ΔΕΠΥ σε εν?λικες
ADHD in adults
Below is a Greek translation of our information resource on ADHD in adults. You can also view our other Greek translations.
Αποπο?ηση ευθυν?ν
Πριν διαβ?σετε αυτ? το κε?μενο, ανατρ?ξτε στη δ?λωση αποπο?ηση? ευθ?νη?.
Οι πληροφορ?ε? αυτ?? απευθ?νονται σε εν?λικε? με διαταραχ? ελλειμματικ?? προσοχ?? και υπερκινητικ?τητα? (ΔΕΠΥ), εν?λικε? που πιστε?ουν ?τι ενδεχομ?νω? π?σχουν απ? ΔΕΠΥ, καθ?? και σε ?τομα που του? γνωρ?ζουν και του? υποστηρ?ζουν.
Εξετ?ζεται:
- Τι ε?ναι η ΔΕΠΥ
- τι? δυσκολ?ε? και τα δυνατ? σημε?α που μπορε? να ?χουν τα ?τομα με ΔΕΠΥ
- τι? αιτ?ε? τη? ΔΕΠΥ
- π?? να ζητ?σετε βο?θεια και θεραπε?α ε?ν δυσκολε?εστε
- π?? να στηρ?ξετε τον εαυτ? σα? ? κ?ποιον που εσε?? γνωρ?ζετε.
Τι ε?ναι η ΔΕΠΥ?
Η διαταραχ? ελλειμματικ?? προσοχ?? και υπερκινητικ?τητα? (ΔΕΠΥ) ε?ναι μια δι?γνωση που δ?νεται σε ?τομα που αντιμετωπ?ζουν δυσκολ?ε? με:
- δι?σπαση προσοχ?? – δυσκολε?ονται να συγκεντρωθο?ν
- υπερκινητικ?τητα – αισθ?νονται αν?συχοι και δυσκολε?ονται να παραμε?νουν ακ?νητοι
- παρορμητικ?τητα – λ?νε ? κ?νουν πρ?γματα χωρ?? να σκ?φτονται πρ?τα τι? συν?πειε?.
Οι περισσ?τεροι ?νθρωποι αντιμετωπ?ζουν αυτ?? τι? προκλ?σει? κ?ποια στιγμ? στη ζω? του? ? σε συγκεκριμ?νε? καταστ?σει?. Για παρ?δειγμα, ε?ν κ?ποιο? δεν κοιμ?θηκε καλ? το προηγο?μενο βρ?δυ, ε?ναι πιθαν? να δυσκολε?εται να συγκεντρωθε? την επ?μενη μ?ρα.
Ωστ?σο, για τα ?τομα με ΔΕΠΥ, αυτ?? οι προκλ?σει? εμφαν?ζονται συν?θω? στην παιδικ? ηλικ?α και για του? περισσ?τερου? συνεχ?ζουν να υπ?ρχουν καθ?? μεγαλ?νουν, αν και ενδ?χεται να αλλ?ξουν ? να βελτιωθο?ν. Αυτ?? οι προκλ?σει? θα επηρε?σουν επ?ση? ορισμ?νου? σε πολλο?? τομε?? τη? ζω?? του?.
?Για εμ?να, η αν?γνωση εν?? βιβλ?ου μπορε? να ε?ναι σαν ?να γ?ρο π?νω σε καρουζ?λ, ?που το βιβλ?ο το κρατ? κ?ποιο? μ?σα στο πλ?θο?. Οι εργασ?ε? μπορε? να ε?ναι σαν ?να ταξ?δι με αυτοκ?νητο, ?που ο ανυπ?μονο? εαυτ?? μου ?χει τον ?λεγχο των πεταλι?ν, αλλ? ο περ?εργο? εαυτ?? μου κρατ?ει το τιμ?νι.? ?να ?τομο με ΔΕΠΥ
Τι ε?δου? π?θηση ε?ναι η ΔΕΠΥ?
Η ΔΕΠΥ ε?ναι μια ?νευροαναπτυξιακ? διαταραχ??. Πρ?κειται για διαταραχ?? που ενδ?χεται να επηρε?σουν πολλ?? διαφορετικ?? λειτουργ?ε? του εγκεφ?λου, ?πω? τη μ?θηση, την επικοινων?α, την κ?νηση, τα συναισθ?ματα και την προσοχ?.
Οι νευροαναπτυξιακ?? διαταραχ?? εμφαν?ζονται στην παιδικ? ηλικ?α και σε πολλ? ?τομα υπ?ρχουν καθ' ?λη τη δι?ρκεια τη? ζω?? του?. Αυτ? σημα?νει ?τι δεν μπορο?ν να ?θεραπευτο?ν?. Αντ? αυτο?, τα ?τομα με νευροαναπτυξιακ?? διαταραχ?? μπορο?ν να ωφεληθο?ν απ? την υποστ?ριξη και τι? αλλαγ?? στο περιβ?λλον του?.
Τα ?τομα που ?χουν μ?α νευροαναπτυξιακ? διαταραχ? ε?ναι περισσ?τερο πιθαν? να ?χουν και μ?α ?λλη, ?πω?:
- διαταραχ? του φ?σματο? του αυτισμο?
- δυσκολ?ε? συντονισμο?
- διαταραχ?? ομιλ?α?, γραπτο? λ?γου και επικοινων?α?
- σ?νδρομο Τουρ?τ
- δυσλεξ?α
- δυσαριθμησ?α.
Ε?ν κ?ποιο? π?σχει απ? ΔΕΠΥ που δεν ?χει αναγνωριστε? ? αντιμετωπιστε? καταλλ?λω?, μπορε? η ψυχικ? και σωματικ? του ευεξ?α να επηρεαστε? αρνητικ? απ? αυτ?.
Τα ?τομα με ΔΕΠΥ συχν? διαγιγν?σκονται με ?λλε? παθ?σει? ψυχικ?? και σωματικ?? υγε?α?. Εξαιτ?α? αυτο? καθ?σταται δ?σκολη η αναγν?ριση τη? υποκε?μενη? ΔΕΠΥ.
Π?σο συχν? ε?ναι το φαιν?μενο τη? ΔΕΠΥ?
Η ΔΕΠΥ επηρε?ζει περ?που 3 ?ω? 4 ?τομα σε κ?θε 100 εν?λικε?. Τα ?τομα με ΔΕΠΥ μπορε? να προ?ρχονται απ? οποιοδ?ποτε κοινωνικ? υπ?βαθρο, αλλ? η ΔΕΠΥ ε?ναι πιο συχν? σε ?τομα που ?χουν:
- αδ?λφια ? στεν? οικογενειακ? μ?λο? με ΔΕΠΥ
- επιληψ?α
- ?λλε? νευροαναπτυξιακ?? παθ?σει?, μαθησιακ?? αναπηρ?ε? ? μαθησιακ?? δυσκολ?ε?
- ψυχικ?? ασθ?νειε?
- ιστορικ? κατ?χρηση? αλκο?λ ? ναρκωτικ?ν
- εμπλοκ? με το σ?στημα ποινικ?? δικαιοσ?νη?
- επ?κτητη εγκεφαλικ? βλ?βη
- αν?γκη περ?θαλψη?
? που:
- γενν?θηκαν πρ?ωρα
- διαγν?στηκαν με αντιθετικ? προκλητικ? διαταραχ? ? διαταραχ? συμπεριφορ?? ω? παιδι?
- θεωρο?νταν ?τι ε?χαν μια ψυχικ? ασθ?νεια, ?πω? ?γχο? ? κατ?θλιψη, ω? παιδι?.
Υπ?ρχει διαφορ? φ?λου στη ΔΕΠΥ?
Η ΔΕΠΥ διαγιγν?σκεται πιο συχν? σε αγ?ρια παρ? σε κορ?τσια. Ωστ?σο, σε εν?λικε?, η δι?γνωση τη? ΔΕΠΥ σε ?ντρε? και γυνα?κε? ε?ναι πιο ισ?τιμη. Αυτ? μπορε? να οφε?λεται στο γεγον?? ?τι, ω? παιδι?, τα αγ?ρια ε?ναι πιο πιθαν? να εμφαν?σουν συμπτ?ματα υπερκινητικ?τητα? και παρορμητικ?τητα?, τα οπο?α ε?ναι πιο εμφαν?.
?σον αφορ? τη δι?γνωση, τα κορ?τσια και οι γυνα?κε? ε?ναι πιο πιθαν?:
- να ?χουν μη διαγνωσμ?νη ΔΕΠΥ
- να μην παραπ?μπονται για αξιολ?γηση ΔΕΠΥ
- να λ?βουν λανθασμ?νη δι?γνωση ?λλη? π?θηση? ψυχικ?? υγε?α? ? νευροαναπτυξιακ?? π?θηση?.
Π?? μπορ? να καταλ?βω ε?ν ?χω ΔΕΠΥ?
Ακολουθε? μια λ?στα με τα βασικ? συμπτ?ματα τη? ΔΕΠΥ. Για να διαγνωστε? κ?ποιο? με ΔΕΠΥ, θα πρ?πει τα συμπτ?ματα αυτ? να προκαλο?ν σημαντικ?? δυσκολ?ε? σε τουλ?χιστον δ?ο τομε?? τη? καθημεριν?? ζω??. Για παρ?δειγμα, στο σπ?τι, στην εκπα?δευση ? την εργασ?α, στι? σχ?σει? και στη στ?γαση.
