? 500 γυνα?κε?, συν?θω? μερικ?? μ?ρε? ? εβδομ?δε? μετ? τη γ?ννα. Μπορε? να ?χετε γρ?γορε? αλλαγ?? στη δι?θεσ? σα?, περ?εργε? πεποιθ?σει?, ? να ακο?τε φων?? και να συμπεριφ?ρεστε περ?εργα ? απρ?βλεπτα. Αν συμβα?νει αυτ? θα χρειαστε?τε ιατρικ? βο?θεια και υποστ?ριξη. ?σω? χρειαστε? να εισαχθε?τε στο νοσοκομε?ο ?που μπορε?τε να ?χετε και το μωρ? σα? μαζ? ?σο θα αναρρ?νετε. ?χετε περισσ?τερε? πιθαν?τητε? να π?θετε επιλ?χεια ψ?χωση αν ?χετε:
- οικογενειακ? ιστορικ? επιλ?χεια? ψ?χωση?
- οικογενειακ? ιστορικ? διπολικ?? (μανιοκαταθλιπτικ??) διαταραχ??
- προηγο?μενο επεισ?διο επιλ?χεια? ψ?χωση? ? διπολικ?? διαταραχ??.
Ε?ναι σημαντικ? να ενημερ?σετε του? ιατρο?? σα? και τι? μα?ε? σχετικ? με οποιοδ?ποτε απ? τα παραπ?νω εν?σω ε?στε ?γκυο?, καθ?? η θεραπε?α που θα σα? δοθε? μπορε? να ελαττ?σει τον κ?νδυνο να π?θετε επιλ?χεια ψ?χωση. Αν και πρ?κειται για σοβαρ? ασθ?νεια, με την κατ?λληλη θεραπε?α μπορε?τε να αναρρ?σετε πλ?ρω?.
Κατ?θλιψη κατ? τη δι?ρκεια τη? εγκυμοσ?νη?
Ε?ναι σημαντικ? να γνωρ?ζετε ?τι κατ?θλιψη μπορε? να υπ?ρξει και κατ? τη δι?ρκεια τη? εγκυμοσ?νη?. Αυτ? ε?ναι πολ? πιο συνηθισμ?νο απ’ ?τι νομ?ζουν οι περισσ?τεροι ?νθρωποι, και η π?σχουσα μπορε? να βοηθηθε? με τον ?διο τρ?πο ?πω? και στην επιλ?χεια κατ?θλιψη.
Τι συμβα?νει στου? ?ντρε?;
Αν και η επιλ?χεια κατ?θλιψη ε?ναι πολ? πιο συνηθισμ?νη στι? γυνα?κε?, μπορε? να επηρε?σει και του? ?ντρε?. Η γ?ννηση εν?? μωρο? μπορε? να αποτελ?σει πηγ? στρε? και για του? δ?ο γονε??. Οι πατ?ρε? μπορε? να δυσκολε?ονται να προσαρμοστο?ν στην καινο?ρια κατ?σταση, τ?σο λ?γω των πρακτικ?ν προβλημ?των τη? φροντ?δα? εν?? μωρο?, ?σο και επειδ? η σ?ντροφ?? του? δ?νει ?λη τη? την προσοχ? στο μωρ?. Η επιλ?χεια κατ?θλιψη σε οποιονδ?ποτε απ? του? δ?ο γονε?? μπορε? να δημιουργ?σει πρ?βλημα στη σχ?ση του?.
Π?τε παρουσι?ζεται η επιλ?χεια κατ?θλιψη;
Οι περισσ?τερε? περιπτ?σει? επιλ?χεια? κατ?θλιψη? αρχ?ζουν μ?σα σε ?να μ?να απ? τη γ?ννα, αλλ? μπορε? να αρχ?σει και μ?χρι ?ξι μ?νε? αργ?τερα.