Υπ?ρχουν πολλ?? ?λλε? εμπειρ?ε? που αναφ?ρουν ?τι ?χουν τα ?τομα με ΔΕΠΥ και ενδεχομ?νω? να μην καλ?πτονται εδ?. ?χουμε συμπεριλ?βει παραδε?γματα που καλ?πτουν ?να ευρ? φ?σμα ηλικι?ν, απ? νεαρ? ?τομα που βρ?σκονται ακ?μα στην εκπα?δευση ?ω? ?τομα στον εργασιακ? χ?ρο.
Δι?σπαση προσοχ?ς |
|
Υπερκινητικ?τητα και παρορμητικ?τητα |
|
Δεν ε?ναι ?λα αυτ? τα συμπτ?ματα εμφαν? στου? ?λλου?. Τα ?τομα με ΔΕΠΥ συχν? αναπτ?σσουν τρ?που? για να κρ?βουν τα συμπτ?ματ? του? και αυτ? μπορε? να ε?ναι πολ? εξαντλητικ? και να επηρε?ζει την ψυχικ? του? υγε?α.
Δυνατ? σημε?α τη? ΔΕΠΥ
Μπορε? να ε?ναι χρ?σιμο να σκεφτ?μαστε τη ΔΕΠΥ ?χι μ?νο ω? ?λλειμμα ? διαταραχ?, αλλ? ω? μια ?διαφοροπο?ηση?. Ορισμ?να ?τομα θεωρο?ν κ?ποιε? πτυχ?? τη? ΔΕΠΥ του? ω? δυνατ? σημε?α σε συγκεκριμ?νε? καταστ?σει? ? περιβ?λλοντα:
- Υπερσυγκ?ντρωση – Ορισμ?να ?τομα με ΔΕΠΥ διαπιστ?νουν ?τι μπορο?ν να ?υπερσυγκεντρ?νονται? σε πρ?γματα που του? ενδιαφ?ρουν. Αυτ? μπορε? να σημα?νει ?τι ε?ναι γν?στε? συγκεκριμ?νων θεμ?των ? ε?ναι πολ? παραγωγικο? ?ταν αισθ?νονται παρακινημ?νοι και παθιασμ?νοι με κ?τι.
- Αντ?δραση σε μια κρ?ση – ?λλα ?τομα με ΔΕΠΥ διαπιστ?νουν ?τι αποδ?δουν καλ?τερα σε μια κρ?ση, ?ταν η κατ?σταση απαιτε? την πλ?ρη προσοχ? του?.
- Δημιουργικ?τητα – Η τ?ση να αποσπ?ται η προσοχ? κ?ποιου μπορε? να σημα?νει ?τι κ?ποιο? με ΔΕΠΥ εξερευν? εναλλακτικ?? και δημιουργικ?? προσεγγ?σει? σε προβλ?ματα.
Ορισμ?να ?τομα με ΔΕΠΥ μπορο?ν να χρησιμοποι?σουν αυτ? τα χαρακτηριστικ? προ? ?φελ?? του?. ?λλα ?τομα ενδεχομ?νω? να χρει?ζονται υποστηρικτικ?? δομ?? για να αναπτ?ξουν αυτ? τα δυνατ? του? σημε?α.
?Ε?χα βαρεθε? να μου λ?νε συν?χεια ?τι ε?μαι ?τακτο?, αγεν??, ?τι π?ντα διακ?πτω. Και ?χι ?τι ?μουν πρ?θυμο?. ?μουν ενθουσι?δη?. ?μουν ενθουσιασμ?νο?. Μ?α καθηγ?τρια που θυμ?μαι στο λ?κειο, η οπο?α ?ταν φανταστικ?, ?λεγε ?Αγαπ? την προθυμ?α σου, αλλ? περ?μενε π?ντε λεπτ?. Με ?κανε να νι?θω καλ?.? Χαμ?τ
Π?? μπορ? να καταλ?βω ε?ν κ?ποιο? που γνωρ?ζω ?χει ΔΕΠΥ?
Οι φ?λοι και η οικογ?νεια ενδεχομ?νω? να παρατηρ?σουν σημ?δια ΔΕΠΥ σε κ?ποιον που γνωρ?ζουν. Ο Καναδικ?? Οργανισμ?? για τη ΔΕΠΥ [Canadian ADHD Resource Alliance (CADDRA)] ?χει μια χρ?σιμη λ?στα που μπορε? να υποδεικν?ει ?τι κ?ποιο? που γνωρ?ζετε ?χει ΔΕΠΥ και δεν υποστηρ?ζεται:
- Προβλ?ματα οργ?νωση?. Για παρ?δειγμα, κακ? διαχε?ριση χρ?νου, χαμ?να ραντεβο?, συχν?? καθυστερ?σει? και ανολοκλ?ρωτα ?ργα
- Ασταθ?? επαγγελματικ? ? ακαδημα?κ? απ?δοση
- Προβλ?ματα διαχε?ριση? θυμο?
- Οικογενειακ? προβλ?ματα ? προβλ?ματα στον γ?μο
- ?λλειψη ρουτ?να?. Για παρ?δειγμα, κακ?? συν?θειε? ?πνου
- Δυσκολ?α στη διαχε?ριση των οικονομικ?ν
- Εθιστικ?? συμπεριφορ??, ?πω? χρ?ση ουσι?ν, καταναγκαστικ?? αγορ?? ? τζ?γο?
- Συχν? ατυχ?ματα ε?τε λ?γω απερισκεψ?α? ε?τε λ?γω δι?σπαση? προσοχ??
- Προβλ?ματα με την οδ?γηση, ?πω? πρ?στιμα για υπερβολικ? ταχ?τητα, σοβαρ? ατυχ?ματα ? απ?λεια τη? ?δεια? οδ?γηση?
- Με?ωση του φ?ρτου εργασ?α? ? δυσκολ?α ολοκλ?ρωση? εργασι?ν στην εκπα?δευση
- Χαμηλ? αυτοεκτ?μηση ? χρ?νια α?σθηση αποτυχ?α?.
?τομα με στενο?? συγγενε?? που ?χουν ΔΕΠΥ ε?ναι επ?ση? πιο πιθαν? να ?χουν ΔΕΠΥ και οι ?διοι.
??σο εκτιμ? το μυαλ? μου, ?λλο τ?σο δυσκολε?ομαι μαζ? του. Η ισορροπ?α εδ?, για εμ?να, ε?ναι σημαντικ?. Μου π?ρε χρ?νια, αλλ? μπορ? να αναγνωρ?σω δυνατ? σημε?α στον εαυτ? μου εξαιτ?α? του νευροτ?που μου. Δεν θα περιοριστ? στα ?ελλε?μματα?. Η διαφορ? μου ε?ναι η εμπειρ?α ΜΟΥ να κατ?χω.? Κλερ
Η ΔΕΠΥ γ?νεται ?λο και πιο συχν??
Τα τελευτα?α χρ?νια, οι υπηρεσ?ε? ΔΕΠΥ στο ΗΒ ?χουν παρατηρ?σει α?ξηση στον αριθμ? των παραπεμπτικ?ν. Υπ?ρχουν πολλο? πιθανο? λ?γοι γι' αυτ?, ?πω?:
- η ευρ?τερη ευαισθητοπο?ηση του κοινο? και των επαγγελματι?ν υγε?α? για τη ΔΕΠΥ,
- η πανδημ?α COVID-19, η οπο?α σ?μανε αλλαγ? στα εργασιακ? και εκπαιδευτικ? περιβ?λλοντα. Αυτ? ενδεχομ?νω? να ?κανε πιο αισθητ?? τι? συμπεριφορ?? που σχετ?ζονται με ΔΕΠΥ.
Το γεγον?? ?τι περισσ?τερα ?τομα παραπ?μπονται για αξιολ?γηση ΔΕΠΥ ε?ναι θετικ?, επειδ? αυτ? σημα?νει ?τι εκε?νοι οι οπο?οι π?σχουν απ? ΔΕΠΥ μπορο?ν να λ?βουν την υποστ?ριξη που χρει?ζονται. Εκε?νοι που διαπιστ?νουν ?τι δεν π?σχουν απ? ΔΕΠΥ, ?λλα ?χουν σχετικ?? αν?γκε? υποστ?ριξη?, μπορο?ν επ?ση? να λ?βουν βο?θεια.
Κ?ποιοι λανθασμ?να λ?νε ?τι η ΔΕΠΥ ε?ναι ?τη? μ?δα?? ? ?φανταστικ??. Στην πραγματικ?τητα, η πρ?τη περιγραφ? απ? γιατρ? μια? διαταραχ?? που μοι?ζει με τη ΔΕΠΥ ?γινε τον 18ο αι?να. Η ονομασ?α τη? διαταραχ?? ?λλαξε με την π?ροδο του χρ?νου, αλλ? περιγρ?φονται οι ?διε? δυσκολ?ε? ?πω? αυτ?? που αναγνωρ?ζουμε ω? ΔΕΠΥ σ?μερα.
Υπ?ρχει συμφων?α μεταξ? των επαγγελματι?ν υγε?α? και των επιστημ?νων σε ?λον τον κ?σμο ?τι η ΔΕΠΥ ε?ναι μια ?γκυρη δι?γνωση. Υπ?ρχουν σαφε?? οδηγ?ε? που περιγρ?φουν τον τρ?πο δι?γνωση? τη? ΔΕΠΥ καθ?? και τον τρ?πο που θα ?πρεπε να αξιολογε?ται, να υποστηρ?ζεται και να αντιμετωπ?ζεται.
Π?τε ξεκιν?ει η ΔΕΠΥ και π?? αλλ?ζει με την π?ροδο του χρ?νου?
Στην παιδικ? ηλικ?α
Η ΔΕΠΥ μπορε? να αρχ?σει να εμφαν?ζεται σε μικρ? ηλικ?α και συχν? παρατηρε?ται για πρ?τη φορ? ?ταν κ?ποιο? βρ?σκεται στο σχολε?ο. Ωστ?σο, ορισμ?να ?τομα ενδεχομ?νω? να μην βι?σουν δυσκολ?ε? μ?χρι την ενηλικ?ωση ? οι δυσκολ?ε? αυτ?? μπορε? να μην γ?νουν αντιληπτ?? μ?χρι να ε?ναι πολ? μεγαλ?τεροι.
Παρ' ?λο που τα ?τομα με ΔΕΠΥ μοιρ?ζονται κοιν?, ?χαρακτηριστικ?? συμπτ?ματα, η ΔΕΠΥ μπορε? να φα?νεται διαφορετικ? απ? ?τομο σε ?τομο. Το π?? μοι?ζει η ΔΕΠΥ μπορε? να εξαρτ?ται απ?:
- το υπ?βαθρο εν?? ατ?μου
- την προσωπικ?τητ? του
- την προσαρμογ? του στο περιβ?λλον του
- το επ?πεδο υποστ?ριξη? και δι?ρθρωση? του
- τι? θετικ?? και αρνητικ?? εμπειρ?ε? τη? ζω?? του
- το στ?διο τη? ζω?? του.
Τα συμπτ?ματα υπερκινητικ?τητα? και παρορμητικ?τητα? τε?νουν να ε?ναι πιο συνηθισμ?να στην παιδικ? ηλικ?α και μπορε? να αποτελο?ν μικρ?τερη πρ?κληση για ορισμ?να ?τομα με την π?ροδο του χρ?νου. Τα συμπτ?ματα δι?σπαση? προσοχ?? τε?νουν να αποτελο?ν μεγαλ?τερο πρ?βλημα κατ? την εφηβε?α και την ενηλικ?ωση.
Μεγαλ?νοντα?
Συν?θω?, καθ?? τα νεαρ? ?τομα μεγαλ?νουν, αντιμετωπ?ζουν περισσ?τερε? προκλ?σει? και λαμβ?νουν λιγ?τερη υποστ?ριξη. Για παρ?δειγμα, ε?ν κ?ποιο? ζο?σε στο πατρικ? του και λ?μβανε πολλ? υποστ?ριξη, η ΔΕΠΥ του ενδεχομ?νω? να μην του προκαλο?σε προβλ?ματα ?ω? ?του μετακ?μιζε.
Οι ν?οι εν?λικε? με ΔΕΠΥ συχν? αντιμετωπ?ζουν ν?ε? προκλ?σει?, ?πω?:
- την εργασ?α ? την εκπα?δευση
- την ανεξ?ρτητη διαβ?ωση
- τι? σχ?σει?
- τα οικονομικ?.
Στην εν?λικη ζω?
Καθ' ?λη τη δι?ρκεια τη? ζω??, ν?ε? προκλ?σει?, ?πω? η γονε?κ?τητα, ενδεχομ?νω? να αυξ?σουν το συνολικ? επ?πεδο ?γχου? εν?? ατ?μου. Αυτ? μπορε? να σημα?νει ?τι η ΔΕΠΥ του? δημιουργε? περισσ?τερε? προκλ?σει? εν? μεγαλ?νουν.
Καθ?? το συνολικ? επ?πεδο απαιτ?σεων και ?γχου? αυξ?νεται, τα ?τομα με ΔΕΠΥ ε?ναι πιο πιθαν? να δυσκολε?ονται να συμβαδ?σουν. ?ταν συμβα?νει αυτ?, μπορε? να νι?θουν καταβεβλημ?νοι και ?ρρωστοι. Αυτ? μπορε? να αποφευχθε? με την κατ?λληλη υποστ?ριξη. Μπορε?τε να ενημερωθε?τε περαιτ?ρω για αυτ? στην εν?τητα για την υποστ?ριξη που ακολουθε? σε αυτ? το βο?θημα.
?Μου το ε?πε μ?λι? χτε? η παθολ?γο? μου... και με παρ?πεμψε για επιβεβα?ωση. Επεξεργ?ζομαι τα συναισθ?ματ? μου γι' αυτ? αυτ?ν τη στιγμ?. Ε?μαι 38 ετ?ν – ε?χε περ?σει απαρατ?ρητο ?λη μου τη ζω?. Δεν μπορο?σα ποτ? να εκφρ?σω το π?? αισθαν?μουν ?ω? τ?ρα.? Ρ?ιτσελ
Απ? τι προκαλε?ται η ΔΕΠΥ?
Για τα περισσ?τερα ?τομα με ΔΕΠΥ, η π?θηση προκαλε?ται απ? ?ναν συνδυασμ? γενετικ?ν και περιβαλλοντικ?ν παραγ?ντων.
- Γενετικο? παρ?γοντε? – Οι γενετικο? παρ?γοντε? που οδηγο?ν στην αν?πτυξη τη? ΔΕΠΥ αποτελο?νται γενικ? απ? μικρ?? γενετικ?? διαφορ?? και ?χι απ? ?να μ?νο γον?διο.
- Περιβαλλοντικο? παρ?γοντε? – οι περιβαλλοντικο? παρ?γοντε? μπορε? να περιλαμβ?νουν:
- δυσκολ?ε? κατ? την κ?ηση
- επιπλοκ?? κατ? τη γ?ννα
- ?κθεση σε τοξ?νε?
- διατροφικ?? ελλε?ψει?
- εγκεφαλικ?? τραυματισμ??.
Μελ?τε? ?χουν δε?ξει ?τι οι γενετικο? και περιβαλλοντικο? παρ?γοντε? που οδηγο?ν στη ΔΕΠΥ συναντ?νται επ?ση? και σε ?λλε? κοιν?? ψυχικ?? και σωματικ?? παθ?σει?.
Ε?ναι πιθαν?τερο τα ?τομα με ΔΕΠΥ να ?χουν και ?λλε? παθ?σει??
?ρευνε? ?χουν δε?ξει ?τι ?λλε? ψυχικ?? και σωματικ?? παθ?σει? ε?ναι πιο συν?θει? σε ?τομα με ΔΕΠΥ. Σε αυτ?? περιλαμβ?νονται:
- το ?γχο?
- η κατ?θλιψη
- η διπολικ? διαταραχ?
- οι διαταραχ?? χρ?ση? ουσι?ν
- η παχυσαρκ?α
- η διαταραγμ?νη διατροφ?
- οι αλλεργ?ε?
- το ?σθμα
- οι διαταραχ?? ?πνου
- ο διαβ?τη?
- τα αυτο?νοσα νοσ?ματα, π.χ. αρθρ?τιδα, ψωρ?αση
- η υπερκινητικ?τητα των αρθρ?σεων.
Π?? μπορ? να λ?βω βο?θεια ε?ν πιστε?ω ?τι ?χω ΔΕΠΥ?
Ε?ν πιστε?ετε ?τι ?χετε ΔΕΠΥ και αυτ? επηρε?ζει αρνητικ? τη ζω? σα?, μιλ?στε στον παθολ?γο σα?, ο οπο?ο? θα μπορ?σει να σα? παραπ?μψει στην πιο κατ?λληλη για εσ?? υπηρεσ?α. Συχν? πρ?κειται για μια κοινοτικ? υπηρεσ?α ψυχικ?? υγε?α? ? μια εξειδικευμ?νη υπηρεσ?α νευροαναπτυξιακ?ν διαταραχ?ν.
Δυστυχ??, γνωρ?ζουμε ?τι ορισμ?να ?τομα δυσκολε?ονται να παραπεμφθο?ν για μια αξιολ?γηση για ΔΕΠΥ. Ενδεχομ?νω? αυτ? να συμβα?νει εξαιτ?α? ?λλειψη? γν?ση? ?σον αφορ? τη ΔΕΠΥ ενηλ?κων ? επειδ? πιστε?ουν πω? οι δυσκολ?ε? του? δημιουργο?νται απ? κ?τι ?λλο. Για παρ?δειγμα, ορισμ?να ?τομα διαγιγν?σκονται με ?να πρ?βλημα ψυχικ?? υγε?α?, ?πω? το ?γχο?, η κατ?θλιψη ? μια διαταραχ? χρ?ση? ουσι?ν, ?ταν αυτ? εξηγε? μ?νο μ?ρο? των δυσκολι?ν του?. ?ταν συμβα?νει αυτ?, η υποκε?μενη ΔΕΠΥ μπορε? να μην διαγνωστε?.