Τι την προκαλε?;
Δεν ξ?ρουμε αρκετ? για του? λ?γου? που προκαλο?ν την επιλ?χεια κατ?θλιψη ?στε να ε?μαστε σ?γουροι για το ποια ?τομα ?χουν περισσ?τερε? πιθαν?τητε? να προσβληθο?ν απ? αυτ?. Το πιθαν?τερο ε?ναι ?τι δεν υπ?ρχει μ?νο ?να? λ?γο?, αλλ? δι?φοροι στρεσογ?νοι παρ?γοντε? μπορε? να την προκαλ?σουν. Ξ?ρουμε ?τι μ?α γυνα?κα ?χει περισσ?τερε? πιθαν?τητε? να υποφ?ρει απ? επιλ?χεια κατ?θλιψη ε?ν:
- ε?χε και παλαι?τερα κατ?θλιψη (κυρ?ω? ε?ν ε?χε επιλ?χεια κατ?θλιψη)
- ο σ?ντροφ?? τη? δεν την στηρ?ζει
- το μωρ? τη? γενν?θηκε πρ?ωρα ? ε?ναι ?ρρωστο
- ?χασε η ?δια τη μητ?ρα τη? ?ταν ?ταν παιδ?
- σε μικρ? χρονικ? περ?οδο υπ?φερε απ? πολ? ?γχο?.
Για παρ?δειγμα, λ?γω του θαν?του κ?ποιου κοντινο? προσ?που, απ?λεια? τη? εργασ?α? τη? ? τη? εργασ?α? του συντρ?φου τη?, οικονομικ?ν προβλημ?των ? προβλημ?των με το σπ?τι.
Ωστ?σο, μπορε? κ?ποιο? να π?θει επιλ?χεια κατ?θλιψη ακ?μα κι αν δεν ?χει συμβε? τ?ποτε απ? τα παραπ?νω και δεν υπ?ρχει προφαν?? λ?γο?. Εξ?λλου, το να ?χει κ?ποιο? αυτ? τα προβλ?ματα δε σημα?νει αναγκαστικ? ?τι θα π?θει επιλ?χεια κατ?θλιψη.
Τι συμβα?νει με τι? ορμ?νε?;
Τα επ?πεδα των οιστρογ?νων, τη? προγεστερ?νη?, καθ?? και ?λλων ορμον?ν που συνδ?ονται με τη σ?λληψη και τη γ?ννα, π?φτουν ξαφνικ? ?ταν γεννηθε? το μωρ?. Το π?? ακριβ?? επηρε?ζουν τη δι?θεση και τα συναισθ?ματα δεν ε?ναι ξεκ?θαρο. Δεν ?χουν βρεθε? σημαντικ?? διαφορ?? στην αλλαγ? των ορμον?ν στι? γυνα?κε? που π?σχουν απ? επιλ?χεια κατ?θλιψη με αυτ?? που δεν π?σχουν, και δεν ?χουν βρεθε? στοιχε?α απ? ?ρευνε? που να δε?χνουν ?τι αυτ?? ε?ναι ?να? σημαντικ?? λ?γο? που συμβ?λλει στην κατ?θλιψη. Οι ορμονικ?? αλλαγ?? μπορε? να πα?ζουν πιο σημαντικ? ρ?λο στην μελαγχολ?α τη? λοχ?α? και στην επιλ?χεια ψ?χωση.
Οι μητ?ρε? που π?σχουν απ? Επιλ?χεια Κατ?θλιψη κ?νουν κακ? στα μωρ? του?;
Πολ? σπ?νια, αν και συχν? οι μητ?ρε? που π?σχουν απ? κατ?θλιψη ανησυχο?ν ?τι αυτ? μπορε? να συμβε?. Μπορε? να βοηθ?σει το να συζητ?σετε για τα συναισθ?ματ? σα? με τον γιατρ? σα? ? την ιατρικ? επισκ?πτρια.
Μερικ?? φορ??, λ?γω τη? υπερβολικ?? κο?ραση? και απελπισ?α?, μπορε? να νι?σετε ?τι θ?λετε να χτυπ?σετε ? να ταρακουν?σετε το μωρ? σα?. Πολλ?? μητ?ρε? (και πατ?ρε?) νι?θουν ?τσι μερικ?? φορ??, ?χι μ?νο ?σοι π?σχουν απ? επιλ?χεια κατ?θλιψη. Ωστ?σο, ακ?μα κι αν νι?θουν ?τσι μερικ?? φορ??, οι περισσ?τερε? μητ?ρε? ποτ? δεν πραγματοποιο?ν τι? σκ?ψει? αυτ??. Το ?διο ισχ?ει και ?ταν η μητ?ρα π?σχει απ? επιλ?χεια κατ?θλιψη.