Επιπλ?ον, γνωρ?ζουμε ?τι οι λ?στε? αναμον?? για αξιολογ?σει? μπορε? να ε?ναι πολ? μεγ?λε?, που σημα?νει ?τι ορισμ?να ?τομα πρ?πει να περιμ?νουν πολ? καιρ? για μια δι?γνωση. Ο χρ?νο? αναμον?? ενδεχομ?νω? να εξαρτ?ται απ? την περιοχ? στην οπο?α ζε?τε.
Π?? διαγιγν?σκεται η ΔΕΠΥ?
?σω? ?χετε χρησιμοποι?σει κ?ποιο ερωτηματολ?γιο ? κου?ζ για να μ?θετε αν ?χετε ΔΕΠΥ. Τα ερωτηματολ?για μπορο?ν να βοηθ?σουν στη διαδικασ?α αξιολ?γηση?, αλλ? η ΔΕΠΥ μπορε? να διαγνωστε? με ακρ?βεια μ?νο με:
- μια εμπεριστατωμ?νη συν?ντευξη
- μια αξιολ?γηση που βασ?ζεται σε εξ?ταση
Το NICE (Εθνικ? Ινστιτο?το Υγε?α? και Κλινικ?? Αριστε?α?) παρ?χει που ισχ?ουν στην Αγγλ?α και την Ουαλ?α για τη δι?γνωση τη? ΔΕΠΥ. Ανεξ?ρτητα απ? το πο? ζε?τε στην Αγγλ?α και την Ουαλ?α, η αξιολ?γησ? σα? θα πρ?πει να ακολουθε? αυτ?? τι? οδηγ?ε?.
Μια λεπτομερ?? ?κθεση αξιολ?γηση? θα περιελ?μβανε, τουλ?χιστον, ?λα τα ακ?λουθα:
- τον ρ?λο, τα προσ?ντα και την εμπειρ?α του ατ?μου που πραγματοποιε? την αξιολ?γησ? σα?
- συζ?τηση των συμπτωμ?των σα? για ΔΕΠΥ και ε?ν αυτ? πληρο?ν τα κριτ?ρια για μια δι?γνωση. Αυτ? συν?θω? υποστηρ?ζεται απ? δομημ?να εργαλε?α αξιολ?γηση? και ερωτηματολ?για
- πλ?ρη ?λεγχο τη? ψυχικ?? σα? υγε?α?
- πληροφορ?ε? για την παιδικ? σα? ηλικ?α, την αν?πτυξ? σα?, την εκπα?δευσ? σα? και την ικαν?τητ? σα? να λειτουργε?τε σε τομε?? τη? καθημεριν?? ζω??
- ?λεγχο τυχ?ν προβλημ?των σωματικ?? υγε?α?
- πληροφορ?ε? για εσ?? απ? ?τομα που σα? γνωρ?ζουν, ιδ?ω? για το π?? ?σαστε σαν παιδ?, ε?ν ε?ναι διαθ?σιμε?.
Ιδιωτικ?? αξιολογ?σει?
Εκτ?? απ? τι? υπηρεσ?ε? του ΕΣΥ του ΗΒ (NHS), υπ?ρχουν πολλο? π?ροχοι που προσφ?ρουν αξιολογ?σει? ΔΕΠΥ ιδιωτικ?.
Ε?ν η αξιολ?γησ? σα? γ?νει αλλο?, οι εξειδικευμ?νε? υπηρεσ?ε? ΔΕΠΥ για εν?λικε? του ΕΣΥ του ΗΒ θα ελ?γξουν ?τι η ?κθεσ? σα? περι?χει ?λε? τι? παραπ?νω λεπτομ?ρειε? πριν σα? δεχτο?ν στην υπηρεσ?α του ΕΣΥ του ΗΒ. Αυτ? συμβα?νει επειδ? οι γιατρο? που συνταγογραφο?ν φ?ρμακα για ΔΕΠΥ πρ?πει να διασφαλ?σουν ?τι ?χουν ?λε? τι? πληροφορ?ε? που χρει?ζονται ?χι μ?νο για ασφαλ? συνταγογρ?φηση, αλλ? και για τη σωστ? π?θηση.
Για τον λ?γο αυτ?, πριν προχωρ?σετε σε αξιολ?γηση απ? ?ναν ?λλο π?ροχο, θα πρ?πει να βεβαιωθε?τε ?τι θα γ?νει αποδεκτ? απ? την τοπικ? υπηρεσ?α του ΕΣΥ.
Τι θα πρ?πει να περιμ?νω αφο? μ?θω ?τι ?χω ΔΕΠΥ?
Μετ? τη δι?γνωση τη? ΔΕΠΥ, ενδεχομ?νω? να περ?σετε μια περ?οδο προσαρμογ??. ?σω? βι?σετε διαφορετικ? συναισθ?ματα, ?πω?:
- Ανακο?φιση επειδ? ?χετε μια εξ?γηση για ορισμ?νε? απ? τι? δυσκολ?ε? σα? και επειδ? γνωρ?ζετε ?τι δεν ε?στε μ?νοι. Μπορε? επ?ση? να νι?σετε ανακο?φιση επειδ? γνωρ?ζετε ?τι δεν ε?στε ?τεμπ?ληδε??, ?απρ?θυμοι?, ?ακατ?στατοι? ? οποιοδ?ποτε ?λλο αρνητικ? χαρακτηριστικ? μπορε? να σα? ε?χαν αποδ?σει στο παρελθ?ν.
- Απογο?τευση επειδ? η π?θηση δεν διαγν?στηκε και δεν αντιμετωπ?στηκε νωρ?τερα. Μπορε? να νι?σετε ακ?μα και θυμ? προ? του? γονε?? σα? ? του? παρ?χου? εκπα?δευση? και υγε?α? που δεν το παρατ?ρησαν νωρ?τερα.
- Θλ?ψη για τι? χαμ?νε? ευκαιρ?ε? και τον αντ?κτυπο που ε?χε η αθερ?πευτη ΔΕΠΥ στη ζω? σα? και στι? ζω?? των ατ?μων που γνωρ?ζετε.
Ε?ν ?χετε διαγνωστε? με ΔΕΠΥ, η δι?γνωση αυτ? μπορε? να γ?νει σημαντικ? κομμ?τι του π?? βλ?πετε τον εαυτ? σα?. Μπορε? να ε?ναι δ?σκολο να βρε?τε την ισορροπ?α αν?μεσα στο:
- να βλ?πετε τον εαυτ? σα? ω? κ?ποιον του οπο?ου η ζω? επηρε?ζεται με πολλο?? τρ?που? απ? τη ΔΕΠΥ και
- να μην θεωρε?ται τη ΔΕΠΥ ω? το πιο σημαντικ? πρ?γμα π?νω σα?.
Μια προσ?γγιση που επικεντρ?νεται στη λ?ση, η οπο?α εστι?ζει στο τι ε?ναι δ?σκολο στη ζω? σα? και τι μπορε? να γ?νει ?τσι ?στε να γ?νουν τα πρ?γματα λιγ?τερο δ?σκολα, μπορε? να βοηθ?σει να βρε?τε την ισορροπ?α αυτ?.
?Βρ?σκομαι π?νω σε ?να τρεν?κι συναισθημ?των αυτ? τη στιγμ?. Μακ?ρι να το ε?χαν παρατηρ?σει νωρ?τερα. ?ρχισα να το σκ?φτομαι αφο? ?κουσα εμπειρ?ε? ?λλων και ?χι λ?γω στιγματισμ?νων στερεοτ?πων?. – Ρ?ιτσελ
Μετ? τη δι?γνωση
Ε?ν ?χετε λ?βει μια δι?γνωση για ΔΕΠΥ, το ?τομο που σα? αξιολ?γησε θα πρ?πει να συζητ?σει μαζ? σα? σχετικ? με το:
- π?? σα? επηρε?ζει η ΔΕΠΥ
- ποιοι ε?ναι οι στ?χοι σα?
- τι σα? ε?χε βοηθ?σει στο παρελθ?ν
- ποιε? ?λλε? παθ?σει? ?χετε και ε?ν αυτ?? θα μπορο?σαν να επηρε?σουν τη ΔΕΠΥ σα?.
Επιπλ?ον, θα πρ?πει να σα? παραπ?μψουν σε τυχ?ν υπηρεσ?ε? ? πληροφορ?ε? που ενδεχομ?νω? να ε?ναι χρ?σιμε?.
Πριν την ?ναρξη τη? ιατρικ?? αγωγ??
Πριν την ?ναρξη τη? θεραπευτικ?? αγωγ?? σα?, το ?τομο που σα? αξιολ?γησε θα πρ?πει να σα? μιλ?σει για:
- προσαρμογ?? του περιβ?λλοντο? στο σπ?τι, στην εργασ?α και στην εκπα?δευση
- χρ?σιμε? αλλαγ?? στον τρ?πο ζω??
- τα οφ?λη και τι? παρεν?ργειε? τη? θεραπε?α?
- τι? προτιμ?σει? σα? για τη θεραπε?α
- τυχ?ν ανησυχ?ε? που ?χετε.
Τι υποστ?ριξη μπορ? να λ?βω ε?ν ?χω ΔΕΠΥ?
Κ?τι το οπο?ο μπορε? να κ?νει τη μεγαλ?τερη διαφορ? ε?ναι να περιστοιχ?ζεστε απ? ?τομα που κατανοο?ν τη ΔΕΠΥ και να βρ?σκεστε σε περιβ?λλοντα που βγ?ζουν τον καλ?τερ? σα? εαυτ?. Αυτ? μπορε? να σημα?νει ?τι σα? προσφ?ρονται λογικ?? προσαρμογ?? στην εργασ?α ? ?τι ?να? εργοθεραπευτ?? σα? βοηθ?ει να αναπτ?ξετε μια επιτυχημ?νη ρουτ?να στο σπ?τι.
?λα αυτ? αναλ?ονται λεπτομερ?? παρακ?τω, ?λλα να θυμ?στε ?τι οι προσαρμογ?? στο περιβ?λλον ενδεχομ?νω? να ε?ναι ?να απ? τα σημαντικ? μ?ρη τη? υποστ?ριξη? που θα λ?βετε για τη ΔΕΠΥ.
Ε?ναι σημαντικ? να θυμ?στε ?τι δεν υπ?ρχει μ?α λ?ση που να εξαφαν?ζει ?λα τα συμπτ?ματα τη? ΔΕΠΥ. Καθ?? διαβ?ζετε αυτ?? τι? πληροφορ?ε?, ?σω? ε?ναι χρ?σιμο να σκεφτε?τε π?? τα συμπτ?ματ? σα? επηρε?ζουν διαφορετικο?? τομε?? τη? ζω?? σα?.
?Εν? η διαχε?ριση τη? ΔΕΠΥ μπορε? να ε?ναι υπερβολικ? δ?σκολη, με βο?θεια μπ?ρεσα να μ?θω για την τ?ση μου να απορροφ?μαι πολ? σε δραστηρι?τητε? που αγαπ? και να το χρησιμοποι? αυτ? εποικοδομητικ?.? Τζ?ιμ?
Καταν?ηση τη? ΔΕΠΥ σα?
Ομ?δε? υποστ?ριξη?
Οι ομ?δε? υποστ?ριξη? παρ?χουν δωρε?ν ? χαμηλο? κ?στου? υπηρεσ?ε? ?που τα ?τομα με ΔΕΠΥ μπορο?ν να ακο?σουν και να μοιραστο?ν εμπειρ?ε?, συμβουλ??, στρατηγικ?? και υποδε?ξει?. Επιπλ?ον, αποτελο?ν μια ευκαιρ?α για κοινωνικοπο?ηση. Οι ομαδικ?? συνεδρ?ε? μπορε? να γ?νονται διαδικτυακ? ? δια ζ?ση?. Η διαθεσιμ?τητα και η ποι?τητα των ομ?δων στ?ριξη? θα διαφ?ρει, αν?λογα με την περιοχ? που ζε?τε.
Διαδικτυακ?? πληροφορ?ε?
Οι πληροφορ?ε? για μια κατ?σταση τη? υγε?α? μπορε? να ε?ναι χρ?σιμε? και πολλ?? πληροφορ?ε? για τη ΔΕΠΥ μπορο?ν να βρεθο?ν στο διαδ?κτυο. Ε?ναι σημαντικ? να θυμ?στε ?τι η ποι?τητα των διαδικτυακ?ν πληροφορι?ν ποικ?λει. Δυστυχ??, οι διαδικτυακ?? πληροφορ?ε? μπορε? να ε?ναι ανακριβε??, παραπλανητικ?? ? ακ?μα και λανθασμ?νε?. ?χουμε συμπεριλ?βει ορισμ?νου? χρ?σιμου? ιστ?τοπου? στο τ?λο? αυτο? του βοηθ?ματο?.
Εργοθεραπε?α (ΟΤ)
Οι εργοθεραπευτ?? μπορο?ν να συνεργαστο?ν με ?τομα με ΔΕΠΥ για να τα βοηθ?σουν:
- να οργαν?σουν το φυσικ? και κοινωνικ? του? περιβ?λλον
- να αναπτ?ξουν αποτελεσματικ?? δεξι?τητε? διαχε?ριση? χρ?νου
- να δημιουργ?σουν αποτελεσματικ? προγρ?μματα για να ανταπεξ?λθουν σε εργασιακ?? απαιτ?σει? και
- να αναπτ?ξουν πειθαρχ?α στο να τηρο?ν τι? προγραμματισμ?νε? δραστηρι?τητε? παρ? του? περισπασμο?? εν? ταυτ?χρονα να παραμ?νουν ευ?λικτοι στι? αλλαγ??.
Ο στ?χο? τη? εργοθεραπε?α? ε?ναι να βοηθ?σει τα ?τομα να ζουν ?σο το δυνατ?ν πιο ανεξ?ρτητα και να συμμετ?χουν σε σημαντικ?? δραστηρι?τητε?.
Μπορε? να ?χετε τη δυνατ?τητα να λ?βετε ?να παραπεμπτικ? για δωρε?ν εργοθεραπε?α απ? τι? υπηρεσ?ε? του ΕΣΥ στο ΗΒ ? απ? τι? κοινωνικ?? υπηρεσ?ε?. Αυτ? θα εξαρτηθε? απ? τη δικ? σα? περ?σταση. Επιπλ?ον, μπορε?τε να επιλ?ξετε να πληρ?σετε για ?ναν ανεξ?ρτητο εργοθεραπευτ?. Το Βασιλικ? Κολ?γιο Εργοθεραπευτ?ν (Royal College of Occupational Therapists) ?χει μια λ?στα .
?Ε?ν ?ξερα ?τι τα ?τομα με ΔΕΠΥ ξεκινο?ν πολλ? πρ?γματα και δεν τα ολοκληρ?νουν... αυτ? ?μουν σ?γουρα εγ?. Και αν ?ξερα ?τι αυτ? οφειλ?ταν στη ΔΕΠΥ, θα ?μουν πιο προσεκτικ?? στο να κ?νω πρ?γματα παρορμητικ? χωρ?? σκ?ψη.? Χαμ?τ
Απασχ?ληση και εκπα?δευση
Ε?λογε? προσαρμογ??
Σ?μφωνα με τον Ν?μο περ? Ισ?τητα? του 2010, οι εργοδ?τε?, τα κολ?για και τα πανεπιστ?μια πρ?πει να κ?νουν ?ε?λογε? προσαρμογ??? ?τσι ?στε τα ?τομα με προστατευ?μενα χαρακτηριστικ? να μην υφ?στανται σημαντικ? μειον?κτημα. Σε αυτ? τα προστατευ?μενα χαρακτηριστικ? περιλαμβ?νεται η αναπηρ?α, απ? την οπο?α καλ?πτεται η ΔΕΠΥ. Μπορε?τε να μ?θετε περισσ?τερα για την αναπηρ?α και τον ν?μο .
Το ε?δο? των ε?λογων προσαρμογ?ν που θα λ?βει κ?ποιο? με ΔΕΠΥ εξαρτ?ται απ?:
- π?? τον επηρε?ζει η π?θησ? του
- την πρακτικ?τητα
- το μ?γεθο? του οργανισμο?
- διαθεσιμ?τητα χρημ?των και π?ρων και
- αν με τι? προσαρμογ?? θα μπορο?σε να ξεπερ?σει τα μειονεκτ?ματα που βι?νει.
Μερικ? παραδε?γματα ε?λογων προσαρμογ?ν περιλαμβ?νουν:
- την παροχ? εν?? γραφε?ου σε ?να ?συχο μ?ρο? του χ?ρου εργασ?α?
- την χορ?γηση γραπτ?ν οδηγι?ν π?ρα των προφορικ?ν
- την αν?θεση εργασ?α? ?ταν ε?ναι απαρα?τητο και
- τη βο?θεια με δι?ρθρωση εργασι?ν.
Ο Σ?λλογο? Συμβουλευτικ?? Υπηρεσ?α? Σταδιοδρομ?α? Αποφο?των του ΗΒ (Association of Graduate Careers Advisory Service) προσφ?ρει .
Υπηρεσ?α ?Πρ?σβαση στο χ?ρο εργασ?α?? (Access to Work)
Η υπηρεσ?α ?Πρ?σβαση στο χ?ρο εργασ?α?? (Access to Work) παρ?χεται απ? το Υπουργε?ο Εργασ?α? και Συντ?ξεων του ΗΒ. Μπορε? να προσφ?ρει πρακτικ? και οικονομικ? υποστ?ριξη σε ?τομα με αναπηρ?ε?. Ε?ναι διαθ?σιμη σε ?τομα που εργ?ζονται, αυτοαπασχολο?μενου?, ? ?τομα που ψ?χνουν για εργασ?α.