Τι μπορε? να γ?νει για να βοηθηθο?ν;
Αρχικ?, πρ?πει να αναγνωριστε? ?τι το ?τομο π?σχει απ? κατ?θλιψη. Στο παρελθ?ν συχν? παραβλεπ?ταν ? θεωρο?νταν απλ?? μελαγχολ?α τη? λοχ?α?.
Μπορε? να μην ξ?ρετε τι σα? συμβα?νει και να ντρ?πεστε να παραδεχτε?τε ?τι δεν νι?θετε και πολ? χαρο?μενη που γ?νατε μητ?ρα. Μπορε? ν’ ανησυχε?τε ?τι αν το παραδεχτε?τε θα σα? π?ρουν το μωρ? σα?. Αυτ? ε?ναι πολ? απ?θανο. Ο ιατρ?? σα?, η ιατρικ? επισκ?πτρια, ? η μα?α θ?λουν να σα? βοηθ?σουν να γ?νετε καλ?τερα ?στε να μπορε?τε να χαρε?τε και να φροντ?σετε το μωρ? σα?.
Ο κ?σμο? σ?μερα ε?ναι πιο ενημερωμ?νο? για την κατ?θλιψη, οπ?τε η επιλ?χεια κατ?θλιψη δεν θα πρ?πει να διαφε?γει των ιατρ?ν τ?σο συχν?. ?να ερωτηματολ?γιο, ?πω? το ερωτηματολ?γιο του Εδιμβο?ργου για τη διαβ?θμιση τη? επιλ?χεια? κατ?θλιψη?, μπορε? να βοηθ?σει τι? ιατρικ?? επισκ?πτριε? και του? γιατρο?? να εντοπ?σουν την επιλ?χεια κατ?θλιψη.
Τρ?ποι για να βοηθ?σετε τον εαυτ? σα?
Εκφρ?στε τα συναισθ?ματ? σα?
Ε?ν νι?θετε δυστυχισμ?νη, ευερ?θιστη, αν?κανη, φοβισμ?νη και δεν ?χετε ενδιαφ?ρον για το μωρ? σα? τ?τε πε?τε το σε κ?ποιον. Πολλ?? ?λλε? γυνα?κε? ?χουν νι?σει ?τσι. Ε?ν νι?θετε ?τι δεν μπορε?τε να μιλ?σετε στην οικογ?νει? σα? ? στου? φ?λου? σα?, μιλ?στε στην ιατρικ? επισκ?πτρια ? στον ιατρ? σα?. Αυτο? ξ?ρουν ?τι τα συναισθ?ματα αυτ? ε?ναι συνηθισμ?να και ξ?ρουν π?? να βοηθ?σουν.
Μην αφ?σετε τη δι?γνωση να σα? φοβ?σει. Τουλ?χιστον ξ?ρετε ποιο ε?ναι το πρ?βλημα, ?τι ε?ναι ?να πρ?βλημα που πολλ?? ?λλε? μητ?ρε? ?χουν βι?σει, κι ?τι θα γ?νετε καλ?τερα με το καιρ?. Μπορε? να βοηθ?σει τον σ?ντροφ? σα?, του? φ?λου? και την οικογ?νει? σα? να ξ?ρουν τι συμβα?νει ?στε να μπορ?σουν να καταλ?βουν τι περν?τε και να μπορ?σουν να βοηθ?σουν.
Τρ?ποι με του? οπο?ου? μπορο?ν να βοηθ?σουν οι ?λλοι
Μη σοκαριστε?τε ? απογοητευτε?τε αν η γυνα?κα σα?, η σ?ντροφ?? σα?, η αδερφ? σα? ? η φ?λη σα?, σα? εκμυστηρευτε? ?τι νι?θει ?σχημα απ? τ?τε που γ?ννησε. Ακο?στε την και φροντ?στε να λ?βει την απαρα?τητη υποστ?ριξη.
Προσπαθ?στε να μη σοκαριστε?τε ? απογοητευτε?τε ε?ν διαγνωσθε? Επιλ?χεια Κατ?θλιψη· μπορε? να θεραπευτε? αποτελεσματικ? και η αγαπημ?νη σα? να γ?νει καλ?.