Ε?ναι διαθ?σιμη μ?νο σε ?τομα που χρει?ζονται υποστ?ριξη ? προσαρμογ?? π?ρα απ? τι? ?ε?λογε? προσαρμογ??? που οι εργοδ?τε? υποχρεο?νται να παρ?χουν β?σει ν?μου. Για παρ?δειγμα, η υπηρεσ?α ?Πρ?σβαση στο χ?ρο εργασ?α?? (Access to Work) ενδεχομ?νω? να βοηθ?σει στην πληρωμ? εν?? προπονητ? εργασ?α? ? παροχ? επιπλ?ον προπ?νηση? με την Access to Work.
Περισσ?τερε? πληροφορ?ε? σχετικ? με την καταλληλ?τητα και τη διαδικασ?α α?τηση? ε?ναι διαθ?σιμε? στον .
Ψυχολογικ?? θεραπε?ε?
Ορισμ?νε? ψυχολογικ?? θεραπε?ε? μπορο?ν να βοηθ?σουν στη διαχε?ριση των συμπτωμ?των τη? ΔΕΠΥ. Σε αυτ?? περιλαμβ?νονται:
- τα μαθ?ματα ψυχοεκπα?δευση?
- η Γνωσιακ? Συμπεριφορικ? Θεραπε?α (ΓΣΘ).
Μπορε?τε να ενημερωθε?τε περισσ?τερο σχετικ? με τι? θεραπε?ε? που μπορε? να ε?ναι χρ?σιμε? για τη ΔΕΠΥ στον .
?ταν αναζητ?? ψυχαναλυτ?, ενημερ?σου ε?ν ?χουν γν?σει? για τη ΔΕΠΥ ? ε?ν ε?ναι πρ?θυμοι να μ?θουν. Αυτ? θα βοηθ?σει να λ?βετε υποστηρικτικ?, θετικ? φροντ?δα. Επιπλ?ον, αυτ? ε?ναι σημαντικ?, επειδ? ορισμ?νε? δυσκολ?ε? που προκαλο?νται απ? τη ΔΕΠΥ, θα μπορο?σαν να επηρε?σουν τη θεραπε?α σα?. Για παρ?δειγμα, το να ξεχν?? θα μπορο?σε να σημα?νει ?τι χ?νει? ?να ραντεβο? ? αργε?? σε αυτ? ? ενδεχομ?νω? να δυσκολε?εστε να εργαστε?τε σε συγκεκριμ?να καθ?κοντα εκτ?? των ραντεβο?.
Βρε?τε μια υπηρεσ?α λογοθεραπε?α? κοντ? σα? στον .
η Γνωσιακ? Συμπεριφορικ? Θεραπε?α (ΓΣΘ)
Η γνωσιακ? συμπεριφορικ? θεραπε?α ε?ναι ?να δομημ?νο πρ?γραμμα θεραπε?α? το οπο?ο βοηθ?ει ανθρ?που? να αναγνωρ?ζουν μοτ?βα σκ?ψη? που δεν βοηθο?ν και να αναπτ?σσουν τεχνικ?? για να τα ξεπερ?σουν.
Ε?ν ?χετε ΔΕΠΥ, η γνωσιακ? συμπεριφορικ? θεραπε?α μπορε? να σα? βοηθ?σει με:
- δεξι?τητε? οργ?νωση? και διαχε?ριση? χρ?νου
- ρ?θμιση και ?λεγχο συναισθημ?των
- αν?πτυξη ενσυνα?σθηση? και καταν?ηση των αντιλ?ψεων των ?λλων καθ?? και
- στρατηγικ?? βελτ?ωση? τη? προσοχ?? και διαχε?ριση? τη? παρορμητικ?τητα?.
Στη ΔΕΠΥ, η γνωσιακ? συμπεριφορικ? θεραπε?α τε?νει να ε?ναι περισσ?τερο αποτελεσματικ? ?ταν συνδυ?ζεται με φαρμακευτικ? αγωγ?.
Προπονητικ? και καθοδ?γηση
Οι προπονητ?? και οι μ?ντορε? μπορο?ν να βοηθ?σουν στην αν?πτυξη δεξιοτ?των τη? καθημεριν?? ζω??, ?πω? η διαχε?ριση χρ?νου και η πραγματοπο?ηση προσαρμογ?ν στο περιβ?λλον. Υπ?ρχουν προπονητ?? που ειδικε?ονται στο να βοηθο?ν ?τομα με ΔΕΠΥ.
Ωστ?σο, ε?ναι σημαντικ? να θυμ?στε ?τι η προπονητικ? και η καθοδ?γηση ε?ναι αυτορρυθμιζ?μενα επαγγ?λματα χωρ?? ρυθμιστικ? νομικ? πρ?τυπα. Οι υπηρεσ?ε? προπονητικ?? και καθοδ?γηση? διαφ?ρουν ω? προ? την ποι?τητα και την εμπειρογνωμοσ?νη.
Φαρμακευτικ? αγωγ?
Ε?ν ?χετε πραγματοποι?σει προσαρμογ?? στο περιβ?λλον σα? και ακ?μη δυσκολε?εστε, μπορε? να βοηθηθε?τε απ? τη φαρμακευτικ? αγωγ?.
Πριν την ?ναρξη τη? φαρμακευτικ?? αγωγ??, το ?τομο που σα? χειρ?ζεται θα πρ?πει να ελ?γξει την ψυχικ? και σωματικ? υγε?α σα?. Θα πρ?πει να σα? ενημερ?σει για του? κινδ?νου? που σχετ?ζονται με τη λ?ψη διεγερτικ?ν φαρμ?κων ε?ν ?χετε τυχ?ν ?λλε? παθ?σει?, και θα πρ?πει να σα? στηρ?ξει ?τσι ?στε να παρακολουθε?τε τον εαυτ? σα? για τυχ?ν παρεν?ργειε?. ?ταν λαμβ?νετε μια φαρμακευτικ? αγωγ? που λειτουργε? για εσ??, αυτ? θα πρ?πει να την επανεξετ?ζετε τουλ?χιστον μ?α φορ? το χρ?νο.
Υπ?ρχουν διαθ?σιμε? πολλ?? διαφορετικ?? φαρμακευτικ?? αγωγ?? για την αντιμετ?πιση τη? ΔΕΠΥ. Αυτ?? κατατ?σσονται σε δ?ο ομ?δε?:
Διεγερτικ? φ?ρμακα:
- μεθυλφαινιδ?τη και
- δεξαμφεταμ?νη
Τα διεγερτικ? φ?ρμακα αυξ?νουν τη δι?θεση των νευροδιαβιβαστ?ν ντοπαμ?νη? και νορεπινεφρ?νη? σε περιοχ?? του εγκεφ?λου που βοηθο?ν στον ?λεγχο τη? προσοχ?? και τη? συμπεριφορ??. Υπ?ρχουν ισχυρ? στοιχε?α που υποστηρ?ζουν τη χρ?ση διεγερτικ?ν φαρμ?κων για τη θεραπε?α τη? ΔΕΠΥ, και στου? περισσ?τερου? ανθρ?που? ε?ναι αποτελεσματικ?, ασφαλ? και ανεκτ?. Συν?θω? ε?στε σε θ?ση σε σ?ντομο χρονικ? δι?στημα να πε?τε ε?ν ε?ναι χρ?σιμα ? ?χι.
Η δοσολογ?α του φαρμ?κου χρει?ζεται να αυξ?νεται σταδιακ? για να ελαχιστοποιηθο?ν οι παρεν?ργειε? και να βρεθε? η σωστ? δοσολογ?α για εσ??. Τα περισσ?τερα ?τομα ?χουν αξιοσημε?ωτα οφ?λη απ? το πρ?το φ?ρμακο που δοκιμ?ζουν. ?λλα ?τομα ενδεχομ?νω? να χρειαστε? να δοκιμ?σουν διαφορετικ? φ?ρμακο για να ?χουν τα καλ?τερα δυνατ? αποτελ?σματα.
Πολλο? ?νθρωποι αναρωτιο?νται γιατ? χρησιμοποιο?νται διεγερτικ? φ?ρμακα για να αντιμετωπ?σουν μια π?θηση που προκαλε? υπερκινητικ?τητα. Τα φ?ρμακα αυτ? ενισχ?ουν ?να κομμ?τι του εγκεφ?λου που μπορε? να βοηθ?σει στον ?λεγχο περιοχ?ν του εγκεφ?λου που οδηγο?ν σε υπερκινητικ?τητα.
Μη διεγερτικ? φ?ρμακα:
- ατομοξετ?νη και
- γουανφασ?νη
Τα μη διεγερτικ? φ?ρμακα αυξ?νουν τη δι?θεση τη? νορεπρινεφρ?νη? ? μιμο?νται την επ?δρασ? τη?. Συν?θω? χρει?ζονται μεγαλ?τερο χρονικ? δι?στημα για να αρχ?σει η επ?δρασ? του? απ' ?,τι τα διεγερτικ? φ?ρμακα. Γενικ? χρησιμοποιο?νται ε?ν τα διεγερτικ? φ?ρμακα δεν ?χουν φ?ρει αποτ?λεσμα σε εσ?? ? ε?ν θεωρε?ται δ?σκολο να τα λαμβ?νετε.