Κ?ντε ?,τι μπορε?τε για να βοηθ?σετε με τα πρακτικ? πρ?γματα που πρ?πει να γ?νουν ?σο η σ?ντροφ?? σα? νι?θει ?τι δεν μπορε? να τα κ?νει: ψ?νια, ?λλαγμα και τ?ισμα του μωρο?, ? δουλει?? στο σπ?τι. Μπορε? να ε?ναι δ?σκολα για λ?γο καιρ? αλλ? αξ?ζει τον κ?πο.
Σιγουρευτε?τε ?τι γνωρ?ζετε ακριβ?? τι συμβα?νει και ?τι ξ?ρετε π?? να βοηθ?σετε, ειδικ? ε?ν ε?στε ο σ?ντροφο? τη? μητ?ρα?.
Φροντ?στε να ?χετε κι εσε?? ο ?διο? υποστ?ριξη. Αν πρ?κειται για το πρ?το σα? παιδ?, μπορε? να νι?θετε παραμελημ?νο? τ?σο λ?γω του μωρο?, ?σο και λ?γω των αναγκ?ν τη? συντρ?φου σα?. Προσπαθ?στε να μη δυσανασχετε?τε. Η σ?ντροφ?? σα? χρει?ζεται την υποστ?ριξη και την ενθ?ρρυνσ? σα?. Το να προσφ?ρετε πρακτικ? βο?θεια με το μωρ?, να ακο?τε τη σ?ντροφ? σα? με καταν?ηση, να κ?νετε υπομον? και να τη? προσφ?ρετε στοργ? και τρυφερ?τητα, καθ?? και το να ε?στε θετικ??, βοηθο?ν πολ?. Η σ?ντροφ?? σα? θα το εκτιμ?σει, ακ?μα κι ?ταν γ?νει καλ?τερα.
Κι αν δε θ?λω να λ?βω θεραπε?α;
Οι περισσ?τερε? γυνα?κε? γ?νονται καλ?τερα μετ? απ? μερικ?? εβδομ?δε?, μ?νε?, ? κ?ποιε? φορ?? περισσ?τερο. Ωστ?σο, αυτ? συχν? σημα?νει ?τι υποφ?ρουν πολ?. Η επιλ?χεια κατ?θλιψη μπορε? να καταστρ?ψει την εμπειρ?α τη? μητρ?τητα? και να καταπον?σει τη σχ?ση σα? με το μωρ? σα? και τον σ?ντροφ? σα?. Οπ?τε ?σο λιγ?τερο διαρκε?, τ?σο το καλ?τερο. Ε?ναι σημαντικ? να λ?βετε βο?θεια το συντομ?τερο δυνατ? ?στε να μετριαστε? η κατ?θλιψη, και να ενισχ?σετε τη σχ?ση που αναπτ?σσετε με το μωρ? σα?. Αυτ? θα βοηθ?σει την αν?πτυξη του μωρο? σα? μακροπρ?θεσμα.
Μπορε?? να θεραπευτε?? μιλ?ντα? για το πρ?βλημ? σου;
Μπορε? να ε?ναι πολ? ανακουφιστικ? απλ?? να μιλ?ει κανε?? σε ?ναν ακροατ? με καταν?ηση, συμπ?νια, και χωρ?? κριτικ?. Αυτ?? θα μπορο?σε να ε?ναι ?να? φ?λο?, συγγεν??, κ?ποιο? εθελοντ??, κ?ποιο? ιατρ??, ? ειδικευμ?νο νοσηλευτικ? προσωπικ?. Πολλ? ιατρικ? κ?ντρα παρ?χουν πλ?ον συμβο?λου?, καθ?? και εκπαιδευμ?νε? ιατρικ?? επισκ?πτριε? οι οπο?ε? μπορο?ν να βοηθ?σουν με την θεραπε?α τη? επιλ?χεια? κατ?θλιψη?.
Υπ?ρχουν και πιο εξειδικευμ?νε? ψυχολογικ?? θεραπε?ε?. Η Γνωστικ?-Συμπεριφορικ? Θεραπε?α μπορε? να σα? βοηθ?σει να καταλ?βετε και να βρε?τε μια λ?ση για την κατ?θλιψη εξετ?ζοντα? το π?? σκ?φτεστε για τον εαυτ? σα?, τον κ?σμο και του? ?λλου? ανθρ?που?.
Η ψυχοθεραπε?α μπορε? να σα? βοηθ?σει να καταλ?βετε γιατ? π?θατε κατ?θλιψη εξετ?ζοντα? γεγον?τα που σα? συν?βησαν στο παρελθ?ν.
Οι θεραπε?ε? αυτ?? μπορο?ν να κανονιστο?ν μ?σω ε?τε του ιατρο? σα?, κ?ποια? νοσοκ?μα? ειδικευμ?νη? σε ψυχιατρικ? περιστατικ?, κ?ποιου ψυχολ?γου ? ψυχι?τρου.
Υπ?ρχουν προβλ?ματα με αυτ?? τι? θεραπε?ε?;
Οι θεραπε?ε? αυτ?? ε?ναι συν?θω? πολ? ασφαλε??, αλλ? μπορε? να ?χουν και ανεπιθ?μητε? επιπτ?σει?. Το να μιλ?ει κανε?? για αυτ? που του συμβα?νουν μπορε? να φ?ρει στην επιφ?νεια δυσ?ρεστε? αναμν?σει? απ? το παρελθ?ν και αυτ? μπορε? να ε?ναι οδυνηρ?. Κ?ποιοι ?νθρωποι βρ?σκουν ?τι η θεραπε?α αυτο? του ε?δου? καταπονε? τη σχ?ση με το σ?ντροφ? του?.
Σιγουρευτε?τε ?τι μπορε?τε να εμπιστευθε?τε τον ψυχολ?γο σα? και ?τι ?χει την κατ?λληλη εκπα?δευση. ?να ?λλο πρ?βλημα με την ψυχοθεραπε?α ε?ναι ?τι σε μερικ?? περιοχ?? τη? Βρεταν?α? ε?ναι ακ?μα δ?σκολο να λ?βετε τ?τοιου ε?δου? θεραπε?α. Υπ?ρχουν μεγ?λε? λ?στε? αναμον??, οπ?τε μπορε? να μην λ?βετε θεραπε?α για αρκετ? καιρ?.
Υπ?ρχουν χ?πια;
Ε?ν ?χετε κατ?θλιψη πιο βαρι?? μορφ??, ? ε?ν η κατ?θλιψ? σα? δεν ?χει βελτιωθε? λαμβ?νοντα? βο?θεια και υποστ?ριξη, ?σω? βοηθ?σει κ?ποιο αντικαταθλιπτικ? φ?ρμακο. Τα αντικαταθλιπτικ? πα?ρνουν περ?που δ?ο εβδομ?δε? για να αρχ?σουν να ενεργο?ν και θα πρ?πει να πα?ρνονται για ?ξι μ?νε? αφο? αρχ?σετε να νι?θετε καλ?τερα.
Ποια ε?ναι η δρ?ση του?;
Η δρ?ση των αντικαταθλιπτικ?ν δεν ε?ναι εξακριβωμ?νη αλλ? επηρε?ζουν την δρ?ση δ?ο χημικ?ν ουσι?ν στον εγκ?φαλο, τη? σεροτον?νη? (γνωστ? και ω? 5HT) και τη? νοραδρεναλ?νη?.
Τα αντικαταθλιπτικ? χ?πια ?χουν ανεπιθ?μητε? παρεν?ργειε?;
Τα καινο?ρια αντικαταθλιπτικ? ε?ναι σχετικ? ασφαλ?. Μπορε? να προκαλ?σουν ναυτ?α ? α?ξηση του ?γχου?, αρχικ?, αλλ? αυτ?? οι παρεν?ργειε? συν?θω? εξασθενο?ν μετ? απ? λ?γο. Μερικ? μπορε? να φ?ρουν υπνηλ?α ? ξηροστομ?α. Ε?ν θηλ?ζετε, φροντ?στε να ενημερ?σετε τον ιατρ? σα?. Για πολλ? αντικαταθλιπτικ? δεν υπ?ρχουν στοιχε?α ?τι προκαλο?ν προβλ?ματα στα μωρ? που θηλ?ζουν, οπ?τε συν?θω? μπορε?τε να θηλ?ζετε εν? τα πα?ρνετε. Ωστ?σο, αυτ? ε?ναι δικ? σα? απ?φαση? ο ιατρ?? σα? μπορε? να σα? βοηθ?σει δ?νοντ?? σα? συμβουλ?? και πληροφορ?ε?.