Πολλ? ?τομα με ΔΕΠΥ που λαμβ?νουν φαρμακευτικ? αγωγ?, τη βρ?σκουν πολ? χρ?σιμη, αλλ? υπ?ρχουν, επ?ση?, ?τομα τα οπο?α επιλ?γουν να μην λαμβ?νουν φαρμακευτικ? αγωγ? ? δεν μπορο?ν. ?λα τα φ?ρμακα ?χουν παρεν?ργειε? και σε ορισμ?να ?τομα ε?ναι πιο αισθητ?? απ' οτι σε ?λλα.
Μη συνταγογραφημ?να φ?ρμακα
Ορισμ?να ?τομα θα αγορ?σουν φ?ρμακα για ΔΕΠΥ χωρ?? ιατρικ? συνταγ?. Αυτ? ενδεχομ?νω? να συμβα?νει επειδ? υποπτε?ονται ?τι ?χουν ΔΕΠΥ, αλλ? δεν θ?λουν ? δεν μπορο?ν να λ?βουν μια γνωμ?τευση. ?λλοι λ?γοι για τη λ?ψη φαρμ?κων για ΔΕΠΥ χωρ?? ιατρικ? συνταγ? ε?ναι οι εξ??:
- η βελτ?ωση τη? ακαδημα?κ?? ? εργασιακ?? απ?δοση?
- η διασκ?δαση και η κοινωνικοπο?ηση
- η απ?λεια β?ρου?.
Μπορε? να ε?ναι επικ?νδυνη η αγορ? φαρμ?κων για ΔΕΠΥ απ? το διαδ?κτυο ? η λ?ψη του? χωρ?? ιατρικ? συνταγ?, επειδ?:
- δεν θα λ?βετε απαρα?τητα τα φ?ρμακα που ζητ?σατε
- δεν θα λ?βετε τη υποστ?ριξη απ? ?ναν γιατρ? για να μ?θετε ε?ν το φ?ρμακο σα? βοηθ?ει ? π?? να το χρησιμοποι?σετε σωστ? και
- δεν θα ?χετε τη δυνατ?τητα να λ?βετε την απαρα?τητη παρακολο?θηση.
Δεν υπ?ρχουν πειστικ? στοιχε?α που να αποδεικν?ουν ?τι η λ?ψη φαρμ?κων για τη ΔΕΠΥ βελτι?νει την απ?δοση σε ?τομα που δεν ?χουν ΔΕΠΥ.
?Υπ?ρχουν παρ?νομε? ιστοσελ?δε? που πωλο?ν φ?ρμακα, αλλ? δεν ε?ναι ν?μιμε? και δεν γνωρ?ζετε απαρα?τητα τι λαμβ?νετε και αυτ? ε?ναι πολ? επικ?νδυνο.? Τζ?ιμ?
Τι μπορ? να κ?νω για να παρ?χω στ?ριξη στον εαυτ? μου?
Υπ?ρχουν πολλ? που τα ?τομα με ΔΕΠΥ μπορο?ν να κ?νουν για να στηρ?ξουν τη συνολικ? του? υγε?α και ευεξ?α.
1. Ενημερ?στε τα ?τομα γ?ρω σα? π?? μπορο?ν να βοηθ?σουν
?πω? με τυχ?ν ?λλε? ιατρικ?? παθ?σει?, οι ?νθρωποι συχν? θ?λουν να βοηθ?σουν, αλλ? δεν ξ?ρουν π?? και καταλ?γουν να δ?νουν ?χρηστε? συμβουλ??. Ενημερ?στε τα ?τομα στη ζω? σα? για ?,τι κ?νετε και δεν σα? βοηθ?ει.
2. Προσπαθ?στε να ασκε?στε τακτικ?
Η τακτικ? ?σκηση ε?ναι καλ? για ?λου?. Σε ?τομα με ΔΕΠΥ, ?χει αποδειχθε? ?τι μει?νει σημαντικ? τα συμπτ?ματα που σχετ?ζονται με το ?γχο? και την κατ?θλιψη, η οπο?α μπορε? να επιδειν?σει τα συμπτ?ματα τη? ΔΕΠΥ. Ωστ?σο, η ?σκηση δεν ?χει αποδειχθε? ?τι επιδρ? θετικ? στα συμπτ?ματα υπερκινητικ?τητα?, παρορμητικ?τητα? ? τη? ?λλειψη? προσοχ??.
3. Να λαμβ?νετε αρκετ? ποιοτικ? ?πνο
Ο κακ?? ?πνο? μπορε? να επιδειν?σει τα συμπτ?ματα τη? ΔΕΠΥ. Η αν?πτυξη καλ?ν συνηθει?ν ?πνου μπορε? να αποτελε? πρ?κληση, αλλ? υπ?ρχουν κ?ποια πρ?γματα που μπορε?τε να δοκιμ?σετε:
- αναπτ?ξτε και διατηρ?στε μια ανακουφιστικ? ρουτ?να πριν τον ?πνο, π.χ. μπ?νιο, ακρ?αση μουσικ??
- Συνιστ?ται να πηγα?νετε για ?πνο και να ξυπν?τε την ?δια ?ρα κ?θε μ?ρα, συμπεριλαμβανομ?νων και των Σαββατοκ?ριακων
- Αποφ?γετε την χρ?ση οθον?ν τουλ?χιστον μ?α ?ρα πριν την ?ρα του ?πνου
- Μην καταναλ?νετε ζ?χαρη, καφε?νη ? αλκο?λ λ?γε? ?ρε? πριν τον ?πνο
- Ασκηθε?τε επαρκ?? κατ? τη δι?ρκεια τη? ημ?ρα?
- Διατηρε?τε το υπνοδωμ?τι? σα? σκοτειν? και ?συχο. ?ταν ε?ναι εφικτ?, αφ?νετε το παρ?θυρ? σα? ανοιχτ?, ?στε να εισ?ρχεται καθαρ?? α?ρα?
4. Ακολουθ?στε μ?α σταθερ? ισορροπημ?νη διατροφ?
Σ?μφωνα με μ?α εκτεταμ?νη μελ?τη, διαπιστ?θηκε σχ?ση μεταξ? των συμπτωμ?των ?λλειψη? προσοχ?? και των ανθυγιειν?ν διατροφικ?ν συνηθει?ν, συμπεριλαμβανομ?νη? τη? καταν?λωση? τροφ?ν πλο?σιων σε πρ?σθετη ζ?χαρη. Οι ανθυγιειν?? διατροφικ?? συν?θειε? επηρε?ζουν αρνητικ? τη σωματικ? υγε?α και ενδεχομ?νω? τη δι?θεση, κ?τι που μπορε? να δυσκολ?ψει τη διαχε?ριση των συμπτωμ?των τη? ΔΕΠΥ.
5. Οδ?γηση
Σ?μφωνα με την ισχ?ουσα νομοθεσ?α, πρ?πει να ενημερ?σετε τον Οργανισμ? ?δεια? Οδ?γηση? και Οχημ?των (DVLA) για οποιαδ?ποτε κατ?σταση που μπορε? να επηρε?σει την ικαν?τητ? σα? να οδηγε?τε με ασφ?λεια.
Αν δεν ε?στε σ?γουροι αν η ΔΕΠΥ σα? ? τα φ?ρμακα για τη ΔΕΠΥ επηρε?ζουν την ικαν?τητ? σα? να οδηγε?τε με ασφ?λεια, συμβουλευτε?τε τον γιατρ? σα?. Αν η ΔΕΠΥ επηρε?ζει την οδ?γησ? σα? και δεν ενημερ?σετε τον DVLA, μπορε? να σα? επιβληθε? πρ?στιμο ?ω? και ?1,000. Αν εμπλακε?τε σε ατ?χημα, ενδ?χεται να διωχθε?τε ποινικ?.
Μπορε?τε να μ?θετε περισσ?τερα σε σχ?ση με τα παραπ?νω.
Π?? μπορ? να υποστηρ?ξω κ?ποιον που γνωρ?ζω και ?χει ΔΕΠΥ;
Αν γνωρ?ζετε κ?ποιον που π?σχει απ? ΔΕΠΥ, υπ?ρχουν αρκετ? πρ?γματα που μπορε?τε να κ?νετε για να διευκολ?νετε τη δικ? του ζω?, αλλ? και τη δικ? σα?.
1. Μ?θετε περισσ?τερα για την συγκεκριμ?νη διαταραχ?
Το γεγον?? ?τι ?χετε συναντ?σει ?να ?τομο με ΔΕΠΥ, δεν σημα?νει ?τι ?χετε συναντ?σει ?λα τα ?τομα με ΔΕΠΥ. Μαθα?νοντα? περισσ?τερα για την ΔΕΠΥ μπορε? να σα? βοηθ?σει να κατανο?σετε καλ?τερα τη ΔΕΠΥ. Με αυτ?ν τον τρ?πο, θα δε?ξετε στο ?τομο με ΔΕΠΥ π?σο νοι?ζεστε.