Ορισμ?να ?τομα ?χουν στερητικ? συμπτ?ματα ?ταν σταματο?ν αυτ? τα φ?ρμακα, οπ?τε το καλ?τερο ε?ναι να τα ελαττ?σετε σταδιακ?.
Οι ορμ?νε? ?χουν προταθε? ω? θεραπε?α για την επιλ?χεια κατ?θλιψη. Ωστ?σο, δεν ε?ναι σ?γουρο ?τι λειτουργο?ν και ?χουν κι αυτ?? κινδ?νου?, ειδικ? ε?ν ε?χατε θρομβ?σει? οποιουδ?ποτε ε?δου?.
Υπ?ρχουν εναλλακτικ?? λ?σει?;
Υπ?ρχουν κ?ποια στοιχε?α ?τι η συστηματικ? ?σκηση μπορε? να τον?σει τη δι?θεσ? σα? και να βοηθ?σει, κ?νοντ?? σα? να νι?θετε λιγ?τερο απομονωμ?νη. Μπορε? να σα? ωφελ?σει η γυμναστικ? μαζ? με ?λλου? ανθρ?που?.
Τελικ? πια θεραπε?α ε?ναι η καλ?τερη;
?λοι μπορο?ν να δοκιμ?σουν τα απλ? β?ματα που περιγρ?φει αυτ? το φυλλ?διο. Οι ψυχοθεραπε?α και τα αντικαταθλιπτικ? ε?ναι το ?διο αποτελεσματικ?, αλλ? ε?ναι πιο πιθαν? να σα? συστ?σουν αντικαταθλιπτικ? ε?ν η κατ?θλιψ? σα? ε?ναι βαρι?? μορφ?? ? ε?ν την ε?χατε για πολ? καιρ?. Επ?ση? δρουν λ?γο γρηγορ?τερα απ? την ψυχοθεραπε?α.
Η ψυχοθεραπε?α και τα αντικαταθλιπτικ? μπορο?ν να δοθο?ν μαζ?. Ο ιατρ?? σα? ? η ιατρικ? επισκ?πτρια θα σα? συμβουλ?ψουν πρ?θυμα για το τι ε?ναι καλ?τερο για εσ??. Κ?ποιε? φορ?? βοηθ?ει το να συζητ?τε τι? επιλογ?? σα? με την οικογ?νεια σα? ? με κ?ποιον στεν? φ?λο. Ε?ναι σημαντικ? να νι?θετε ?νετα με την επιλογ? βο?θεια? και θεραπε?α? σα?.
Μητ?ρε? με ειδικ?? αν?γκε?
Οι μητ?ρε? που ?χουν ιστορικ? προβλημ?των ψυχικ?? υγε?α?, σωματικ? αναπηρ?α ? μαθησιακ?? δυσκολ?ε? αντιμετωπ?ζουν επιπρ?σθετα προβλ?ματα. Επ?ση? αντιμετωπ?ζουν επιπρ?σθετη κριτικ? και ?λεγχο απ? του? ?λλου?, πρ?γμα το οπο?ο ε?ναι το ?διο δ?σκολο. Τα ?τομα αυτ? θα πρ?πει να λαμβ?νουν επιπρ?σθετη βο?θεια και υποστ?ριξη για να μπορ?σουν να κρατ?σουν τον εαυτ? του? και το μωρ? του? καλ?.
Αυτ?-βο?θεια
Δεν ξ?ρουμε ακ?μα αρκετ? για την επιλ?χεια κατ?θλιψη ?στε να μπορο?με να την αποτρ?ψουμε αλλ? μερικ?? συμβουλ?? αποδεικν?ονται χρ?σιμε?:
- ΜΗΝ προσπαθε?τε να γ?νετε η ?σο?περ- γυνα?κα?. Προσπαθ?στε να κ?νετε λιγ?τερα πρ?γματα κατ? τη δι?ρκεια τη? εγκυμοσ?νη? σα? και φροντ?στε να μην κουρ?ζεστε πολ?. Ε?ν ε?στε στη δουλει?, φροντ?στε να τρ?τε κανονικ? και β?λτε τα π?δια σα? ψηλ? στο δι?λειμμα.
- ΜΗ μετακομ?σετε (ε?ν αυτ? ε?ναι εφικτ?) εν? ε?στε ?γκυο? ? μ?χρι το μωρ? σα? να γ?νει ?ξι μην?ν.
- Δημιουργ?στε φιλ?ε? με ?λλα ζευγ?ρια που περιμ?νουν παιδ? ? που μ?λι? απ?κτησαν παιδ?. Αυτ? θα σα? προσφ?ρει πολλ? πλεονεκτ?ματα, ?πω? το ?τι στο μ?λλον θα μπορε?τε να αφ?νετε το μωρ? σα? εκε? για να σα? το προσ?χουν.
- Βρε?τε κ?ποιον στον οπο?ο μπορε?τε να μιλ?σετε. Βοηθ?ει π?ρα πολ? το να ?χετε ?να στεν? φ?λο στον οπο?ο μπορε?τε να στραφε?τε.
- Π?τε σε μαθ?ματα αν?δυνου τοκετο? και π?ρτε μαζ? και τον σ?ντροφ? σα?.
Κρατε?στε επαφ? με τον γιατρ? σα? και την ιατρικ? σα? επισκ?πτρια ε?ν ?χετε υποφ?ρει ξαν? απ? επιλ?χεια κατ?θλιψη. Αυτ? θα βοηθ?σει στην ?γκαιρη αναγν?ριση οποιωνδ?ποτε συμπτωμ?των επιλ?χεια? κατ?θλιψη? οπ?τε θα μπορε?τε ν’ αρχ?σετε αμ?σω? θεραπε?α
Αφο? το μωρ? σα? γεννηθε?:
- Αδρ?ξτε κ?θε ευκαιρ?α ξεκο?ραση?. Προσπαθ?στε να μ?θετε να πα?ρνεται γρ?γορου? ?πνου?. Ο σ?ντροφ?? σα? μπορε? να τα?σει το μωρ? με το μπιμπερ? τη ν?χτα. Ε?ν θ?λετε μπορε?τε να χρησιμοποι?σετε το δικ? σα? μητρικ? γ?λα για το σκοπ? αυτ?.
- Τρ?τε καλ?. Υγιειν? φαγητ? ?πω? σαλ?τε?, φρ?σκα λαχανικ?, φρο?τα, φρουτοχυμο?, γ?λα και δημητριακ?, κ?νουν ?λα καλ?. Ε?ναι γεμ?τα βιταμ?νε? και δε χρει?ζεται να μαγειρευτο?ν.
- Βρε?τε το χρ?νο για να περ?σετε καλ? με το σ?ντροφ? σα?. Προσπαθ?στε να βρε?τε μια μπ?ιμπι σ?τερ και βγε?τε μαζ? ?ξω για φαγητ? ? για να βρεθε?τε με φ?λου?.
- Προσπαθ?στε να διατηρε?τε τη σεξουαλικ? σα? σχ?ση με το σ?ντροφ? σα?· τουλ?χιστον δ?στε του ?να φιλ?, μια αγκαλι?, ?να χ?δι. Αυτ? θα σα? ευχαριστ?σει και του? δυο και θα βοηθ?σει στο να επαν?λθουν τα συναισθ?ματα σεξουαλικ?? ?λξη? συντομ?τερα. Μη νι?θετε ενοχ?? ε?ν αυτ? πα?ρνει χρ?νο.
- ΜΗΝ κατηγορε?τε τον εαυτ? σα? ? το σ?ντροφ? σα?: η ζω? σα? ε?ναι δ?σκολη σε αυτ? τη φ?ση και η κο?ραση και η οξυθυμ?α και των δυο σα? μπορε? να οδηγ?σει σε καυγ?δε?. Το να φων?ζετε ο ?να? στον ?λλο μπορε? να αποδυναμ?σει τη σχ?ση σα?, τη στιγμ? που πρ?πει να ε?ναι ?σο γ?νεται δυνατ?τερη.
- ΜΗ φοβ?στε να ζητ?σετε βο?θεια ?ταν τη χρει?ζεστε. Ε?ν μ?θατε για την επιλ?χεια κατ?θλιψη μ?σω των μαθημ?των αν?δυνου τοκετο? (και μ?σω φυλλαδ?ων σαν κι αυτ?), μπορε? να αναγνωρ?σετε τα προειδοποιητικ? σημ?δια πριν απ? του? ?λλου?.