?Η ΔΕΠΥ ε?ναι εξαντλητικ?, ασταθ?? και μπορε? να σε εξοργ?σει πολλ?? φορ?? την ημ?ρα. Μπορε? να επηρε?σει κ?θε πτυχ? τη? ζω?? και πολλ?? πτυχ?? που επηρε?ζονται δεν ε?ναι εμφανε??, ειδικ? με το ψυχικ? φορτ?ο των γυναικ?ν που συνδυ?ζουν σπ?τι, δουλει? και οικογ?νεια. Οι περισσ?τεροι ?νθρωποι δεν μπορο?ν να το αντιληφθο?ν.? Μ?ργκαρετ
2. Συμμετ?χετε σε μια ομ?δα υποστ?ριξη? με συμπ?σχοντε?
Ορισμ?νε? ομ?δε? υποστ?ριξη? για εν?λικε? με ΔΕΠΥ διοργαν?νουν ξεχωριστ?? ομ?δε? για συντρ?φου? και συζ?γου?, ? του? επιτρ?πουν να συμμετ?χουν στι? ομ?δε? ΔΕΠΥ. Επικοινων?στε πρ?τα με την ομ?δα πριν παρευρεθε?τε σε συν?ντηση. Μπορε?τε να μ?θετε περισσ?τερα για μια ομ?δα υποστ?ριξη? με συμπ?σχοντε? online.
3. Μιλ?στε με το ?τομο που γνωρ?ζετε
Ρωτ?στε το ?τομο που γνωρ?ζετε αν υπ?ρχει κ?τι που μπορε?τε να κ?νετε για να βοηθ?σετε. Αν δεν μπορο?ν να σκεφτο?ν κ?τι αυτ? τη στιγμ?, μπορε?τε να του? ενημερ?σετε ?τι ε?στε εκε? για αυτο?? αν χρειαστο?ν κ?ποιον για να μιλ?σουν στο μ?λλον.
4. Να ε?στε εν?μεροι για τον κοινωνικ? στιγματισμ?
Υπ?ρχουν πολλ?? παρανο?σει? για τη ΔΕΠΥ και τα ?τομα που π?σχουν απ? αυτ?ν. Μ?α ?νδειξη βο?θεια? θα μπορο?σε να αποτελε? η πληροφ?ρηση και η ενημ?ρωση του εαυτο? σα? και των ?λλων για την πραγματικ?τητα τη? ΔΕΠΥ.
5. Διαχειριστε?τε την δυσφορ?α σα?
Αν η συμπεριφορ? του ατ?μου που γνωρ?ζετε σα? αναστατ?νει ? σα? απογοητε?ει, συζητ?στε τα συναισθ?ματ? σα? με κ?ποιον που εμπιστε?εστε. Αν υπ?ρχουν προβλ?ματα που θ?λετε να θ?σετε, προσπαθ?στε να εξηγ?σετε με σαφ?νεια ποιο ε?ναι το πρ?βλημα και τι νομ?ζετε ?τι θα μπορο?σε να βοηθ?σει. Ενδεχομ?νω? να υπ?ρχουν πρ?γματα που και οι δ?ο μπορε?τε να κ?νετε για να βοηθ?σετε στη λ?ση του προβλ?ματο?.
?Τι? περισσ?τερε? φορ?? ?ταν μιλ?με για αναπηρ?α, υποθ?τουμε ?τι πρ?κειται για κ?τι ορατ?. ?ταν ?χει? ΔΕΠΥ, δεν ε?ναι κ?τι τ?σο ορατ?, και οι ?νθρωποι αποδ?δουν την συμπεριφορ? σου απλ?? στην προσωπικ?τητ? σου.? Χαμ?τ
Περισσ?τερε? πληροφορ?ε? και υποστ?ριξη
Κατευθυντ?ριε? γραμμ?? NICE για τη ΔΕΠΥ
Οι κατευθυντ?ριε? γραμμ?? NICE καλ?πτουν τη δι?γνωση, την αναγν?ριση και τη διαχε?ριση τη? ΔΕΠΥ σε παιδι?, ν?ου? και εν?λικε?. Στοχε?ουν στη βελτ?ωση τη? αναγν?ριση? και τη? δι?γνωση? τη? ΔΕΠΥ, καθ?? και στην εν?σχυση τη? ποι?τητα? φροντ?δα? και υποστ?ριξη? για τα ?τομα που την αντιμετωπ?ζουν
- - Περιλαμβ?νει πληροφορ?ε? για το τι να περιμ?νετε αν ?χετε διαγνωστε? με ΔΕΠΥ.
- - Παρ?χει πλ?ρη κλινικ? καθοδ?γηση για τη δι?γνωση και τη θεραπε?α τη? ΔΕΠΥ
Πληροφορ?ε? για τη ΔΕΠΥ
- – Πληροφορ?ε? απ? το NHS για τη ΔΕΠΥ, τη δι?γνωση και τη θεραπε?α.
- – Πληροφορ?ε? απ? την φιλανθρωπικ? οργ?νωση για την ψυχικ? υγε?α Mind για τη ΔΕΠΥ και την ψυχικ? υγε?α.
- – Πληροφορ?ε? απ? την Βρετανικ? κυβ?ρνηση για τη ΔΕΠΥ και την οδ?γηση.
- – Η Σκωτσ?ζικη Συμμαχ?α για τη ΔΕΠΥ ?χει δημιουργ?σει πληροφορ?ε? για να βοηθ?σει του? εργοδ?τε? να υποστηρ?ξουν τα ?τομα με ΔΕΠΥ στον χ?ρο εργασ?α?.
Φιλανθρωπικ?? οργαν?σει? για τη ΔΕΠΥ
Παρακ?τω ?χουμε συμπεριλ?βει λεπτομ?ρειε? για μερικ?? φιλανθρωπικ?? οργαν?σει? που εργ?ζονται με και για ?τομα με ΔΕΠΥ:
- – Μια φιλανθρωπικ? οργ?νωση που λειτουργε? απ? εθελοντ??, μερικο? απ? του? οπο?ου? ?χουν οι ?διοι εμπειρ?α με τη ΔΕΠΥ, και προσφ?ρει πληροφορ?ε? και συναντ?σει? υποστ?ριξη?.
- – Μια φιλανθρωπικ? οργ?νωση που προασπ?ζεται τα δικαι?ματα των ατ?μων με ΔΕΠΥ και ?λλε? σωματικ?? και ψυχικ?? καταστ?σει? υγε?α?.
- - Μια φιλανθρωπικ? οργ?νωση που παρ?χει υποστ?ριξη σε εν?λικε? και παιδι? με ΔΕΠΥ στη Σκωτ?α, καθ?? και στου? γονε??, φροντιστ?? και τι? οικογ?νει?? του?.
Ομ?δε? υποστ?ριξη?
- – Η ADHD UK διοργαν?νει ομ?δε? υποστ?ριξη? μεταξ? ασθεν?ν, ενημερωτικ?? διαλ?ξει? και συνεδρ?ε? ερωτ?σεων και απαντ?σεων.
- - Η ADHD Aware διοργαν?νει συναντ?σει? ομ?δων υποστ?ριξη? για να παρ?χει ?ναν ασφαλ? χ?ρο για του? παρευρισκ?μενου?. Αυτ?? οι ομ?δε? αφορο?ν ?τομα με ΔΕΠΥ, του? φ?λου? αυτ?ν, αλλ? και συγγενε?? του?.
Πληροφορ?ε? ευεξ?α?
- – Πληροφορ?ε? απ? το NHS για υγιειν? ζω?.
- – Πληροφορ?ε? απ? το NHS για την ενσυνειδητ?τητα.
- – Πληροφορ?ε? απ? το NHS για τον ?πνο και την κο?ραση.
Ευχαριστ?ε?
Αυτ?? οι πληροφορ?ε? παρ?χθησαν απ? τη Συντακτικ? Επιτροπ? Δημ?σια? Δ?σμευση? του 免费黑料网 [(Βασιλικο? Κολλεγ?ου Ψυχι?τρων) (PEEB)]. Αντικατοπτρ?ζουν τα καλ?τερα διαθ?σιμα στοιχε?α κατ? τη στιγμ? τη? σ?νταξη? του παρ?ντο?.
Ειδ?μονε? συντ?κτε?: Δρ. Ντ?τμαρ Χανκ (Dr Dietmar Hank) και Δρ. Κ?ιτ Φρ?νκλιν (Dr Kate Franklin)
Ευχαριστο?με θερμ? του? ανθρ?που? με εμπειρ?α ζω?? απ? τη ΔΕΠΥ που βο?θησαν στην αν?πτυξη τη? παρο?σα? μελ?τη? και ευγενικ? συμφ?νησαν να μοιραστο?ν τι? εμπειρ?ε? του?.
Θερμ?? ευχαριστ?ε? στη Σο?ζαν Νταν Μορο?α (Susan Dunn Morua), ιδρ?τρια και συντον?στρια τη? Ομ?δα? Υποστ?ριξη? Ενηλ?κων με ΔΕΠΥ του Μπρ?στολ.
Πλ?ρει? παραπομπ?? διαθ?σιμε? κατ?πιν αιτ?ματο?.
This translation was produced by CLEAR Global (Jan 2025)